Tanto aforrar, para quen?

Achéganse as eleccións. Algúns levarán ao debate asuntos que nos son alleos porque non lles convirá que falemos da realidade económica que nos envolve e pretenderán agochar aqueles indicadores que obxectivamente, desde algo máis da última ducia de anos, amosan a realidade dunha pobre xestión, máis propia do que dirixe unha deputación que daqueles que seica gobernan un país. De certo que non nos falarán nin da súa inacción na desaparición do noso sector financeiro, nin do acontecido do 2010 até o de agora cos aforros dos galegos. Sabido é que as dúas fontes de negocio básicas da actividade bancaria son a captación de recursos de clientes, que é a que facilita o financiamento dos investimentos crediticios. A primeira ten os seus mercados principais nas áreas económicas máis desenvolvidas ou, pola contra, en zonas rurais con poboación envellecida e grande propensión ao aforro, nas que tiñan unha tupida rede de sucursais as nosas entidades, hoxe desaparecidas. As áreas de maior demanda do crédito están directamente relacionadas co desenvolvemento económico e, principalmente, coa fortaleza das actividades produtivas e, menos, coas de servizos. Se nos remitimos á información histórica, sabemos que Galicia foi unha canteira de depósitos, axudada polas remesas dos emigrantes, para a súa exportación sen contrapartida ao resto do Estado. Mentres que no 1986 case duplicaban ós créditos, non foi até 2004 cando estes superaron aos recursos de clientes, mentres no total español esta situación xa se daba dende 1996. Non nos pode estrañar esta circunstancia, pois non difire das conclusión dos estudos publicados sobre a banca e os investimentos crediticios en Galicia, como é o caso do de Ramón Barral Andrade “O aforro e a inversión en Galicia”, aínda que referido o período da ditadura. A expansión das entón potentes entidades galegas e das de fora de Galicia baseouse na captación duns depósitos, baratos, para o financiamento dos seus investimentos fundamentalmente fora do país. Galicia atlántica e interior Con todo o mercado galego non é uniforme. Poderíase falar de dúas áreas con comportamentos específicos, tamén neste caso a Galicia atlántica e a Galicia interior. A primeira, máis desenvolvida económicamente, ten un comportamento semellante ao da media do Estado, aínda que retrasando ao 2000 a equiparación entre depósitos e créditos. Máis dinamismo presenta a provincia de Pontevedra, pois adiántase ao 1999, mentres que A Coruña retrásase até o 2002. Na Galicia interior seguiu a ser maior a cantidade de depósitos que a de créditos, o que responde a súa escasa industrialización, envellecemento da poboación e a fraca iniciativa empresarial. Galicia foi unha canteira de depósitos, axudada polas remesas dos emigrantes, para a súa exportación sen contra-partida ao resto do Estado O total de créditos en Galicia no 1986 era de 4.197 millóns de euros, chegando no 2010 a 70.509 millóns de euros, dos que máis da metade estaban no desaparecido sector financeiro galego. Viñamos do período de maior crecemento do crédito na país, que no período do 2004 a 2007 medrou a taxas de até o 26% no 2005 e acumulando nos catro anos 33.799 millóns de euros máis en investimentos crediticios. Xusto cando non gobernaban os que agora gobernan. Pois ben no mesmo 2010 os depósitos eran de 53.286 millóns de euros, polo tanto eran uns 17.700 millóns menos que os créditos, o que implicaba que a totalidade dos nosos aforros fosen aplicados ás necesidades de financiamento no país, o que nunca sucedera no pasado. E, a onde nos levaron os presuntamente bos xestores do 2010 en adiante?. Pois, ademais da súa fundamental contribución a desaparición do sector financeiro propio, a que no terceiro trimestre de 2023, segundo información do Banco de España, mentres que os depósitos subiron a 79.374 millóns de euros, os créditos reducíronse a só 46.780 millóns, o que xera unha variación acumulada dende o 2010 de 50.290 millóns de euros. Do saldo negativo de 17.700 aos 32.590 millóns de euros de recursos cos que contribuímos ao financiamento da insaciable centrifugadora madrileña a cambio de nada, como pasa coa enerxía. A caída do crédito amosa a contracción do noso sector industrial, a falta de políticas que o desenvolvan e a inútil estratexia de pretender substituílo polo cativo turismo de masas cos sucesivos xacobeos ou luminarias no nadal. Pola contra, no camiño foron quedando empresas senlleiras, como Alcoa, Barreras ou Emesa, e outras están pasando dificultades, como Fandicosta e algunhas pesqueiras e conserveiras, ao tempo que o oligopolio bancario resultante do proceso de concentración iniciado polo socialista Fernández Ordóñez, non contribúe a solucionar os seus problemas de financiamento, malia ter os recursos. Así é que a sucesora das nosas caixas na vez do apoio aos sectores produtivos, ten comprometidos decenas de millóns de euros nunha equipa de fútbol. Tanto aforrar, para quen?