Os orzamentos para 2022, sen reforzo sanitario

As partidas para Sanidade son, con Mar, Facenda e Infraestruturas, as que menos crecen no proxecto de Orzamentos da Xunta para o ano 2022. Con 4.588,7 millóns de euros, a Consellaría de Sanidade fica practicamente na mesma cifra que no orzamento de 2021 (4.587,1 millóns). O conselleiro de Facenda, Miguel Corgos, que entregou nesta cuarta feira, 20 de outubro, o proxecto de orzamentos ao presidente do Parlamento galego, Miguel Santalices, quixo escudar a falta de incremento nas partidas sanitarias explicando que en 2022 non vai haber "vacinódromos nin reforzos nas UCI" ou iso espera, aínda que matizou que "se é preciso" volverán facerse. Sanidade desmonta o argumento de Facenda Mais ao mesmo tempo, nunha rolda de prensa paralela, o conselleiro de Sanidade, Julio García Comesaña, pronunciábase en sentido contrario emendando, sen querelo, as contas do seu propio Goberno. Comesaña avanzou, en relación á inxección da terceira dose da vacina do coronavirus a menores de 80, a posibilidade de que se recuperen as macro instalacións de inmunización na Galiza debido ao volume de persoas que van coincidir. "O máis probábel é que recorramos aos centros de vacinación masiva", afirmou. Menos recursos para a Primaria pese ao colapso A situación de colapso que atravesa a Atención Primaria non se ve reflectida nun incremento de partidas na proposta de orzamentos. Entidades profesionais e de pacientes, sindicatos e oposición levan tempo alertando do incremento das listas de agarda nos centros de saúde e da falta de profesionais, cuestións que o Goberno galego tamén denuncia -aínda que responsabilizando o Estado e negando que se deba a recortes da Administración galega-. Pese a esta situación, a Atención Primaria, punta de lanza do sistema sanitario, verá reducida a súa asignación para o ano que vén: 1.389 millóns fronte aos 1.391 de 2021. Os recursos para a Primaria fican aínda máis lonxe do orzado 12 anos atrás, en 2009, nas contas do último Goberno galego de coalición (PSdeG e BNG), xusto antes da chegada de Alberto Núñez Feixoo e o PP á Xunta. Daquela foron 1.436 millóns para a Primaria, que coa suba do IPC desde outubro 2009 a setembro 2021 (16,6% de variación na Galiza) equivalerían hoxe a 1.619 millóns de euros (é dicir, a Primaria fica para 2022 con 230 millóns menos que hai 12 anos). 127 millóns da Xunta para concertos sanitarios Á cabeza dos concertos do Sergas con entidades sanitarias privadas está Vigo, que ten o centro Povisa como máximo expoñente da sanidade privada sostida con fondos públicos. Así, a área de Vigo recolle partidas para concertos de 85,7 millóns (283.000 euros máis que en 2021). No resto de áreas estas partidas mantéñense practicamente igual que en 2021: 24,3 millóns na da Coruña-Cee, 9,8 na de Ferrol, 5,3 en Santiago-Barbanza, 5 para a de Lugo-Cervo-Monforte, 4.1 na de Ourense-Verín-O Barco, 3,4 en Pontevedra-O Salnés. No conxunto da Galiza, os concertos a centros privados de atención médica suman 127 millóns (e todo, sen contabilizar concertos máis específicos como o tratamento de hemodiálise, terapia da insuficiencia respiratoria a domicilio, contrato de ambulancias, pola realización de TAC ou por fisioterapia e rehabilitación). Máis cartos á construción privatizada do Cunqueiro Seguindo no "libro turquesa", que é onde figuran os orzamentos do Sergas, aparecen especificados gastos en "construción de centros de saúde" e en "construción de centros". Neste segundo apartado atópase un único caso: o Novo Hospital de Vigo (o Álvaro Cunqueiro). A privatización do modelo de construción e xestión deste centro, ideado polo Executivo de Feixoo, segue ano tras ano consumindo millóns do erario público. Así, órzanse para 2022 até 37 millóns, ao igual que para 2023 e 2024. Para "2025 e seguintes" prevense 402,8 millóns. A estes gastos que van para as empresas pola construción do Cunqueiro tamén habería que sumar os gastos a empresas concesionarias que operan neste centro. Feixoo sóbese o soldo O presidente da Xunta e o resto de integrantes do seu Goberno auméntanse 2% o soldo. Feixoo pasa de cobrar 78.089 euros a 79.651, mentres que os dous vicepresidentes e o resto de conselleiras e conselleiros ven incrementados os seus salarios de 68.154 euros a 69.517. En canto ao persoal eventual de gabinete do Executivo, o proxecto de orzamentos recolle un total de 6,37 millóns, deles 1,73 corresponden a Presidencia e 1,11 á Vicepresidencia Primeira. Son 6,7% máis que en 2021, cando a cifra estaba en 5,97 millóns. Chaves para comprender se as contas soben ou baixan As contas para 2022 ascenden a 11.627 millóns de euros. A cifra é tan só 0,55% superior á do orzamento de 2021 (11.563 millóns). Porén, o Executivo de Feixoo sinala que se dá un incremento de 6,9% respecto ás contas vixentes ao descontar delas 685 millóns extraordinarios procedentes dos fondos para facer fronte á pandemia. Ao tratarse de fondos extraordinarios -que non volven estar nas contas públicas- a Xunta recalca a comparativa coa contía de 10.878 millóns, que é o orzamento de 2021 unha vez detraídos os 685 millóns extraordinarios. Porén, o que a Xunta non resta das contas de 2022 son os 220 millóns que corresponden á devolución do IVE que o Estado adebeda á Galiza do ano 2017. Tomando prestada a liña argumental do Goberno galego, como os cartos adebedados polo IVE 2017 vanse devolver para o ano e por tanto non se manterán en sucesivos exercicios, as contas de 2022 quedarían en 11.407 millóns en lugar dos 11.627 estipulados. Unha cifra que fica por baixo das contas de 2009 do Goberno galego de socialistas e nacionalistas, que contemplaba 11.426 millóns de euros de orzamento para ese ano. Esta cifra, atendendo á suba do IPC desde entón á actualidade, equivalería hoxe a 13.322 millóns de euros. Tomando esta referencia as novas contas de Feixoo son 1.695 millóns inferiores ás do bipartito (incluíndo o IVE adebedado) e 1.915 inferiores (de obviar o IVE). Recorte en lingua Hai unha partida que desde ningún prisma desde o que se vexa sobe. Normalización Lingüística recibe 3 millóns de euros menos que en 2021. As novas contas prevén 10 millóns fronte aos 13 do actual exercicio. Os datos contrastan fortemente cos fondos comprometidos en 2009: 21 millóns (serían 24,4 na actualidade coa suba do IPC). Baixada do IRPF Coa nova rebaixa do IRPF que incorpora o proxecto de orzamentos e que beneficiará, segundo Corgos, 1.100.000 contribuíntes, Facenda estima que os beneficios fiscais subirán aos 522 millóns. O imposto de Transmisións Patrimoniais terá rebaixa de 10% e bonificarase 25% do imposto de Patrimonio. A oposición "desmonta" o aumento das partidas O proxecto dos Orzamentos da Xunta para 2022 xa se atopa no Parlamento galego. Agora, poranse en marcha na comisión terceira de Economía as comparecencias das e dos membros do Executivo e de distintos entes para explicar o detalle das contas nos seus respectivos departamentos. O pleno reunirase 22 de novembro para o debate das emendas á globalidade e en decembro para a aprobación definitiva das contas. O Goberno espera telas en vigor a 1 de xaneiro. Son os "orzamentos máis altos da historia", resaltou o novo conselleiro de Facenda, Miguel Corgos, que esta semana recolleu a carteira do finado Valeriano Martínez. Unhas contas, dixo, que buscan "superar os niveis de riqueza previos á pandemia e apoiar as familias e oos sectores económicos", polo que baixan impostos e "reforzan o gasto social". Para a líder do BNG, Ana Pontón, trátase duns orzamentos "rutineiros que non dan resposta no económico e no social tras a pandemia". Insiste en que a rebaixa fiscal será irrelevante para as familias e as traballadoras e traballadores, pois só "supón un agasallo fiscal para quen máis ten". Aliás, retruca o PP que non son as contas máis altas da historia, xa que de restar os 220 millóns do IVE, "que xa estaban computados noutros exercicios", os novos orzamentos fican por baixo dos de 2021. "Pero é mais, se traducimos a euros constantes, este orzamento é inferior ao de hai 12 anos", explicou. Tamén negou que se trate dun investimento histórico en gasto social porque o incremento das partidas corresponde en gran medida á actualización dos salarios do persoal de sanidade, educación ou servizos públicos. "Unha suba que nos parece ben, pero que non se pode trasladar como gasto social como fai a Xunta", espetou. "Non se pode facer política de impostos para beneficiar os millonarios como Feixoo fixo cando baixou o imposto de patrimonio pensando nos poderosos e non na xente do común", afirmou o secretario xeral do PSdeG, Gonzalo Caballero. Aliás, o viceportavoz socialista, Pablo Arangüena, lamentou que os orzamentos "non reflictan as políticas expansivas" impulsadas polo Goberno do Estado e a UE e reclamou á Xunta que “abandone o paradigma neoliberal e as políticas austericidas" por "un novo modelo máis keynesiano e expansivo”. Nese sentido, instou Feixoo a empregar os fondos recibidos para aumentar o gasto, reforzar a sanidade e estimular a economía.