Outes mostra a cultura marítima desde o cinema

Dúas mil propostas chegadas de todo o mundo acudiron á convocatoria para a Competición Oficial da VI Mostra Internacional de Cinema Documental Mares da Fin do Mundo, que se desenvoverá do 1 ao 5 de novembro en Outes. Un récord de participación que non puxo fácil o traballo de selección das quince curtametraxes documentais que compiten polo Premio á Mellor Película. "Facer a selección non foi un proceso fácil", explica a Nós Diario Marcos Gallego, director da mostra, "pero afortunadamente temos un equipo moi profesional que fixo unha escolma que presenta unha ampla panoplia de obras desta temática procedentes de todo o mundo". Gallego lembra que cando comezou a Mostra algunhas persoas pensaron que sería complicado construír un programa de varios días sobre un tema tan específico, "e xa ves, agora comprobamos que é o complicado é elixir entre dous milleiros de fimes realizados en Francia, Reino Unido, Alemaña, Italia Corea, Rusia ou Perú, entre outros". Mares da Fin do Mundo é, sobre todo, unha mostra comprometida coa defensa e a difusión do medio marítimo e co sector pesqueiro artesanal e os valores que representa. Anxo Núñez, Tenente de Alcalde e Concelleiro de Cultura de Outes, subliña que "a Mostra resalta a relación de Outes co mar, un vínculo que non é demasiado coñecido malia que, por exemplo, fomos a vila con máis carpinterías e talleres de construción de embarcacións de madeira na Galiza, chegou a haber case corenta". Pero ademais, unha boa parte da costa galega pode sentirse identificada cos referentes mostrados no filme do festival. "E non só na Galiza", matiza Núñez, "coñecer as historias de mariñeiros de todo o mundo tamén nos ensina a ver canto hai de universal e de particular en cada territorio na súa relación co mar. E sobre todo, ensínanos a coidar do medio natural mariño, a protexelo e a regular a explotación que facemos del, e a coñecer as consecuencias que pode ter a sobreexplotación. Esa tamén é unha parte importante da mensaxe que deixan os filmes programados". A cultura marítima chega á Estrada da man das xornadas 'O mar en terra' Pasado, presente e futuro O programa de Mares da Fin do Mundo apóiase en tres patas das cales só unha é a sección oficial. Ademais están os apartados Proa e Popa. O primeiro dedícase este ano á relación que mantemos cos mamíferos mariños. "En realidade, facémonos eco dun tema que está moi presente no debate público nos últimos anos", declara Gallego. "Por unha parte, fálase moito da recuperación dos grandes mamíferos mariños, que volven estar presentes nas costas galegas despois de anos en que se perseguiron e se cazaron até case facelos desaparecer. Aínda está en discusión se esta presenza é froito dunha recuperación e unha volta aos antigos lugares de alimentación ou se é froito dos cambios producidos polas mudanzas climáticas, por exemplo. Por outra, parece que se observan algúns comportamentos estraños nalgunhas especies para as que aínda non se atopa unha explicación satisfactoria, como no caso das candorcas. Desde a Mostra quixemos forncer de ferramentas para este debate e reflexionar sobre como nos relacionamos historicamente con estes animais, sobre como o facemos na actualidade e sobre como debemos facelo no futuro", di. No apartado Popa, dedicado á proxección de arquivos e filmes históricos, Mares da Fin do Mundo presenta un atractivo programa de cinco pelíclas recuperadas e dixitalizadas pola Cinemateca Portuguesa dentro do seu Proxecto FILMAR, que ten como obxectivo a identificación, preservación, dixitalización, e promoción do patrimonio fílmico relacionado co mar. A escolma da Mostra de Outes presenta filmes nos que a narrativa transforma a realidade ou documentos onde o cinema se compromete activamente coa memoria colectiva. Mención especial merece un dos primeiros documentos históricos da pioneira Invicta Films, que en 1913 rexistrou o naufraxio do navío Veronese, que saíra do porto de Vigo nunha noite de xaneiro, para encallar na costa portuguesa. A exemplaridade do proceso de rescate dos máis de 200 pasaxeiros converteuse, grazas ao filme, nun modelo que perduraría nas décadas seguintes. "Ninguén está a salvo": a guerra en Palestina, no foco do Festival de Cine Euroárabe Amal A vida a carón do mar A Mostra escolleu como filme inaugural a premiada Matria, de Álvaro Gago, non só porque o seu tema se adapta ás premisas para estar presente en Outes, senón tamén porque o director ten raíces familiares na vila da comarca de Noia. "A maiores de ser un filme que describe moi ben a realidade duna localidade costeira galega e de ser un exemplo do bo cinema que está a facer na Galiza, es que pensar que estamos nun lugar do rural qno que non é doado ver as películas actuais nunha pantalla grande, e esa tamén é unha das finalidades dun festival coma este", comenta Gallego. E, en efecto, existe un labor social por parte de Mares da Fin do Mundo que vai moito máis alá dos cinco días de exhibición dos filmes: unha colaboración co tecido asociativo que se materializa en xonadas de difusión, en obradoiros de formación ou en accións en cooperación con entidades ambientalistas. "A nosa vontade é a de traballar man a man coas persoas e as asociacións que fan parte da cultura marítima", subliña Gallego. "Por iso este ano producimos o documental de Vanessa Martínez Entre redes, sobre o labor que levan a cabo os populares comunicadores María Maceiras, Merce Silva e Rogelio Santos Queiruga en redes como TikTok, Instagram e Facebook. Eles son os verdadeiros protagonistas do audiovisual relacionado co mar, os que mostran como é o seu día a día como se traballa e como se vive ao seu carón, revelando os aspectos máis brillantes e os máis sombríos dos oficios relacionados con el". 'Matria', o filme que mostra as consecuencias da precariedade laboral Ampliar a perspectiva sobre cultura do mar Anxo Núñez móstrase moi satisfeito coa amplitude do programa de Mares da Fin do Mundo. "Desde logo é moi importante para a propia cidadanía de Outes, mais tamén é moi atractivo para quen queira coñecer a vila e aprender algo máis sobre cultura marítima. As saídas en embarcacións tradicionais polo litoral da ría de Muros e Noia, as mesas redondas e coloquios, e mesmo a degustación gastronómica son un complemento moi suxestivo ás proxeccións e unha oportunidade para ampliar a perspectiva sobre todo o que rodea a nosa relación cos océanos". Fernández Naval, a balea é o universo