Galiza e Madrid sitúanse á cola do Estado en investimento en Atención Primaria

A Estatística de Gasto Sanitario do Ministerio de Sanidade volve situar un ano máis a Galiza á cola do Estado en investimento sanitario. O documento, divulgado nesta semana polo Goberno español, analiza os recursos destinados polas administracións públicas competentes na materia ao mantemento do sistema de saúde en 2021, último ano con cifras. O traballo está considerado como o documento de referencia para coñecer as magnitudes financeiras do sistema sanitario e elabórase cunha metodoloxía semellante para todos os Estados da Unión Europea, tomando como referencia a última liquidación orzamentaria fechada, neste caso a referida ao exercicio do ano 2021. Infrafinanciamento Os datos da Estatística do Gasto Sanitario veñen confirmar o infrafinanciamento da Atención Primaria na Galiza. Neste sentido, o Ministerio de Sanidade entende por gasto sanitario en Atención Primaria o derivado da "actividade asistencial realizada por médicos de familia, pediatras, enfermeiras e demais persoal sanitario e non sanitario encamiñada a conseguir o mantemento e mellora da saúde no primeiro nivel de asistencia sanitaria, tanto en centros de saúde como en calquera tipo de consultorios urbanos ou rurais ou nas casas dos doentes". Así, non incorpora as partidas dedicadas a Atención Especializada, a formación de MIR e a farmacia. A Atención Primaria ocupa 12% do gasto en sanidade, a metade do recomendado 11,8% do gasto sanitario Galiza destinou en 2021 a Atención Primaria 11,8% do diñeiro total dedicado á sanidade nos orzamentos do Goberno galego. A porcentaxe significou un investimento de 2,4 puntos inferior á media estatal, situada en 14,2%, e ficou moi lonxe daqueles territorios cun gasto sanitario máis elevado. Así, en Andalucía representou 17% do gasto sanitario total, en Castela-A Mancha 15,9%, en Castela- León 15,6%, en Nafarroa 15,5% e na Rioxa 15,4%. Neste sentido, sindicatos e colectivos en defensa da sanidade pública consideran que o investimento real en Atención Primaria na Galiza é máis baixo, ao incluírse no mesmo determinadas partidas de gasto farmacéutico. Madrid, a última Só Madrid investiu menos diñeiro en Atención Primaria que Galiza. Así, a comunidade presidida por Isabel Díaz Ayuso dedicou 11% do orzamento sanitario a Primaria, rexistrándose unha importante caída no investimento neste nivel sanitario en Asturias, que pasa a situarse no antepenúltimo lugar após ocupar tradicionalmente postos de relevo. Nunha dirección diferente, aparece Illes Balears, que de acompañar Madrid e Galiza nos postos de cola, ascende varios lugares na listaxe, rexistrando en 2021 un gasto sanitario en Atención Primaria semellante á media estatal. Os orzamentos galegos de 2021 dedicaron 1.391 millón de euros a Atención Primaria. Neste caso, o investimento situouse nunhas cifras moi por baixo das últimas contas públicas do Goberno bipartito, que en 2009 destinou para este servizo 1.436 millóns de euros. Un importe que coa suba do Índice de Prezos do Consumo (IPC) equivalería a 1.619 millóns de euros de hoxe. Ao tempo, a contía destinada a Atención Primaria nos presupostos de 2022 resultou inferior en dous millóns de euros á de 2021, confirmando a caída sostida do gasto público neste nivel asistencial. Ampliación da xornada laboral: a 'solución' de Sanidade ao colapso da Atención Primaria As cifras fornecidas polo Ministerio de Sanidade para 2021 confirman unha tendencia de anos. Se ben o investimento en Atención Primaria nesta última anualidade superou en dúas décimas o de 2020, situado en 11,6% do gasto sanitario total, e en seis décimas o de 2019, cifrado en 11,2%, o investimento sanitario na Galiza crece por baixo da maioría dos territorios e da media estatal. Mentres o gasto sanitario en Atención Primaria medrou en 2021 no conxunto do Estado español en 7,4%, na Galiza só o fixo en 1,7%. As recomendacións da OMS A fenda nesta materia entre a Galiza e o Estado non deixa de aumentar, incrementándose en unha décima en 2021. Ao tempo, o investimento da Xunta da Galiza en Atención Primaria fica moi lonxe das suxestións da Organización Mundial da Saúde (OMS) e da Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económico (OCDE), que recomendan destinar a Atención Primaria 25% do orzamento total dedicado á sanidade. Unha tendencia de anos Madrid e Galiza mantéñense como fechacancelas de novo en 2021. Nesta liña, ocupan os mesmos lugares definidos no pasado informe, cando Illes Balears superou o investimento en Atención Primaria do Goberno galego. Precisamente, até esa anualidade e desde 2011, Galiza ocupou o antepenúltimo lugar na listaxe sobre gasto sanitario elaborada polo Ministerio de Sanidade do Goberno español. O PP rexeita que 25% dos orzamentos de Sanidade vaian a Atención Primaria, como recomenda a OMS As cifras da Estatística de Gasto Sanitario do Ministerio de Sanidade confirman a Atención Primaria como a área infrafinanciada do servizo galego de saúde. Mentres o Executivo galego destinou nos seus orzamentos de 2021 ao sistema sanitario unha contía equivalente a 3,4% do Produto Interior Bruto (PIB) do país, rexistrando un investimento por habitante de 1.776 euros e colocándose en niveis de gasto por riba doutras catrocomunidades, a súa achega a Atención Primaria, o primeiro nivel sanitario, é moi inferior. O envellecemento e a dispersión encarecen os servizos sanitarios O custe da prestación sanitaria na Galiza é máis elevada que na gran maioría das comunidades do Estado. A isto, contribúe de modo decisivo a pirámide demográfica do país, cunha poboación moi envellecida, e unha realidade xeográfica marcada pola dispersión territorial e a grande cantidade de núcleos de poboación, que obriga a manter unha rede asistencial máis ampla. O envellecemento da poboación é un factor chave para determinar as necesidades de gasto sanitario. Mentres o índice de envellecemento sitúase na Galiza en 202%, o cal representa 202 persoa maiores de 64 anos por cada 110 menores de 16, no Estado español representa 125,79% e en Madrid 110,85%. A este respecto, a totalidade dos estudos certifican un aumento na demanda dos servizos da Atención Primaria en función do incremento da idade a poboación e establecen unha correspondencia clara entre unha e outra variábel. Genma Rodríguez, presidenta de Agefec: "A situación da Atención Primaria na Galiza é crítica" Os investigadores da Universitat Pompeu Fabra, Jaume Puig-Junoy e Ruth Puig Peiró teñen sinalado para o conxunto do Estado español " con respecto á relación existente entre as visitas ao médico e a idade dos individuos, hai dous colectivos que realizan un consumo de Atención Primaria 50% superior á media: por unha banda, a poboación de entre 0 e 4 anos e, doutra banda, as persoas de máis de 65 anos de idade. En calquera caso, comparado coas diferenzas detectados para a atención hospitalaria e farmacéutica, a relación entre idade e consumo de atención primaria resulta moi acusada".