Ence debía abandonar a ría de Pontevedra en 2018

A proximidade dunha resolución da Audiencia Nacional en relación cos recursos contecioso-administrativo presentados contra a prorroga concedida a Ence polo Goberno en funcións de Mariano Raxoi pairaba nos últimos tempos sobre a estratexia da Xunta da Galiza e da pasteira. Neste sentido, o propio alcalde da cidade, o nacionalista Miguel Anxo Fernández Lores tiña denunciado que as accións violentas promovidas meses atrás por un grupo de traballadores respondían a esa circunstancia. Porén, ningunha das partes en conflito agardaban un auto xudicial tan rotundo como o coñecido na sexta feira, 16 de xullo. Un emprazamento ilegal A Audiencia Nacional considera ilegal a permanencia de Ence no seu actual emprazamento e sinala que a pasteira debía ter abandonado a súa localización a carón da ría de Pontevedra en 2018. Así, no seu fundamento de dereito décimo, recolle que “a concesión de Ence outorgada sen prazo determinado, enténdese outorgada por 30 anos desde a entrada en vigor da Lei de costas, que tivo lugar o 29 de xullo de 1988, isto é, até o 29 de xullo de 2018”. Neste sentido, lembra que “ na citada Disposición transitoria décimo cuarta, apartado 3, do Regulamento de costas de 1989, que as concesións vixentes enténdense outorgadas por trinta anos desde a entrada en vigor da citada lei, ao considerar incompatíbeis cos criterios de utilización do dominio público establecidos na devandita lei o mantemento de concesións sen prazo limitado, por tempo indefinido”. ‘A concesión de Ence enténdese outorgada por 30 anos desde a entrada en vigor da Lei de costas, en 1988, isto é, até 2018’, sinala a Audiencia Nacional. A factoría de celulosa de Ence non é un uso autorizado no dominio público marítimo terrestre conforme ao fixado pola Lei de costas, unha norma aprobada en 1988 e reformada en 2013 polo Executivo de Raxoi. Segundo recolle o auto da Audiencia Nacional, “á vista da normativa vixente xa desde 1988, e a diferenza do que sucedía con anterioridade, só se pode permitir a ocupación do dominio público marítimo-terrestre para aquelas actividades ou instalacións que, pola súa natureza, non poidan ter outra localización. Requisito que, conforme se expuxo nos fundamentos de dereito 8º e 9º da presente, esíxese tamén para a prórroga das concesións outorgadas con anterioridade á Lei 22/1988, como a que nos ocupa”. O criterio asumido pola Audiencia Nacional fora xa enunciado no seu recurso polo Concello de Pontevedra e a Avogacía do Estado. Así, nun informe elaborado por este corpo en relación coa prorroga concedida a Ence en 2016, polo Goberno en funcións de Raxoi, determinaba que “o Tribunal Constitucional dá por sentado o que as prórrogas a concesións transitoriamente vixentes só poderá concederse cando se dea cumprimento ao disposto no artigo 32 da Lei, é dicir, cando se trate de instalacións ou actividades que, pola súa natureza, non poidan ter outra localización o que forzará a unha análise caso por caso deste orzamento”. Neste sentido, concluía que “unicamente poderase permitir a ocupación do dominio público marítimo terrestre con aquelas actividades ou instalacións que, pola súa natureza, non poidan ter outra localización”. Incompatíbel coa Lei de costas A sentenza continúa destacando que “a actuación administrativa sobre o dominio público marítimo terrestre debe perseguir, artigo 2 da Lei de Costas, entre outros fins o de asegurar a súa integridade e debida conservación, adoptando, no seu caso, as medidas de protección e restauración necesarias, así como as de garantir o uso público do mar, da súa ribeira e do resto do dominio público, sen máis excepcións que as derivadas de razóns de interese público debidamente xustificadas, que no caso de autos, a Orde impugnada nin esgrimiu nin xustificou”. A resolución xudicial desmonta un dos argumentos empregados con máis insistencia por Ence e pola Xunta da Galiza. Malia que a pasteira e o Goberno galego defenden que o único emprazamento posíbel para a factoría é o actual, a Audiencia Nacional discrepa que “ditas plantas pola súa natureza ou configuración, teñan que situarse no dominio público marítimo terrestre, que é o que esixe o artigo 32.1 da Lei de costas”. Nesta liña, significa que Ence “non puido achegar documentación ou concesión que acredite a súa localización sobre o dominio costeiro, senón soamente a resolución de 21 de marzo de 2013 de outorgamento de concesión para ocupación da marxe dereita da ría de Navia, con destino a viveiro de plantas (excluíndo a plantación de Eucaliptos Nitens), non para ocupación das instalacións da fábrica”. O auto deixa a porta aberta a un recurso de casación diante do Tribunal Supremo. Mentres fontes xurídicas das partes demandantes consultadas por Nós Diario non lle recoñecen moito percorrido legal a esa posibilidade diante “da contundencia do fallo” e da propia natureza do “recurso de casación, cuxo obxectivo é unificar doutrinas atendendo á forma e non ao fondo da sentenza”, Ence ten adiantado a súa disposición de “esgotar todas as vías xurídicas para defender a legalidade da prórroga da concesión”. Ence recorre a sentenza Ence sinala que “recorrerá ante o Tribunal Supremo, despois de que a Audiencia Nacional ditaminara que Ence desenvolve unha actividade que, pola súa natureza, pode ter unha localización distinta do seu actual emprazamento”. Asemade, “desde o respecto absoluto ás decisións da xustiza, Ence quere pór de manifesto o seu desacordo con esta decisión do tribunal, tal e como demostran estudos independentes como os da enxeñería Idom. Por iso, esgotará todas as vías xurídicas posíbeis en defensa dos seus intereses”. O alcalde pontevedrés, Miguel Anxo Fernández Lores non dubida en afirmar que “esta sentenza significa un fracaso estrepitoso para o Partido Popular e, especialmente, para o presidente da Xunta, Alberte Núñez Feixoo, o ex presidente do Estado, Mariano Raxoi e o PP local, que tentaron cun cambalache ilegal coa empresa pór en perigo a continuidade dos postos de traballo por non buscar unha solución lóxica e legal, que sería o traslado a outro emprazamento”. O vicepresidente económico da Xunta, Francisco Conde cualifica a sentenza dun “golpe irreversíbel para Galiza” e solicita que “o Goberno do PSOE apoiado polo BNG, que tomou esta decisión, poña encima da mesa as alternativas que poden atenuar o impacto dunha decisión que pon a 500 familias nunha situación de futuro incerto e inxusto”. Lores pide a saída de Ence da ría A sentenza que declara ilegal a prorroga concedida a Ence en 2016 abre un novo escenario nun conflito que se demora desde hai décadas. Porén, a compañía insiste nos seus argumentos, sinala que “a sentenza da Audiencia Nacional supón un duro golpe para o emprego e a economía de toda Galiza” e advirte que están en risco “máis de 5.100 empregos, aos que se suman as perto de 200.000 familias produtoras forestais do norte de España, que tamén se verían afectadas polo cesamento da actividade desta planta e a consecuente caída da demanda”. “O PP máis a dirección de Ence pretenderon enganar á sociedade pontevedresa e aos traballadores mediante unha fraude de lei”, continúa Lores, quen fai “un chamado á dirección de Ence e ao presidente Feixoo para que deixen de enganar os traballadores e se poñan a traballar na única solución posíbel que é o trasladado da celulosa fóra da ría”. Nunha liña semellante, a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón entende que “Xunta e Ence teñen a responsabilidade de liderar ese proceso e pórse mans a obra canto antes para buscar unha nova localización”. Ao tempo, o secretario xeral dos socialistas, Gonzalo Caballero insta o presidente galego a “exercer as súas competencias” en materia industrial e a propor unha “localización alternativa” . O presidente da APDR, Antón Masa considera que “é o mellor fallo xudicial que podíamos agardar. Solicitabamos a anulación da prórroga e por primeira vez se recoñece nunha sentenza que a prorroga é ilegal. Unha vitoria da cidadanía de Pontevedra, fronte ao PP, a Xunta e Núñez Feixoo”. Masa denuncia que “Ence non cumpre a normativa ambiental que lle concederon na Autorización Ambiental Integrada. Xa desde as primeiras valoracións que se fixeron do parámetro de vertidos á ría, os criterios son máis laxos que os fixados pola lexislación de aplicación. A empresa está sobreprotexida pola Xunta”.