Fin do bloqueo. Os vogais do Consello Xeral do Poder Xudicial (CXPX) elixiron esta terza feira por unanimidade, na súa segunda votación, os dous maxistrados que lles corresponde designar para o Tribunal Constitucional: o xuíz do Tribunal Supremo César Tolosa e mais a xuíza xubilada do María Luisa Segoviano, tamén do Supremo, ambos os dous propostos pola facción conservadora do órgano de goberno dos xuíces, malia que Segoviano estivo nun principio na lista de nove nomes dos progresistas.
Os conservadores do CXPX conseguiron o apoio para os seus dous candidatos e, polo tanto, lograron deixar fóra á opción do sector progresista, o maxistrado do Supremo José Manuel Bandrés. Segundo informou o órgano, no momento da votación cinco vogais do á progresista —Mar Cabrejas, Álvaro Cuesta, Clara Martínez de Careaga, Pilar Sepúlveda e Concepción Sáez— manifestaron que renunciaban a Bandrés "por sentido institucional".
Até o de agora, o equilibrio de forzas no CXPX, con oito vogais progresistas e dez conservadores, fixera imposíbel o acordo. Na votación do 20 de decembro, os dous nomeados polo sector maioritario, Tolosa e mais Pablo Lucas, obtiveron dez votos, mentres que Bandrés logrou sete, todos os que podía conseguir o bloque progresista porque o vogal Enrique Lucas abstívose por mor de que o seu irmán era un dos nomes sobre a mesa.
Para a fumata branca eran necesarios once 'si', algo que até o momento non fora posíbel porque os vogais votaran en bloque e ningún se descolgara para mudar o equilibrio. As regras vixentes impoñen unha maioría de tres quintos para enviar candidatos ao Constitucional e permiten que cada un dos 18 vogais que actualmente forman o CXPX propoña e vote dous aspirantes.
Renuncia a Bandrés
Desde o CXPX indican que a facción conservadora apostou por incluír un nome progresista no seu tándem —primeiro Lucas e agora Segoviano— para que os seus homólogos renunciasen a Bandrés, un maxistrado sobre o que os conservadores impuxeran un veto tácito. Se ben o sector progresista insistiu co nome de Bandrés para esta segunda votación, a última hora desistiu e aceptou avalar Tolosa e Segoviano.
Así, os 18 vogais acordaron por unanimidade apoiar ambos os candidatos. Fontes deste órgano de goberno sinalan tamén que o sector progresista optou por apoiar Tolosa e Segoviano ante a situación de bloqueo no Constitucional e as proposicións de lei que tensaban a posibilidade de acordo. As mesmas fontes subliñan, aliás, que seguir sen fumata branca implicaba un desgaste da institución. Segundo relatan, os vogais decidiron desatascar o Constitucional por "hixiene democrática".
Á marxe, fontes consultadas por Europa Press fan fincapé en que o bloque progresista cedeu en favor de que o Constitucional teña unha maioría progresista. Coa entrada destes catro candidatos, cambia o taboleiro de maiorías no Constitucional. Até o de agora, no tribunal figuraban seis maxistrados do bloque conservador e cinco do bloque progresista. Este escenario mudará para favorecer o progresista, que conseguirá reunir sete xuíces. Os conservadores, pola súa parte, quedarán con catro.
O TC examinará a idoneidade dos candidatos
Con este movemento, desbloquéase a situación no Constitucional, que desde o 12 de xuño tiña pendente renovar os catro maxistrados que conforman o terzo que a Constitución encarga remudar a Goberno e CXPX: Pedro González-Trevijano e Antonio Narváez, nomeados no seu día polo Executivo de Mariano Raxoi, e Juan Antonio Xiol e Santiago Martínez-Vares, designados entón polo CXPX.
Os dous candidatos elixidos polo órgano de goberno dos xuíces sumaranse aos dous seleccionados por Moncloa o pasado novembro: o maxistrado da Audiencia Nacional e ex ministro de Xustiza Juan Carlos Campo e a ex directora xeral do Ministerio de Presidencia Laura Díez. Agora, o pleno gobernativo do Constitucional deberá analizar a idoneidade dos candidatos comprobando que cumpren os requisitos legais para ser maxistrados do Constitucional —ser español e xuíces, fiscais, profesores universitarios, funcionarios ou avogados, todos eles xuristas de recoñecida competencia con máis de 15 anos de exercicio profesional—.
O aviso de Moncloa
Nun principio había dúbidas de que o Constitucional puidese examinar e dar o visto e prace aos dous candidatos do Executivo sen os dous do CXPX, porque a Constitución estabelece unha renovación por terzos. Ante este escenario, no verán saíu adiante unha reforma que devolveu ao órgano de goberno dos xuíces a súa capacidade de elixir aos dous candidatos que lle corresponde designar ao Constitucional.
O bloqueo, con todo, continuou ante a falta de acordo dos 18 vogais, polo que o PSOE e Unidas Podemos propuxeron vía emenda —na lei pola que se derrogou a sedición— modificar o sistema de elección e chegada dos dous candidatos ao tribunal que nomea o CXPX. Esta vía, con todo, viuse paralizada polo propio Tribunal Constitucional, tendo en conta que acordou, con seis votos fronte a 5, aplicar as medidas cautelarísimas que solicitou o PP nun recurso presentado contra a tramitación das devanditas emendas nas Cortes Xerais.
Esta terza feira, na rolda de prensa posterior ao Consello de Ministros, o presidente, Pedro Sánchez, asegurou que se os vogais do CXPX alcanzaban un acordo pola tarde para elixir aos seus dous candidatos, a "urxencia" por presentar unha proposición de lei que reforme o sistema e as maiorías necesarias para eses nomeamentos "non sería a mesma".
