Reenfocar a especialización cara ao esencial

Poderiamos dicir que a economía dun territorio precisa centrarse, especializarse, en desenvolver aquelas actividades, produtos e servizos que estean baseados nos seus recursos propios (humanos, naturais e tecnolóxicos), e á súa vez, que permitan certa diferenciación competitiva fronte as economías doutros territorios. Porén, posiblemente o que decante o alcance do éxito non sexa tanto conseguir unha especialización, senón lograr o acerto na estratexia, no enfoque cara a actividades e produtos esenciais, e na implementación de cadeas de valor vinculadas con estas actividades, para o que é preciso unha industria especializada e dixitalizada, ademais de eficiente no uso dos recursos. Riqueza A especialización galega foi pivotando ao longo do tempo sobre diversos sectores ou actividades: a construción naval, as conservas, o sector primario, outrora incluso o financeiro e o das telecomunicacións, e na actualidade outros como o agroalimentario (6,4% do noso PIB), o transporte-loxística (4% do PIB), e os sectores cultural, o da automoción coa fabricación de vehículos e compoñentes, o pesqueiro e o da cadea forestal-madeira, todos eles cunha achega individual ao PIB galego de arredor do 2%. O téxtil-confección de roupa de vestir e industria do coiro e do calzado apenas supón o 0,7% do PIB. Na actualidade, poderíase afirmar que algunhas das principais empresas ou modelos de xeración de riqueza no territorio segundo a súa contribución ao PIB serían Inditex, Citröen Stellantis e Ence. Así o grupo Inditex e Stellantis teñen desenvolvido unha densa rede comercial e empresarial que se traduce en numerosos empregos directos e indirectos. As diferenzas entre ambas son notables, xa que o grupo téxtil mantén o poder de decisión e sede principal aquí, non así Stellantis, co que a continuidade do investimento e dos postos de traballo obedece a criterios baseados no cumprimento de obxectivos, non tanto de compromiso social ou de arraigamento, como si pode presentar Inditex e outras empresas con capital galego. Adicionalmente, empresas como Stellantis, igual que outros investimentos estranxeiros (como Alcoa), adoitan precisar en moitos casos de axudas económicas dos gobernos de quenda para garantir o mantemento da actividade e dos postos de traballo, máis alá de ser beneficiaria do modelo fiscal favorable da zona franca viguesa. De feito, o efecto dun desinvestimento potencial tería un impacto moi pernicioso para a economía rexional, derivado da perda do que sería o principal cliente por parte das empresas subministradoras. Ence foi quen de condicionar de modo efectivo a ordenación do territorio e especializar parte do uso das terras galegas para os seus intereses Ence, pola súa parte, foi quen de condicionar de modo efectivo a ordenación do territorio e especializar parte do uso das terras galegas para os seus intereses, co eucalipto como exemplo de especialización de cultivo con elevados custos de oportunidade fronte a outras alternativas hortofrutícolas. Con todo, segundo datos do Instituto Galego de Estatística, a cadea forestal-madeira xera máis empregos que o de fabricación de vehículos (2,2% fronte ao 1,4%), cunha porcentaxe de cada unha do resto de actividades comentadas anteriormente de case o 2% sobre o total de emprego na Galiza. Sectores esenciais Segundo o sinalado, pode deducirse que o posicionamento da economía galega tende cara a sectores non esenciais. Sería preciso, pois, repensar o deseño e activar plans de dinamización empresariais e institucionais que lograsen posicionar a Galiza en sectores esenciais como: (1) o de saúde, para garantir o benestar da poboación e a capacidade de afrontar as vindeiras crises sanitarias; (2) o de alimentación, co que garantir a produción agrícola suficiente e a cadea de subministración de alimentos, interna e de proximidade, pero tamén cara a posibles exportacións con produtos de elevado valor engadido; (3) o de enerxía sustentable e de orixe renovable, que permite maior independencia avanzar na electrificación da economía; (4) o de educación, para conseguir un itinerario formativo diversificado e de calidade no que formar as e os profesionais do futuro chamados a desenvolver as capacidades potenciais do territorio; e (5) o de tecnoloxía e innovación, chamado a ser transversal, pola dixitalización, e eixo vertebrador cos que impulsar o progreso e a resiliencia económica. Trátase, en definitiva, de dinamizar realidades empresariais que enlacen as potencialidades do rural coas oportunidades das cidades, os centros de formación e innovación coa industria intelixente e dixital, xunto co aproveitamento e aplicabilidade da intelixencia artificial, que estamos a liderar e que vai ser diferencial para o futuro éxito do noso país.