30 anos dos Acordos de Oslo

Os Acordos de Oslo, negociados na capital norueguesa e asinados na Casa Branca o 13 de setembro de 1993, foron o primeiro acordo de paz entre palestinos e israelís. O apretón de mans entre Iasir Arafat -líder da Organización para a Liberación de Palestina (OLP)- e Isaac Rabin -primeiro ministro israelí-, en presenza de Bill Clinton, foi un xesto significativo que supuña o recoñecemento mutuo. Oslo marcou a fin da primeira intifada (1987-1993) e foi celebrado ao longo do mundo como un acordo de paz histórico que puña fin a un conflito de décadas. O obxectivo era iniciar as conversas de paz de cara a lograr unha solución baseada na existencia de dous Estados e serviu para que Arafat e Rabin recibiran o Premio Nobel da Paz en 1994, xunto co daquela ministro de Asuntos Exteriores israelí, Shimon Peres. Un segundo acordo, Oslo II, foi asinado en setembro de 1995 co propósito de camiñar cara á creación dun Estado palestino independente mediante o estabelecemento dun goberno palestino provisional durante 5 anos, a Autoridade Palestina (AP). Nese prazo debía lograrse un tratado de paz final, que nunca aconteceu, e o goberno provisional da AP aínda existe hoxe, cada vez máis impopular e acusado de corrupción, incapacidade, represión da discrepancia interna e colaboración con Israel para suprimir a resistencia palestina. Os Acordos tiveron detractores en ambos os bandos: israelís de dereitas estaban en contra de calquera concesión aos palestinos e de calquera acordo coa OLP, ao considerala unha organización terrorista; e pola parte palestina non poucas voces vían os Acordos como unha rendición. Oslo naceu morto Mais a realidade é que Oslo naceu morto e deu paso a unha máis violenta ocupación. Desde 1993 Israel acelerou a xudeización de Xerusalén e a colonización de Cisxordania, dividindo o territorio en illas inconexas, e converteu Gaza no maior cárcere ao aire libre do mundo. Israel non só non se retirou militarmente dos territorios ocupados, senón que persistiu nos asaltos en territorio palestino, continuou a súa ilegal ocupación de terra palestina e incrementou o número de asentamentos ilegais. Hoxe, máis de 700.000 colonos, o triplo que en 1993, viven en 279 asentamentos ilegais ao longo dos territorios ocupados de Cisxordania e Xerusalén leste. Tras o asasinato de Rabin en 1995 a mans dun ultradereitista xudeu, líderes contrarios aos Acordos como Ariel Sharon ou o actual primeiro ministro Benjamin Netanyahu chegaron ao poder en Israel, e a parálise do proceso de paz, a expansión dos asentamentos e a represión violenta conduciron á segunda Intifada palestina (2000-2005). Oslo foi unha trampa e unha estafa para os palestinos, para quen os Acordos estaban condenados ao fracaso xa que foron deseñados para impedir a liberdade e autodeterminación do pobo palestino, e asuntos fundamentais, que supostamente serían negociados máis adiante, quedaron sen resolver: territorio, asentamentos ilegais, status de Xerusalén, refuxiados e o dereito de retorno, e seguridade. Así mesmo, introducían a coordinación en materia de seguridade entre Israel e a AP. Máis de 700.000 colonos, o triplo que en 1993, viven en 279 asentamentos ilegais ao longo dos territorios ocupados de Cisxordania e Xerusalén leste Malia que Israel afirmaba aceptar a solución dos dous Estados, a realidade foi noutra dirección. Israel nunca tivo a intención de permitir a creación dun Estado palestino independente, e mentres a OLP viuse forzada a recoñecer Israel como un Estado de pleno dereito ocupando o 78% da Palestina histórica, Israel rexeitou recoñecer o Estado palestino no 22% restante do territorio. Oslo non trouxo a paz para o pobo palestino. Pola contra, coa cobertura política de negociacións eternas e o apoio dos EEUU, serviu a Israel para consolidar a ocupación e colonización de Palestina, culminou nun máis afianzado sistema de apartheid con dous sistemas legais nos territorios ocupados (un superior para os colonos xudeus e outro inferior para os palestinos) e sentou as bases para máis inestabilidade e violencia. Oslo está morto, e 30 anos despois o Estado palestino está máis lonxe que nunca, xa que a forte, e en aumento, presenza israelí nos territorios ocupados fai a ocupación irreversíbel e a solución dos dous Estados inviábel. Oslo cumpriu os obxectivos de Israel, mais tras un século de conflito cómpre ser conscientes de que non haberá paz na rexión sen dignidade para o pobo palestino. Mentres a solución dos dous Estados está morta e a idea dun único Estado no que convivan as dúas comunidades en igualdade e con plenos dereitos é impensábel, a realidade é que Israel camiña cara a lograr o Gran Israel no que os palestinos non teñan cabida.