Tan pronto como puxemos un pé dentro da facultade de Historia de Compostela, un aviso pintado en papel xa nos advertiu do que iamos atopar dentro: Feijóo, escoita, o ensino está en loita. Andando os corredores chegamos até unha sala de estudo onde tres estudantes tomaron o relevo d@s que pasaron a noite no centro. E é que tal e como explican Raúl, Sara e Adrián, do que se trata é de manter viva a acción, que durará cando menos até que rematen os exames. Mais, por que se queixa o estudantado?
"Porque hai un problema brutal coa falta de espazo nas bibliotecas", conta Adrián, exemplificando a súa afirmación co acontecido este sábado na Concepción Arenal, ubicada no Campus Sur e unha das dúas --xunto con Económicas-- que se habilitan para estudar polas noites durante a semana. A fin de semana o horario é, para todas, de dez da mañá a tres do serán.
Así as cousas, a ringleira de estudantes que o sábado quedou sen unha cadeira e un bocadiño de mesa "chegaba até a facultade de Químicas", por volta de 800 metros. Calculan que xuntando todas as bibliotecas dos campus composteláns "tocariamos a un posto de estudo para cada 20 alumnos".
- Políticas "contra" a universidade pública
Con todo, aínda que o desleixo do reitor da USC Juan Casares Long e da propia consellaría de Educación é o albo das protestas do estudantado, non esquecen tampouco as políticas educativas "contra a universidade pública" que fomentan ambas as dúas institucións.
Tense queixado Casares Long de que a universidade compostelá está "politizada", mais Raúl, Sara e Adrián teñen outra explicación para as constantes protestas que as organizacións estudantís argallan contra o reitor.
"Non lle rebentamos os plenos porque nos caia mal senón porque as súas políticas van claramente contra nós e contra o ensino público", subliña Sara.
Acrecenta Adrián que o reitor da UdC, Xosé Luís Armesto, "non ten que enfrontarse día si día tamén co estudantado" e, malia recoñecer que non ten a débeda da USC, lembran que "tamén ten menos recursos".
- ''Había que reactivar o peche de maio de 2012''
Non é o primeiro peche que se fai na facultade de Historia. En maio de 2012 o estudantado xa escolleu o encerro como acción de protesta perante o desleixo do reitor compostelán. Xa daquela os postos de estudo eran insuficientes, e Casares Long comprometeuse a habilitar máis unha biblioteca. Porén, malia que pasou xa case un ano, a posibilidade de abrir a ubicada na facultade de Filosofía colocouna riba da mesa aínda agora.
"É un logro para nós, porque levamos só oito horas pechados e xa conseguimos que abra a biblioteca, se a abre finalmente", sosteñen @s estudantes, se ben revólvense porque serían unicamente 40 prazas máis. "Podería encherse só cos alumnos do noso mestrado", apunta Raúl, que prepara un exame para unha materia de nome pouco atractivo: Modelos de acumulación e cambio estrutural. Aínda que avaliarán nunha asembleia a repercusión deste paso á fronte do reitor, todo apunta a que o peche seguirá activo "porque temos que seguir garantindo un espazo de estudo as 24 horas" até que finalicen os exames.
- PAS e PDI, co estudantado: a sombra dos recortes podería deixar 250 traballador@s na rúa
Desta volta non estarán soas nin sós. Traballador@s de PAS --Persoal de administración e servizos-- e de PDI --Persoal docente e investigador-- transladáronlles o seu apoio e a intención de facer público un comunicado segundo o cal secundarán o peche "formalmente", e non a título individual como aconteceu até o de agora.
Segundo as cifras feitas públicas pola sección sindical da CIG na USC, o "severísimo" recorte que a Xunta do PP prepara para as universidades públicas da Galiza ascende a 21,7 millóns de euros, dos cales 15,7 serían zugados dos salarios. A central nacionalista calcula que por volta de 250 PAS e PDI poderían perder o seu posto de traballo se os Orzamentos son finalmente aprobados.
Voltando á protesta estudantil, en Lugo a biblioteca de referencia para o alumnado universitario é a Intercentros. Ten cinco salas de estudo, mais só unha fica habilitada durante as fins de semana, polo que o panorama é semellante ao de Compostela. Desde a reitoría reproducen o argumento da austeridade e da falta de diñeiro para xustificar o seu desleixo.
Segundo conta Adrián, que estivo presente no último Consello de Goberno e tivo esta mesma discusión con Casares Long, o reitor quéixase de que estudantado que non está matriculado na USC ocupe postos de estudo nas bibliotecas vinculadas a esta universidade.
"Colocaron un lector na Concepción Arenal para que ninguén poida acceder sen o cartón de alumno da USC", informa Sara, quen alega que o alumnado de ensino medio "non ten outra biblioteca a onde ir estudar".
- Cando a banca tamén pecha bibliotecas
A estudante de Historia da Arte recalca que na capital de Galiza non hai a día de hoxe practicamente ningunha biblioteca que abra polas noites, nin sequera as públicas. "As de algún museo e pouco máis", di Sara, en referencia á do museo Eugenio Granell "que debe ter unhas doce prazas". A biblioteca de Caja Madrid "abría día e noite" até que foi pechada por Bankia. A moza aproveita para facer unha crítica á propia organización do peche, crítica que Adrián non partilla.
Di Sara que "empezamos moi tarde e desantendemos o alumnado de Grao, que rematan antes as aulas". E responde Adrián que "non é responsabilidade nosa manter un espazo de estudo, quen os desatendeu foi a USC e a Xunta". Acrecentan amb@s que cando Casares Long dispuxo o horario extraordinario de bibliotecas, o 2 de xaneiro, na UdC "xa levaban tres semanas con el".
Polo de agora o peche non está a ser multitudinario, e Sara atribúeo á "falta de compromiso" pois, como ben di, "é unha acción que vai máis aló de estar aquí unhas horas mirando cara a uns apuntamentos". Sen contradicir a súa compañeira, Adrián fala tamén da "desideoloxización" do estudantado, se ben apunta a que a medida que vaian pasando os días a protesta irá medrando.
- Unha noite xogando ás cartas con Prosegur
Coa cabeza posta no acontecido no peche da biblioteca municipal de Ourense a finais de maio de 2012, cando os antidisturbios disolveron pola forza a mobilización estudantil, Raúl, Sara e Adrián lembran que "a policía na Universidade non pode entrar" sen autorización expresa do reitor, e cos traballadores da empresa de seguranza Prosegur non tiveron "ningún problema".
Din que lles trancaron as fiestras porque no peche de maio entraban por elas, xa que a reitoría mandara pechar as portas de acceso á facultade, mais desta volta as entradas están abertas. "Os de Prosegur están tan queimados coma nós", di Sara. E debe ser verdade, pois ás noites, na facultade de Historia, seguranza e estudantado matan o tempo xunt@s, botando partidas de cartas.