A débeda da Xunta da Galiza co Goberno do Estado alcanza os 9.562 millóns de euros

A débeda da Xunta da Galiza co Goberno do Estado sitúase en 9.562 millóns de euros. Segundo os datos achegados pola Intervención Xeral da Administración do Estado (IXAE), organismo dependente do Ministerio de Facenda, para o período entre 2012 e 2022, último ano con cifras, a débeda derivada do emprego dos denominados Mecanismos Adicionais de Financiamento suma 8.079 millóns de euros e aquela asociada a outras medidas de liquidez diferentes ás anteriores representa 1.483 millóns de euros. Os Mecanismos Adicionais de Financiamento son uns instrumentos creados pola Administración do Estado no marco da Gran Recesión para dar resposta aos problemas de falta de fondos e de liquidez das comunidades autónomas. Neste paquete, inclúense programas de asistencia financeira como o Fondo de Provedores (FP), o Fondo de Liquidez Autonómica (FLA) e o Fondo de Financiamento das Comunidades Autónomas (FFCA). Esta última liña está conformada por outros cinco fondos, como o Social, o de Facilidade Financeira (FF) ou o de Compartimento REACT-UE, xurdido ao abeiro do programa Next Generation. Os Mecanismos Adicionais de Financiamento A Galiza ten recibido dos denominados Mecanismos Adicionais de Financiamento do Goberno do Estado 8.079 millóns de euros entre 2012 e 2022. Neste sentido, a Xunta da Galiza só ten acudido a financiarse a estas liñas públicas de asistencia económica entre os exercicios 2015 e 2020, malia ser os seus custos moi inferiores aos da banca privada. Tanto é así, que a Administración galega só ten recorrido neste período a unha parte dos programas incorporados ao Fondo de Financiamento das Comunidades Autónomos (FFCA), renunciando a outros como o Fondo de Liquidez Autonómica ou o Fondo de Provedores (FP). Redución da débeda, bonificacións nas peaxes, financiamento ou mobilidade: as chaves do pacto BNG-PSOE Os prexuízos da política da Xunta da Galiza O economista Xosé Díaz, un dos máximos especialistas na Galiza en Facenda Pública, ten advertido desde 2013 sobre os prexuízos para o país de non acudir a estas liñas de financiamento extraordinarias. A este respecto, ten sinalado no seu traballo Os resultados da liquidación do réxime común ou das “rexións” en 2021, que “ Galiza, por mor da actitude do seu presidente, fixo un uso mínimo deles, con grave prexuízo para os nosos servizos públicos, de maneira que no período 2012-2021 a súa participación elevouse a 2,65%, isto é 9.562 millóns de euros duns fondos totais repartidos de 361.370 millóns de euros, en todo tipo de mecanismos extraordinarios”. “Galiza entrou tarde e obrigada nestas liñas de financiamento pola situación no ano 2015”, sinala Díaz a Nós Diario, quen lembra que “a partir do ano 2020, outra volta Galiza renuncia a estes recursos de custo case nulo que integran os diversos mecanismos extraordinarios como o FLA o FF -único utilizado anteriormente-, e o Compartimento REACT-UE , que no ano 2021 supuxeron 34.963 millóns de euros e no ano 2022 31.744 millóns, e en 2023, a previsión sitúaos en 24.127 millóns de euros”. Díaz considera que a participación da Galiza nestes fondos “é paupérrima e insensata con graves efectos sobre a suficiencia na prestación dos servizos públicos fundamentais”. Nesta dirección, explica que “a negativa da Xunta da Galiza a acudir aos mecanismos de financiamento público responden ao seu interese en favorecer o negocio da banca privada, principal beneficiada dunha lóxica que incrementa os custos de financiamento da Administración galega”. A débeda pública galega marca o seu récord histórico e alcanza os 12.333 millóns de euros Os custos de débeda A negativa do Goberno galego a non acudir ás liñas de financiamento público do Estado ten incrementado os custos da débeda da Xunta. Neste sentido, o economista Joam Romero sinala a Nós Diario que “entre 2014 e 2017 soportouse un custo medio da débeda superior ao da media das comunidades autónomas por renunciar ao Fondo de Liquidez Autonómica, malia terse recorrido ao de Facilidade Financeira do Instituto de Crédito Oficial (ICO) para soster, desde 2013, as necesidades crecentes de refinanciamento provocada pelo feche dos mercados grosistas de débeda e o recurso á creadores privados que exixe o pagamento de taxas de xuro mais elevadas”. A débeda pública galega fechou 2022 en 11.977 millóns. Segundo as cifras achegadas pola Contabilidade Nacional sobre as finanzas autonómicas de 2022, publicadas o 30 de marzo pola IXAE e a actualización da estatística realizada ao día seguinte polo Banco de España, trátase da contía máis alta de toda a serie histórica comezada en 2004, só superada polas contías dos dous primeiros trimestres de 2023.Neste sentido, a débeda real final situouse 83 millóns de euros por baixo das proxeccións das contas públicas deste ano. O Goberno galego debía, a maiores, nesa anualidade 1.906 millóns de euros correspondentes a diversas actuacións financiadas pola modalidade de colaboración público-privada. O presidente da Xunta da Galiza, Alfonso Rueda, volveu criticar esta terza feira a redución da débeda galega recollida no acordo entre o BNG e o PSOE. Nesta liña, denunciou que a proposta recolle significativas "inconcrecións" sobre a condonación de débeda "análoga" que podería ter Galiza. Os “chiringuitos” da Xunta xestionan 1.800 millóns e contratan máis de 8.000 persoas Desde 2009 a débeda pública galega aumentou en máis de 7.000 millóns A débeda da Xunta da Galiza co Goberno do Estado, isto é 9.512 millóns de euros, representaba a finais do ano 2022 até 79,1% do total da débeda pública galega, situada en 11.977 millóns. Neste caso, 84% da débeda da Galiza co Estado, 8.079 millóns de euros, derívase dos denominados Mecanismos Adicionais de Financiamento e 15,5%, 1.483 millóns de euros, doutras medidas de liquidez diferentes ás anteriores. Os programas liquidez para as comunidades autónomas non recollidos dentro dos Mecanismos Adicionais de Financiamento son a ampliación dos reintegros de liquidación, os anticipos do sistema de financiamento, as liñas do Instituto de Crédito Oficial (ICO), os aprazamentos e vencementos do ICO, os aprazamentos e amortizacións de 2015 do Fondo de Provedores (FP), os aprazamentos e amortizacións de 2015 do Fondo de Liquidez Autonómica (FLA) para o ano 2012 e os anticipos adicionais. Galiza só ten acudido a estas liñas de financiamento entre os exercicios 2012 e 2016. Precisamente, nestes anos tense producido un notábel incremento da débeda pública galega, que subiu en 7.118 millóns de euros entre 2009 e 2022. Precisamente, o debate sobre alza da débeda pública na Galiza chegou esta terza feira ao Parlamento da man da deputada socialista, Begoña Rodríguez Rumbo, que reclamou a elaboración dun informe sobre as causas da mesma e do déficit público. Os votos do Partido Popular abondaron para rexeitar unha iniciativa que, tamén, reclamaba unha mellora na execución orzamentaria