A propósito de Recursos da Galiza

O greenwashing prodúcese cando unha empresa ou entidade se nos presenta de xeito comprometido e respectuoso co medio ambiente mentres as súas accións van en sentido contrario. Trátase dunha estratexia de márketing moi habitual nestes tempos, e ten como obxectivo de mellorar a súa imaxe e atraer máis clientes. Distinguir estas prácticas daquelas levadas a cabo por empresas encadradas na economía transformadora e solidaria, con fondo compromiso social e medioambiental, non é nada fácil para a gran maioría. Iso mesmo sucede no ámbito político, nun contexto cada vez máis desideoloxizado, cando menos no referente á compoñente de clase ou ás relacións económicas de dependencia e coloniais. Así, é frecuente ver como a dereita adopta ideas co propósito de diluír, cambiar ou baleirar o seu significado orixinal. Vén isto a conto do Anteproxecto de Lei de promoción dos beneficios sociais e económicos dos proxectos que utilizan os recursos naturais de Galiza. Impulsada polo Goberno de Rueda, afirma na súa exposición de motivos que pretende a "xestión responsábel dos recursos naturais de Galiza de maneira que se protexa o ambiente, se cree riqueza e a riqueza creada impacte no territorio, mediante un retorno social axeitado". Veremos que nada máis lonxe da realidade. Control dos recursos O anteproxecto contén medidas bastante inconexas e con grandes sombras. Por exemplo, pretende avaliar o impacto social e económico dos proxectos de produción de enerxía de fontes renovábeis, os que requiren da concesión de augas e os mineiros, integrando esta avaliación na de impacto ambiental, o que pode supoñer desnaturalizar a súa actual finalidade. Outras medidas son o desenvolvemento da eólica mariña e a creación dun canon para gravar esas liñas eléctricas; a creación dun fondo para a recuperación de territorios afectados por incendios; regula proxectos de autoconsumo nas áreas empresariais ou crea un sistema voluntario de créditos de carbono. Porén, o máis significativo e comentado deste anteproxecto é o seu título segundo, que contempla que a Xunta participe en sociedades que teñan obxectivos compatíbeis coa lei. Perniciosa práctica lexislativa se temos en conta que esta sociedade, Recursos de Galiza, vén de ser presentada hai unhas semanas e a hipotética lei que permitirá a súa creación nin tan sequera comezou a tramitarse no Parlamento. Anúnciase que é público-privada para o control dos recursos enerxéticos de Galiza, pero de pública terá pouco, concretamente o 30% do capital. Choca isto coa declaración do Goberno de crear "unha sociedade na que se blindará a posición de control da Xunta para que só se participe en proxectos de interese público para Galiza". Entre o 70% que queda en mans das empresas privadas, atopámonos a Abanca ou a Ence, todo un exemplo de uso racional dos recursos naturais do país para o beneficio da maioría (modo ironía acendido, por se quedaba a dúbida). Tal e como sinala o crítico ditame da Comisión do CES co texto, debería ser o eido público, mediante a creación dunha empresa pública de enerxía, quen impulse os proxectos enerxéticos estratéxicos do país, liderando o uso destes recursos e garantindo, deste xeito si, a sostibilidade e o retorno social dos mesmos. A empresa créase de costas tanto á sociedade organizada como a empresas que teñen destacado por dinamizar o territorio no que asentan Allea ao público Afírmase que esta sociedade ten como principal obxectivo que o "aproveitamento dos nosos recursos naturais teña una repercusión directa na vida do pobo galego, onde os beneficios da súa actividade se deixen notar nas localidades que acollen os proxectos". Porén, ningunha das empresas que forman Recursos da Galiza ten destacado pola súa sensibilidade neste eido. Nin tan sequera mediante os lavados de cara cos que comezabamos este artigo. O texto normativo e a empresa créanse de costas tanto á sociedade organizada e sensíbel a estes criterios como a empresas que si teñen destacado por dinamizar o territorio no que asentan. Así, nun grande exercicio de cooptación, a Xunta usa unha retórica que unha maioría podemos compartir para xustamente levar a cabo a acción contraria. Isto é, repartir o aproveitamento dos recursos naturais entre 33 empresas (por que esas?, quen as escolleu?) que, a xeito de holding, controlarán ao seu antollo esa sociedade e polo tanto os proxectos enerxéticos, o que lles suporá uns bos beneficios por moito que a Xunta nos queira convencer de que estes serán para o conxunto do país. Por último, este aproveitamento debería ir ligado a fomentar un desenvolvemento autocentrado, unha idea que, de tan allea ao PP, non a usou nin tan sequera para decorar a lei.