Coa etiqueta dun "musical neo-noir" preséntase a última peza de Fon Cortizo, 9 fugas, que vén de facerse co Premio á Mellor Longametraxe na sección Retueyos do Festival de Cinema de Xixón, ex aequo coa fita polaca Marygoround (Daria Woszek). Era a estrea desta singular obra que naceu co propósito, conta o director, de "facer unha película do revés, comezando polo tellado".
A través dunha gravación -nunha única toma- da orquestra de música improvisada créase a historia, en nove capítulos que responden ás nove pezas. Os fragmentos, aparentemente inconexos nun comezo, funcionan en realidade como vasos comunicantes que se unen pouco a pouco.
A obra que naceu co propósito, conta o director, de "facer unha película do revés, comezando polo tellado"
Cora, empregada da lonxa, esperta no peirao con lembranzas que non son súas. Unha muller foxe do centro de internamento na illa de San Simón. Dúas traballadoras percorren a cidade en ambulancia, observando a súa face nocturna.
Mais todo xorde desa primeira achega, a dun investigador (Nacho Muñoz) que deambula pola urbe na procura das historias agochadas: son os sons que recolle os que a orquestra interpreta, que se volven música e dela nace a película.
A banda sonora: orixinal e tamén orixe
Cortizo quería recrear a sensación que el mesmo experimenta como espectador de concertos de improvisación dirixida, unha técnica na que o director vai pedindo texturas ás que os intérpretes se enfrontan con liberdade. "O que sae de aí facíame voar a imaxinación", conta Cortizo.
Isto adaptábase ademais moi ben ao seu proceso creativo: desde a súa primeira videocámara buscaba a maneira de conectar o walkman para escoitar a música co ambiente, gravando o que esta lle suxería. Así nacería o filme, seguindo esa máxima de Tarkovsky de que "o son é algo máis que unha simple ilustración do que está acontecendo na pantalla".
O filme segue esa máxima de Tarkovsky de que "o son é algo máis que unha simple ilustración do que está acontecendo na pantalla".
No traballo coa orquestra había unha vontade clara de representar os sons da realidade, que se funden coa música, integrándoa nunha fronteira borrosa que cuestiona o ruído. Os músicos aparecen, ademais de na gravación da orquestra, nos diferentes capítulos como unha sorte de "presenzas fantasmais". Cortizo explica esta decisión: "Eran construtores, como arqueólogos do son que recuperan os sons da cidade nesa primeira fuga de exploración".
Nun filme destas características, o traballo de son adivíñase fundamental. Fronte ao cargo máis convencional de son directo (Eloy Táboas), atoparemos nos créditos o de son performativo (Marco Maril), que se ocupou, por exemplo, de secuencias como a fuga inicial de Nacho Múñoz ou da de LAR Legido.
A música aparece en ocasións interpretada polo elenco: as condutoras da ambulancia improvisan un reggaetón: "perrecha feminista contra o machista", cantan a capela.
Se queres saber máis desta obra non tes máis que mercar o Nós Diario de mañá nos quiosques ou na nosa loxa para a súa lectura na nube. Tamén podes facer a subscrición xa mesmo: atoparás unha opción que se adapte a ti!
