Cando remata un ano fálase do que é pasado, con desexo de mudar todo o que non se fai ben, de propósitos e de boas intencións énchense os últimos momentos do ano vello e os primeiros do novo. As intencións e os propósitos debuxan liñas no horizonte do futuro.
Xa estamos no presente para construírmos (o futuro?). Todo segue sendo tan vello como a historia que adoitaban crer algunhas das persoas da xeración do meu pai, nacidas nos últimos días da República, para aleitarse no franquismo. Pensaban que o Nadal era un día de paz e que desde a Noiteboa detíñanse os disparos e todas as armas descansaban na guerra. Ese día non se podía matar ninguén; matar alguén no Nadal era peor que tomar o nome de deus en van. Eu non sei ti, LV, non sei vós, lectores e lectoras, mais eu tardei anos en comprender iso de: non tomarás o nome de deus en van. Supoño que nos fixo moito ben aprender de memoria partes do catecismo para a primeira comuñón e non entender ren do significado de moitas palabras.
Eu aprendín algunhas partes do catecismo que o cura da parroquia, don Ramón, me marcou cunha cruz e nunca me preguntou. A min a relixión nunca me torturou a través da familia, nin do ensino. Non sei como sería o teu caso, amiga, educada no Colexio das Josefinas na Coruña. Supoño que algunhas das persoas que mamaron a ditadura chegaron a crer por forza que a única relixión verdadeira era a do seu deus, como cren as doutras relixións de libro. Pregúntome se as dos outros libros tamén teñen algunha data para pensar que ese día non se pode matar ninguén e adormecen as armas. Segue o pasado dicíndolle ola ao presente e matando futuro en Palestina.
Vén de vello crer que na desaparición na Noiteboa do linde entre o mundo noso e o do Alén, crenza en moitas culturas, que pon en valor a memoria das persoas que xa non vemos nin tocamos e que lembramos non só como personaxes do Conto de Nadal. Que fermosos me parecían os contos de Dickens. Vin o filme, O home que inventou o Nadal, sobre o escritor arruinado e o proceso da escrita, sobre as dificultades para publicar e a edición de autor de Conto de Nadal, que soluciona a situación económica do pai de familia numerosa. Non estás aquí, LV, por moito que te fagas presente neste teu ano na Galiza e centenario de Camões; por moito que te celebremos coas achegas á túa vida e obra con publicacións como as de Edicións Xerais: Luísa Villalta. Melodía de palabras (de María Canosa), Abonda con vivir (de Montse Dopico), Somos un pobo de artistas. O método Luísa Villalta (de Xurxo Souto) e Luísa Villalta, alma de violino (de Beatriz Maceda, Eli Ríos e a ilustradora Laura Suárez). O Nadal non para guerras nin é conto e o teu futuro como escritora estará nas mans das xeracións que te van ler, na reedición da túa obra e no seu estudo.
Mentres a sanidade non ten mans nin cabezas para atender, nin con gripe, nin sen ela; mentres no ensino só activan un “protocolo” sobre o uso do móbil, e mentres somos terra prometida de enerxia eólica, eu, non quero que sexa un conto, o futuro.
Galiza, moito máis ca o futuro da palabra, depende de que o pobo acepte que a dialéctica no país non é esquerda fronte á dereita; a dialéctica é Galiza, identidade fronte a periferia e marxe; é sermos pobo ou claudicar. O futuro é visibilizarmos tamén que xa non hai galeguismo no PP. Velaí, o futuro.
