A creatividade novel máis social e persoal agarda no Auditorio da Galiza

Os Premios Auditorio da Galiza para Artistas Noveis, no seu formato bianual, volveron ser outra edición máis un bo termómetro dos camiños que seguirá nun futuro próximo a arte galega actual. Na procura de fomentar os valores culturais e a promoción de artistas emerxentes do país, ademais de estimular o seu labor creador e apoiar e incentivar a creación e difusión das súas obras, este 2023 o xurado decidiu distinguir tres propostas creativas cun forte impacto social e persoal. O silencio que reclama a obra de Leopoldo Nóvoa Cruceiro LGBTI+ O primeiro galardón, dotado con 6.000 euros, foi para a proposta creativa de Sergio Marey (Pol, 1997) titulada Cruceiro a Santa Librada e demais mártires disidentes. A obra -realizada en barro de Buño, madeira, metal, corda, ladrillo e ceras de cores- busca visibilizar a situación que padecen as persoas LGBTI+, como explica Marey a Nós Diario. “Partiu dun descubrimento persoal, como persoa non binaria, sobre as violencias que sofre este colectivo”, explica. Nese contexto decidiu “que había que facer algo, facer pensar” e, ao mesmo tempo “falar de como sempre estivemos representadas, da ocultación que padecemos ao longo da historia”. Dentro desta idea, Marey lembra un traballo anterior sobre a presenza das persoas LGBTI+ dentro da música tradicional no rural galego. “Sempre estivemos, non é algo novo”, conclúe. A formula que atopou para representar esa violencia foi a través dun cruceiro, un monumento que desapareceu da súa aldea e do que realizou unha investigación “mesmo achegándome a Castelao”. Unha das conclusións de Marey foi que estes elementos espallados por toda a xeografía galega “non sempre representaban feitos históricos e, nalgunhas ocasións, procuraban subverter os dogmas impostos como cando se levantaban en lugares de culto pagán”. Este motivo recupera o cruceiro "e nel os santos que pertenceron ao colectivo". Por último, na obra gañadora quixo pór en valor "o feísmo como creación popular na Galiza que non busca a estética senón a utilidade". Pontevedra, epicentro da solidariedade da cultura galega con Palestina Historia da arte familiar Para o segundo premio, cunha dotación de 3.000 euros, o xurado escolleu Laure Mojo (O Pino, 1985) pola obra Historia da nosa arte. Trátase dunha instalación que reúne fotografía abstracta e documental, debuxo e obra audiovisual. Mojo relata a Nós Diario que comezou con esta obra oito anos atrás, cando empezou a retratar seu pai cando deixou de beber. “A fotografía abstracta xurdiu despois de atopar un álbum familiar deteriorado e deixei que se deteriorara máis”, sinala, “recordábame ao proceso que padecera meu pai de deterioro cognitivo, quixen facer unha metáfora co que acontece nunha familia cando se desfai neste tipo de situacións”, engade. Ademais, Mojo amosa o percorrido que facía seu pai entre a súa habitación e os paseos polo monte “onde buscaba perderse para sentirse libre”. A obra conta tamén cunha peza audiovisual "dunha realidade ficcionada" e introduce outras obras da historia da arte universal relacionándoas coa súa vida privada. "Fago un autorretrato de como me sinto e do lugar onde nos atopamos a xente que non tivemos acceso á cultura por non ter estudos académicos como consecuencia de non contar con recursos económicos", asegura Mojo, "é algo moi persoal mais tamén creo que hai moita xente na mesma miña situación", engade. As Xornadas de Ilustración Urbana volven ao Auditorio de Galiza ao abeiro do programa Compostela Ilustrada Lingua e pedra de abalar Finalmente, a terceira obra gañadora, dotada con 2.000 euros, foi a de Breogán Xague (Vigo, 1999) que leva o nome de Fun abalar a pedra que está no medio do mar. Trátase dunha instalación escultórica e sonora con variñas de ferro, altofalantes e arquivo de audio que forma parte dun proxecto máis amplo que recolle a historia da pedra de abalar de Muxía que rompeu hai uns anos. "En realidade falo da miña relación coa lingua", apunta a Nós Diario. A pedra, para Xague, é un obxecto moi concreto na paisaxe coa que fala dunha experiencia que non vai poder vivir por ter rachado antes de que nacera. “Teño ao meu alcance unha serie de imaxes, de rexistros visuais e sonoros, de experiencias colectivas que me permiten entender a razón pola que continúa a ser relevante nese sitio”, argumenta o artista. Neste sentido, lembra que, aínda que xa non soe, hai unha memoria dese son que continúa a construír como se estivese soando. Ourense exhibe a abstracción radical de catro artistas "A xente segue saltando na pedra aínda que saben que está rota, non buscan un resultado senón que ten un valor por si mesma”, asegura Xague. O corazón da obra escaneou en 3D o fragmento que rompeu na pedra que se garda no adro da igrexa da Virxe da Barca en Muxía e, medindo o anaco que falta, fixo unha escultura de metal coas medidas exactas. Ademais, con tres altofalantes, recupera o son gravado nun arquivo sonoro da pedra abalando.