Teño unha amiga zoupona de manual. Fai chistes sobre o aspecto das persoas sen saber, por exemplo, que están enfermas, felicita polo embarazo a alguén que só ten gases e pregúntalle pola familia a quen acaba de perder un ser querido. Ten tamén un ouvido terrible que a leva a entender “gorda” no canto de “xorda” e a responder, sempre positiva, “muller, os quilos marchan canda o verán”. Ela é a raíña do teléfono escangallado, da chancleta na boca, do malentendido entrañable e do terra, trágame. Sábeo e vive no desespero porque, por moito que o intenta, a súa tendencia á inconfortabilidade xamais a abandona.
Querémola moito, á nosa amiga, todo o que ten de bocalana teno tamén de boa xente. Pásao tan mal cando cae na conta do seu erro, da impertinencia tan grande acabada de cometer, da incomodidade vívida que se corta no aire cun movemento de maimiño, que a situación violenta torna automaticamente nunha escena de tenrura, intimidade ou risos a esgalla. Ás veces, de todo a un tempo. Ten o don máis xenuíno da humanidade. Velaí a súa maxia.
Quen mete frecuentemente a zoca ostenta a capacidade involuntaria de converter un momento incómodo noutro totalmente distinto. Provoca que as que estamos arredor suframos máis polo seu propio bochorno do que ela mesma. Acalma, como por arte de maxia, a dor e a preocupación que sentimos, aínda que só sexa por un intre. Debe de ser por iso que, agora que non teño preto á miña amiga tan acotío coma antes, boto tanto en falta os seus enredos.
Hai pouco aprendín que, cando morre alguén que queremos, cando enfermamos ou cando deixamos unha parella, as nosas redes sociais non tardan moito en sabelo. Non é preciso pregoalo nin poñelo por escrito, abonda cos vídeos que vemos, os contidos nos que nos detemos e as interaccións que intercambiamos. É entón cando o algoritmo mete a zoca da peor maneira posible. Lembro á miña querida zoupona cada vez que maldigo o funcionamento torpe e imperfecto das redes sociais; lémbroa cando o taboleiro de novidades amosa imaxes lacrimóxenas que asaltan a miña vida por sorpresa para tornala oca e gris. Irrompen, coma ela, pero sen filtro, sen piedade, sen inocencia e sen mesura. O algoritmo non ten alma. Non hai boca aberta, fazulas encarnadas, ollos secos nin doces palabras de desculpa. Non existe o desexo de que o trague a terra porque son eu quen devece por que a terra me engola.
