A Xunta renova a "guerra contra o lobo" en base a un anuncio da UE que non afecta á Galiza

O anuncio da Comisión Europea de que está aberta a revisar as medidas de protección do lobo ante o "perigo real" desta especie para o gando e o "risco potencial" para os humanos en determinados territorios foi acollida con notábel satisfacción por Gobernos como o galego ou organizacións como Unións Agrarias. O lobo, novamente, en primeira liña do debate. "O tema do lobo úsase para desviar o foco dos verdadeiros problemas do rural galego, que non son precisamente o lobo", manifesta a Nós Diario o biólogo Martiño Nercellas. Unha opinión partillada desde a Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (Adega), onde un dos seus portavoces, Fins Eirexas, critica que o Goberno galego "leve anos coa teima do lobo, como se ese fose o gran problema". O anuncio de Bruxelas non afecta todos os territorios europeos, explica Nercellas e tamén Pedro Alonso, biólogo e estudoso do lobo. Por exemplo, nin a Galiza nin o conxunto do Estado estarían afectados por esa revisión. "Son zonas de Francia, Alemaña ou o norte de Europa, onde había moito tempo que non había presenza desa especie e que agora ao se recuperar hai algunhas incidencias co gando", explica a este medio Alonso. "Directamente para o lobo no Estado español non cambia nada, a revisión non afecta", apunta Martiño Nercellas. A Directiva de Hábitats contempla no seu anexo IV medidas máis proteccionistas para o lobo —ás que se acolleron eses países que agora revisarán o seu censo de lobos— e no anexo V —no que está a Galiza e o Estado— medidas de xestión que non prohiben a caza, senón que sería o último recurso e só se as demais medidas non funcionasen. A Xunta acusa o Goberno estatal de facer "ideoloxía" co lobo Porén, sinala este biólogo, o anuncio de Bruxelas foi aproveitado pola dereita "para levar a auga ao seu muíño e volver co discurso na Galiza e o Estado de rebaixar a protección do lobo". A Xunta situouse en contra dos plans de protección para o lobo e de incluílo na Lista de especies silvestres en réxime de protección especial. Especie estancada Unha especie que, apunta Fins Eirexas, "está estancada desde hai décadas por moito que a Xunta intente vender un discurso de que o lobo está en expansión". O censo de 2021-2022 concluíu que existen na Galiza unhas 93 mandas reprodutoras, cifra similar ás 90 mandas estimadas no seguimento correspondente ao período comprendido entre 2013-2015. Cada ano falecen entre 200 e 300 exemplares —morte natural, atropelos, furtivismo...— indica Nercellas, unha cantidade similar á dos nacementos, de aí que haxa un "estancamento" na poboación desta especie no territorio galego. "Aquí toca seguir avanzando na súa protección, pois continúan existindo os mesmos factores que manteñen ao lobo nunha situación de conservación desfavorábel", que é a cualificación que deu a UE á situación do lobo nesta zona de Europa. A protección do lobo extrema o debate e centra o futuro na conservación do medio Alonso, que considera que este mamífero está actualmente na Galiza "nun bo momento", lamenta que nestes anos se dera unha "forte reacción en contra" do lobo polo que el entende unha protección do animal "excesiva". Desde a Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza son especialmente críticos co discurso sobre o lobo como principal problema do sector gandeiro, no que sitúan o Executivo galego. "Non é defendíbel que se diga que o lobo é o causante da desaparición de razas de gando autóctona, como expón a Xunta. Segundo datos manexados por Adega, considerando o valor de mercado das máis de 900 mil reses rexistradas na Galiza, a incidencia do lobo sobre o mesmo tería un impacto económico dun 0,037%". Nercellas, pola súa parte, engade que "o lobo proporciona uns servizos ecosistémicos que terían un alto valor económico, pois é un regulador de enfermidades en especies silvestres que poderían saltar ao gando e as granxas. Alí onde hai lobo, a prevalencia de enfermidades como a brucelose e a tuberculose bovina é practicamente nula". Ecoloxistas aplauden o avance na prohibición de cazar o lobo mais sinalan que queda "camiño por recorrer" Nesta mesma liña, o biólogo e consulto ambiental Xabier Vázquez Pumariño indica a Nós Diario que "non ten sentido desprotexer o lobo cando está máis que demostrado que nas zonas onde hai máis destes cánidos se asenta máis poboación rural e que a incidencia de enfermidades como a tuberculose é menor, aforrando millóns de euros públicos ao ano". "Hai anos ese discurso que se fai actualmente sobre o lobo era sobre o oso: que se causaba perdas no rural, que se era un perigo, que se había que acabar con el como fose...", lembra Fins Eirexas, "mais ese discurso hoxe sobre o oso é impensábel". Eirexas e Pumariño coinciden en falar de "lobbies"—cinexéticos mais tamén gandeiros— con capacidade de presión sobre institucións e que queren a fin das medidas de protección sobre o lobo. Unha finalidade que tamén procura a Xunta. "Dicir que o lobo ataca as persoas é irresponsábel" Martiño Nercellas lamenta que desde a Presidencia da UE se fale do lobo como "risco" non só para o gando mais tamén para "os humanos". Tal afirmación, incide o biólogo, é dunha "irresponsabilidade grave" e apunta a que en Europa "estatisticamente non existen ataques de lobos a persoas". O censo do lobo recolle 93 mandas reprodutoras e a Xunta advirte unha "evolución positiva" da especie O que si hai é ataques de persoas contra fauna protexida. Feitos que se recollen en informes como o realizado pola organización non gobernamental World Wide Fund for Nature (WWF, Fundación Mundial para a Natureza) en colaboración co Centro Internacional de Estudos de Dereito Ambiental e o Instituto de Estudos Sociais Avanzados, entre outras entidades, e que apunta que entre os anos 2018 e 2021 rexistráronse na Galiza até 326 delitos contra a fauna silvestre e protexida. Este número sitúa Galiza como o cuarto territorio do Estado español con máis delitos deste tipo. Tan só Estremadura (771 casos), Castela-A Mancha (554) e o País Valencià (445 delitos) superan os datos do país. WWF tamén investigou o impacto do uso de cebes con veleno sobre a fauna salvaxe. Neste caso, o informe abrangue desde o ano 1992 até 2017 e nel recóllense 300 casos deste tipo na Galiza que terían afectado 540 animais de diferentes especies.