Consumir/producir

Tamén podíamos mudar a orde e empezar por producir. É indiferente por onde comecemos. O caso é coñecer cal é a perspectiva de máis peso para falar hoxe da economía galega e deseñar medidas de política económica non conxunturais. Se só analizamos a renda persoal, o gasto, a calidade dos servizos públicos, o papel redistribuidor do Estado, os prezos dos bens de primeira necesidade, os niveis salariais medios e os das pensións, certamente temos unha serie de elementos para enfocar as medidas de política económica precisas para conseguir mellora nesa serie de variábeis que denotan o benestar dos cidadáns. Digamos que conformándose coa estrutura produtiva da economía do país, de Galiza, o campo de mellora vai vir asociado a medidas de política económica de distribución da renda ou de paliar as diferenzas de acceso aos bens de mercado, uns de primeira necesidade e outros de interese para determinadas capas de cidadáns. Bens de mercado No primeiro caso incidiriamos nos prezos da electricidade, dos bens enerxéticos, nos prezos dos transportes públicos, nos custos domésticos da auga, dos servizos de comunicación telemática, nos custos soportados polas economías domésticas na súa relación coas entidades bancarias... e no segundo, das bolsas de estudo, nos prezos de bens de primeira necesidade para persoas maiores en idade non activa, do acceso á vida de capas de poboación con diversidade funcional, o acceso a tratamentos de psiquiatría ou de enfermidades non contempladas na carta de servizos sanitarios públicos... É dicir, moveriámonos exclusivamente no lado da demanda no mercado dos bens e servizos. Se non se produce adecuadamente, mal poden remediar as medidas de control público e de redistribución os problemas de benestar Mais, case sempre pode aparecer un máis. A anterior análise pode ocultar ou dar por válida a estrutura produtiva do país e a súa adecuación á cobertura das súas necesidades, e non obstante, é a estrutura produtiva a que debe ser examinada e no seu caso, posta en cuestión, non por razóns de desconformidade ou gusto, senón por inadecuación a proporcionar renda suficiente -e en crecemento- para que os cidadáns teñan capacidade para consumir e lograr vida digna. Mesmo é a única maneira de que a sociedade no seu conxunto dispoña dun excedente apto para reinvestimentos. Ou, para ser máis radical, se non se produce adecuadamente, mal poden remediar as medidas de control público e de redistribución os problemas de benestar. O asunto non depende dos recursos: Dinamarca, Cataluña ou Euskadi, mirándoos a comezos do século XX, non tiñan máis recursos que Galiza e o seu lugar, hoxe, na listaxe de PIB per cápita está en moitos postos por diante de Galiza. E pola contra, Arxentina que en 1940 tiña a esperanza de vida ao nacer máis alta do mundo, hoxe descendeu até o posto 55. A chave non está nos recursos senón na capacidade produtiva propia con control, dominio e disposición sobre o proceso total produtivo até o final que é o mercado, e aí volta ao comezo. Control dos recursos propios, transformación deses recursos na propia economía (engadindo valor, criando emprego), novo investimento e así nun circo virtuoso de crecemento interior e tamén exterior. Analizar a estrutura produtiva obriga a coñecer onde están as fontes de xeración do produto e a súa estrutura e, ademais, coñecer cal é a ruta do excedente xerado respondendo a pregunta básica de: ese excedente realízase en Galiza ou vai levar un camiño igual que a emigración dos traballadores mozos? Por esta razón non é indiferente saber que se produce, quen dirixe a produción e quen se apropia do excedente xerado no proceso de produción. Alimentación O Produto Interior Bruto dunha economía mide o valor do produto no mercado nun ano, e é indiferente se se produce carne, pescado, armas ou prostitución. Producir carne, leite, froita, viño ou produtos de horta así como os inputs destas producións -hoxe industriais- non é igual que producir nunha factoría propiedade dunha multinacional de alúmina aluminio para enviar para súa transformación industrial a outra economía. A produción de alimentos é esencial, utiliza recursos propios, conta con dominio da súa tecnoloxía, posúe capital propio e destina a súa mercadoría ao mercado interior e ao exterior; gozando dunha capilaridade que empapa toda a economía e o territorio galegos. Así mesmo, contribúen de forma neta ao erario público e non poden deslocalizarse por decisión dunha compañía multinacional. O sector pesqueiro galego é a mellor mostra das calidades produtivas dos alimentos, é o auténtico acelerador do crecemento económico e da creación de emprego na Galiza.