As defensas das presas e dos presos indepentistas argumentan que o xuízo non debería ter lugar porque previamente se ten causado indefensión nas persoas acusadas.
O que argúen as defensas é que durante a instrución da causa se teñen vulnerado dereitos fundamentais como o da defensa ou o o xuízo xusto. Precisamente a falta de garantías no proceso xudicial foi o que alegaron as e os líderes independentistas —o president Carles Puigdemont de Junts per Catalunya, Anna Gabriel da CUP e Marta Rovira de ERC— que optaron por non comparecer perante a Audiencia Nacional e tomaron o camiño do exilio.
As acusadas son os ex membros do Govern Oriol Junqueras, Raül Romeva, Dolors Bassa, Carles Mundó, Josep Rull, Jordi Turull, Joaquim Forn, Meritxell Borràs e Santi Vila, os presidentes de l'ANC e Òmnium Cultural durant el referèndum —Jordi Sànchez (agora president do grupo parlamentar de JxCat) e Jordi Cuixart— e a ex presidenta do Parlament, Carme Forcadell. A excepción de Mundó, Vila e Borrás, as e os acusados cumpren prisión preventiva e afrontan cargos de rebelión, desobediencia e malversación.
O primeiro avogado en tomar a palabra foi Andreu Van den Eynde, o letrado de Oriol Junqueras e Raul Romeva, quen comezou por afirmar que "temos dereito a vivir en democracia, pero o dereito penal do inimigo [unha sorte de suspensión de todas as garantías por parte dun estado contra a disidencia] nega o dereito penal democrático". Para o xurista, a interpretación que se fai desde a instrución da causa da Constitución "criminaliza" as opcións políticas contrarias ao statu quo.
"Pódese falar da independencia dunha entidade sub-estatal? Claro que se pode falar, e así o afirma o Tribunal Europeo de Dereitos Humanos", dixo Van den Eynde, para quen en ningún momento se pode considerar delituosa a defensa da autodeterminación, sendo que esta "é sinónimo de paz e non de guerra".
Foi conculcado o dereito de protesta e tamén o de participación política das presas —non puideron facer campaña, non puideron participar na constitución do Parlament— argumentou o letrado de Junqueras e Romeva. "A causa non pode impedir que se debata no Parlament sobre a independencia", alegou.
