Cara á extinción?

A piques de rematar 2023 semella un bo momento para lembrar algúns temas que foron nova este ano, como o anuncio dos investigadores do campus de Ourense da obtención de fariña para consumo humano a partir de insectos. Financiado pola Consellería do Medio Rural da Xunta e polo Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, no proxecto BioproInsect obtiveron catro produtos diferentes a partir de vermes, que, segundo aseguran, poderían ser empregados en distintos sectores industriais e tamén como suplementos alimentarios tanto para seres humanos como para animais. A multinacional JBS, da man da donostiarra BioTech Foods, comezou a construír en Guipuzkoa neste ano a que será a maior planta de carne sintética do sur de Europa. Este produto, que se obtén tomando células dun animal e cultivándoas en laboratorio, alimentándoas con nutrientes e multiplicándoas ata formar tecido muscular, non conta aínda coa autorización da Autoridade Europea de Seguridade Alimentaria para a súa comercialización, aínda que en lugares como Singapur, Estados Unidos ou Israel xa está aprobada. Marco Springmann, científico ambiental da Universidade de Oxford, indica que a pegada de carbono da carne sintética é cinco veces superior á de polo. A carne de laboratorio sería ata oito veces máis cara cá carne de vacún, co cal favorecer un alimento máis accesible no prezo tampouco sería unha vantaxe deste produto. Palas de Rei contará cunha planta de colleita e de cría de larvas de mosca co obxecto de convertelas logo en fariña e en graxa, para destinala á alimentación animal. Este proxecto suporá un investimento superior aos 20 millóns de euros e, na primeira fase, aseguran que teñen previsto manexar 14.000 toneladas de larva fresca para producir aproximadamente 4.000 toneladas de fariña ao ano. A conselleira de Medio Ambiente, Angeles Vázquez, destacou o "carácter estratéxico, innovador, limpo e circular do proxecto, que non tería incidencia dende o punto de vista medioambiental", e o alcalde de Palas, Pablo Taboada, deulle as grazas á empresa por "situar" Palas no mapa. 2024 será un ano cambios para o sector, con moita máis burocracia e importantes incrementos dos custos de produción Ano de cambios Despois das tres novas anteriores, ao mellor o lector está a pensar que hoxe é o día dos Santos Inocentes, pero trátase de tres novas totalmente reais, como pode comprobarse nas hemerotecas. A señora conselleira de Medio Ambiente afirma que a construción e posterior funcionamento das naves de Palas nunha parcela xa alugada de 55.000 metros non terá incidencia ambiental, mentres se lles incrementan ata límites extremos as obrigas ás granxas tradicionais. 2024 será un ano de importantes cambios para o sector, como a esixencia dos cadernos dixitais obrigatorios, dos veterinarios de explotación ou de planos sanitarios integrais para as granxas, con moitísima máis burocracia da que temos na actualidade e grandes incrementos dos custos de produción. A nova normativa esixirá realizar de xeito mensual as anotacións no Caderno Dixital de Explotación, así como presentar dixitalmente toda a información (que ata agora maioritariamente era presentada en papel). O feito de que unhas 54.000 persoas traballadoras do agro sexan maiores de 55 anos e a importante fenda dixital que existe no rural non impiden que se siga a avanzar nun proceso no que unha das características principais é o desmantelamento de servizos públicos como as Axencias Comarcais Agrarias e a privatización de todas as xestións. Desprézanse os valores ecosistémicos das granxas tradicionais como, por exemplo, a súa contribución á conservación dos pastos permanentes, que son importantísimos sumidoiros de carbono, ou ao feito de que os solos galegos sexan dos que maior contido de materia orgánica teñen, o que axuda á regulación do ciclo hidrolóxico e favorece a biodiversidade. Pola contra, o efecto na saúde de alimentarnos con todos estes produtos artificiais e de laboratorio aínda resulta unha grande incógnita na actualidade. En todas as comarcas galegas o sector primario segue a ser polo número de persoas ocupadas de xeito directo ou indirecto, pola súa importancia económica, social, cultural, ambiental ou de xestión do territorio, absolutamente esencial. A agricultura e a gandería xeran emprego, crean a paisaxe da que desfrutamos e sobre todo proporcionan os alimentos que precisa a sociedade. Malia todo o dito, en numerosas ocasións a administración e algúns operadores desprezan a maioría deses bens que a xente labrega achega á sociedade, para valorar unicamente a facturación que hai detrás dos proxectos, e as oportunidades de negocio para catro, que en moitas ocasións son regadas de xeito abondoso con diñeiro público.