Resulta duro comprobar como están agora, en que mala situación quedaron os ex membros da guerrilla colombiana das FARC, tamén os ex membros que crearon o partido Comunes, despois de que a súa organización militar pasase máis de medio século na loita armada. Chegaron a contar cunha gran capacidade de presión, fixeron cambalear máis dun goberno colombiano, e controlaron durante anos unha parte do país, sobre todo os territorios da selva. Coa convicción de favorecer así os cidadáns, disolveron a guerrilla e quedaron sen ningún tipo de protección social.
O Goberno de Colombia, por decisión do seu presidente Iván Duque, non cumpriu moitos dos puntos recolleitos no Acordo de Paz de 2016. Entre outros, non garantiu aos guerrilleiros desmilitarizados unha vía de entrada na vida civil, é dicir, unha contorna estábel, unha residencia, a inserción na rede da economía produtiva... Todo iso e máis prometéuselles aos membros das FARC.
É imprescindíbel que o novo presidente de Colombia, Gustavo Petro, cumpra os puntos recolleitos no acordo asinado na Habana polo Goberno colombiano e as FARC. Contribuiría a iso que Petro normalizase as relacións cos líderes do partido Comunes. Petro foi membro da guerrilla M-19 até que o grupo armado se disolveu en 1990, e iso facilitaría as relacións entre ambas as dúas partes. Que non resulte máis sinxelo que as FARC consigan un acordo cun goberno de dereitas que cun goberno cuxo presidente é un antigo guerrilleiro.
O Sinn Fein, pola súa banda, non quedou en mala situación despois da disolución do IRA. Moi ao contrario, a súa base social segue ampliándose desde que o IRA deixou as armas, e resultou vencedor nas últimas eleccións para formar goberno en Irlanda do Norte. Por se iso fose pouco, non lle faltará moito para vencer nas próximas eleccións de Irlanda do Sur.
Do mesmo xeito, o espazo da esquerda abertzale ampliada, coa marca EH Bildu, é unha das principais opcións políticas en Hego Euskal Herrian.
Será interesante seguir de preto o comportamento de Petro cos ex membros da guerrilla.
