A riqueza da diversidade lingüística

Di Irene Vallejo, nun artigo recente, que cando unha relación rompe, morre un dialecto. Non podo estar máis de acordo con ela. As linguaxes do amor Na súa exposición, a escritora –e doutora en filoloxía clásica– apela á palabra. Á palabra, escrita ou falada, pero á palabra e, máis lonxe aínda, á linguaxe. A unha linguaxe críptica, só recoñecida polos seus usuarios, unha linguaxe que se forxa no territorio da conquista de unidades simples. E é ben certo que cando xorde o amor e se afianza, sentimos pertencer a unha dimensión distinta e compartida na que creamos un sistema propio de comunicación que só nos pertence a nós. Ninguén sabe descifralo. Ninguén sabe que significa iso que dicimos con normalidade, pero que aloxa un significado distinto ao habitual. Poderíamos dicir, por exemplo, que 'a auga non vai quente'. E esas verbas, nun código estabelecido entre distintas persoas, adquire un significado completamente diferente ao que se puidera pensar. O significante está (independentemente das súas formas e variábeis), pero o significado varía segundo se estabelezan esas premisas non pensadas, pero aceptadas, nese núcleo determinado. Isto é, significante e significado poden ser tan modificábeis que ningunha linguaxe nin ningún código poderían clasificar nin entender porque as variábeis son múltiples e os sistemas non están preparados para facelo e tampouco queren aprendelos. E estamos a falar, como ben menciona Vallejo, de forxar frases que evocan un recordo compartido, sobreentendidos, expresións correntes con sentidos ocultos, alcumes novos, inflexións novas e claves imposíbeis de entender fóra dese círculo máxico. Poderiamos dicir que é máis sinxelo dirixirnos a ese afán de conseguir o idioma único, pero pensemos por un momento no que iso significa. Abrir un diálogo infinito indescifrábel como dialecto a ollos alleos ou facer das relacións unha réplica continua máis que disposta a que se lle poñan categorías? A linguaxe única A día de hoxe, estamos afeitos a que todo sexa igual. As cidades polas que transitamos son similares, agás por pequenas unidades conservadas que se preservan por acordos ou medidas propostas a grande escala. Os lugares aos que imos cada vez teñen máis parecido. Camiñamos os lugares feitos por nós e a tendencia e esa mesma. Porén, penso en que todos os sitios deberían gardar a súa propia identidade. Un pobo, un cidade non tería que ter esas consideracións, debería de ser única como debería de selo calquera código lingüístico. Que significado ten facelos todos iguais? Penso que ningún. Eses lugares teñen unha consideración única, un modo de ser, un comportamento, unha singularidade, unha linguaxe determinada que os fai diferentes. Por que se no amor todos nos comportamos distintos, pensamos que podería haber unha soa linguaxe, universal e única, coa que nos poidamos comunicar todos? Si resultaría útil para favorecer a comprensión entre as persoas de diferentes culturas e rexións do mundo. As linguaxes poñen barreiras e fronteiras e son causa de incomprensión e de impotencia no momento de intentar comunicarnos. O que quero dicir é que si pode ser unha ferramenta a empregar nas relacións internacionais ou para difundir o coñecemento de modo que poida chegar a maior número de persoas. A lingua, a cultura son algo propio e intrínseco ás comunidades e teñen a súa historia arraigada a elas A diversidade Porén, hai que pensar en que o mundo é plural e diverso. A natureza así o expresa e o ser humano non pode escaparlle por moito que queira, pois forma parte dela. Os animais xeran os seus propios códigos de comunicación para relacionarse entre eles. Os humanos tamén o facemos, pero aparte de ter eses códigos xestuais e sensoriais, non propiamente lingüísticos, temos a facultade da palabra. A fala é unha manifestación evidente desa diversidade da que formamos parte. O compoñente humano que reside na lingua fai que experimente cambios nun proceso lóxico de adaptación. Cada un dos idiomas ten o seu arraigo na identidade de cada comunidade, pero todos son distintos. A lingua forma parte desa riqueza cultural e deixa ver a verdadeira natureza da humanidade. A diversidade é froito da adaptación e esa adaptación, o indicativo da supervivencia das especies, pois cada lugar, cada acción e cada situación esixen algo distinto se queremos pertencer desenvolvernos ou seguir construíndonos. Forma parte de nós. E na nosa man está preservar a nosa identidade. A lingua, a cultura son algo propio e intrínseco ás comunidades e teñen a súa historia arraigada a elas. Penso que non deberíamos de perder esa diversidade natural e creo que deberiamos pensar máis nela non como maldición, senón como fonte de coñecemento. O distinto expande o noso pensamento e o amor é boa proba diso.