Acababa de mandar a columna semanal cando unha compañeira me reenviou o chío co que Ledicia Costas compartía a dor polo pasamento do seu compañeiro Miguel López, o Hematocrítico. Esta semana, Ledicia pedía polas redes que compartísemos fotos de Miguel. Eu a única foto que teño súa está feita de palabras.
Aínda que a nosa relación dista moito de poderse considerar unha amizade, había tempo que de cando en vez intercambiabamos mensaxes sobre certos señores tóxicos que habitan o espazo público da literatura galega.
O Hemato tiña o humor de responder a homes que non merecen nin o saúdo polo seu lamentable comportamento; non coñecen a empatía, a xenerosidade, nin sequera algo moito máis trivial como pode ser a calidade literaria. Xusto o contrario do Hemato.
Na literatura, hai homes que buscan ser xenios con ridículas poses, ocupando espazos, insultando. Arelan o prestixiado e o dignificado por outros homes coma eles. Pero o Hematocrítico buscou sempre ocupar un espazo que para todos estes señores da toxicidade, pesticidas, como xa lles teño chamado eu, é o anatema: a literatura infantil.
Escribir para crianzas non é só unha arte complicadísima, senón tamén un entendemento do mundo onde non hai persoas de primeira e segunda categoría segundo a súa idade. O Hemato escribiu na estela e na compaña de, entre outras, Agustín Fernández Paz, Fina Casalderrey, Eva Mejuto ou, por suposto, a súa compañeira Ledicia Costas, unha das persoas máis luminosas e xenerosas que temos a sorte de ter como escritora de referencia para a nosa literatura. Persoas que entenden que as menores merecen unha presenza amable, compañeira e xusta nas lecturas porque moitas veces a vida non é nin amable nin xusta. Que hai momentos nela de fonda dor solitaria, coma a desta ausencia.
Pois na morte de calquera persoa, e máis nesta, hai moito ruído e moito silencio. Hai o ruído de toda a xente que nos rodea, do que nos din, do que agardan de nos. O ruído dos pensamentos que nos atravesan. Mais tamén hai moito silencio, o silencio da ausencia.
A dor da morte é unha dor pesada coma unha pedra. No punto intermedio entre o silencio e o son ficamos suspendidas no recordo. E o difícil é entón saber quen somos agora. Atoparnos a nós mesmas no medio de todo. Abrir os ollos cada día e confiar. Apoiarnos en quen nos acompañe cando o precisemos e nos deixe a soas cando queiramos estar. Nese espírito, Ledicia, esta pequena foto.
