As bicicletas si son para Galiza: usuarias pulan por recuperar a súa presenza no país

A mobilidade sustentábel, chave para a loita contra o cambio climático, é o eixo principal da última obra publicada pola editorial Catro Ventos, que reafirma que As bicicletas si son para Galicia, analizando todo o referente ao seu uso no país. Este libro coral, o primeiro de autoría da editorial, nace das persoas ciclousuarias que a conforman, relata a Nós Diario Patricia Buxán, a súa editora, que incide en que “gústanos a bici, queremos andar máis e animar a xente” a utilizala, nunha obra na que foxen dun enfoque deportivo e profundan na bicicleta como “medio de transporte limpo, sustentábel, que favorece unha mobilidade activa”, un uso que á vez vese dificultado polas limitacións de cada localidade e a “imposibilidade de facer intermodalidade, montar a bici no tren e chegar aos lugares de traballo”. Nese sentido, lembra que até hai poucas décadas a “xente movíase en bici para todo, para ir traballar, de festa, e iso comezouse a perder cando se estabeleceu a sociedade de consumo e importamos ese culto ao coche como expresión de individualidade e comodidade”, e incide en que as persoas entrevistadas no libro amosaron como na Coruña ou Vilagarcía de Arousa a “bici é unha alternativa, e sobre todo cando hai vontade política”, especialmente no ámbito local, indicando que cando se crean infraestruturas e se poñen facilidades “funciona”, resolve. A cidade herculina “é a que máis por diante vai”, conclúe, citando o sistema de alugueiros de bicicletas, que cada vez incorpora máis vehículos eléctricos, ou os aparcadoiros seguros e cubertos, e no caso de Vilagarcía salienta que o Concello implicou nos plans de mobilidade o activismo, resultando nun exemplo para moitas vilas na Galiza cun “centro urbano pequeno con moito rural anexo e moito movemento”, que podería ser unha guía para Compostela, A Estrada ou Monforte. Asemade, menciona Lugo como outro bo exemplo que demostra que “se hai infraestruturas máis xente se anima a coller a bici”. Unha situación antagónica é a de Ourense, onde “non hai esa vontade e cada vez hai menos xente andando en bici”. Na faceta técnica, o libro inclúe os tipos de bicicletas que existen ou as chaves para desenvolver un mantemento axeitado, e recolle as principais normas de circulación que lles afecta. En paralelo, persoas usuarias e activistas, xunto asociacións como Mobili-za, Composcleta, Masa Crítica de Lugo, Pedaladas, Vigo Ciclábel ou Arousa en Bici, contan cal é a realidade da bicicleta na Coruña, Compostela, Lugo, Ourense, Pontevedra, Vigo e Vilagarcía de Arousa. Xa no bloque dedicado ás múltiples dimensións deste campo, englobaron as propostas do xornalista Carlos Risco, Daniel Díaz, urbanista e experto en mobilidade, e a docente de Socioloxía na Universidade de Vigo Iria Vázquez, que abundan respectivamente nas implicacións do uso da bicicleta no rural e na contorna urbana, e mais na súa relación co ecofeminismo. Ao respecto de Risco, Buxán subliña que vive nunha aldea de Allariz e pode ir en bicicleta ao traballo ao dispor a empresa dun espazo onde deixala de forma segura e con opción de aseo, e da achega de Vázquez que alude estudos que revelan patróns diferentes do seu uso entre homes e mulleres, concluíndo que se hai infraestruturas “hai máis mulleres que se animan a coller a bici”, posto que ao asumir polo xeral máis responsabilidade nos coidados “só se moven coas crianzas por lugares seguros”. Deseño propio Sobre o deseño da publicación, a maquetadora e deseñadora principal de Catro Ventos, Alicia Rodríguez, explica en declaracións a Nós Diario que non é habitual nin a introdución de ilustracións nas súas obras nin poder ter todo o escrito accesíbel antes de maquetar, polo que destaca que se desenvolveu como un proceso conxunto á hora de determinar en cada caso “se [as imaxes] eran precisas para o texto ou non”, apuntando que aínda que certas cousas para quen o está a escribir “poden ser obvias” non acontece o mesmo con quen o le. Tamén desvela que cando se pescudan por internet ilustracións de como actuar sobre a bicicleta “apenas hai de mulleres”, polo que de forma intencional optaron por mulleres como protagonistas dos debuxos. Ao tempo, pon en valor o deseño propio da editorial para que “só pola cuberta se poida recoñecer que o libro é de Catro Ventos”, e describe a evolución nesta liña, comezando polos mosaicos até unha visión máis limpa e depurada que “poida destacar”, algo aínda máis importante no caso dunha editorial pequena, sinala. Outro dos elementos clave é a ecoloxía no deseño, insistindo en que “producimos en local” cunha “preocupación polo ecodeseño”, que deriva na utilización de “formatos que sexan os máis rendíbeis a nivel de desperdicio de papel”, todo iso nunha “imprenta local que usa tintas e papeis ecolóxicos” e valorando a “pegada ecolóxica nos transportes”. "Se tes unha bici o importante é collela, a vontade é o máis importante" As bicicletas si son para Galicia foi presentado en Vigo. A seguinte parada é Pontevedra, o 3 de decembro ás 12 horas no Culturgal, logo do que haberá unha pedalada da man de Pedaladas. O 14 de decembro chega a Compostela, nun acto que decorrerá na libraría feminista Lila de Lilith. A editora Patricia Buxán reitera que “se tes unha bici o importante é collela, pomos ás veces como escusa que non temos o material pero a vontade é máis importante”. Tamén recomenda as bicicletas eléctricas “para xente que non se sente segura pola orografía do lugar no que vive” malia que “non sexa o máis ecolóxico”. Tamén corrobora que ao empezar a usala xa se buscan os percorridos máis favorábeis, e, con Vigo como exemplo, apunta que as e os ciclousuarios pescudan as rutas con menos desnivel para evitar as costas da urbe.