Juan Gestal: "Fronte aos aerosois, as máscaras cirúrxicas non garanten protección total"
—Que balance fai desta segunda vaga da pandemia de Covid-19 na Galiza?
A segunda onda de contaxios subiu moito, polo que xa debe estar chegando ao seu cumio. Dous de cada tres infectados son asintomáticos o que fai que esta xeira sexa menos grave. A situación da Galiza é menos grave que a doutros territorios. A incidencia acumulada nos últimos 14 días é menor, pero como a poboación galega está máis avellentada, e estamos vendo como comeza a afectar de novo a persoas maiores e residentes.
—Hai transmisión comunitaria?
Si. Do 78,8% dos casos que se producen na Galiza non se coñece a fonte de infección, o que pon de manifesto a necesidade de incrementar os rastrexos.
—Que cabe esperar a partir de agora en termos de contaxios e mortalidade?
O primeiro desafío é a apertura dos centros escolares e estamos vendo un incremento nas infeccións nos menores de 15 anos. Nunha semana ou dúas veremos o que ocorre tras a apertura da Secundaria, o Bacharelato e as Universidades. Neste sentido, non debemos perder de vista nin as relacións nin a afectación das persoas maiores, que conforman boa parte da poboación, o que pode incrementar as complicacións e a mortalidade.
—Chégase tarde, outra vez?
Creo que si, mais parece que é xeral en todos os países. Houbo tempo para organizar o rastrexo dos casos e non está funcionando ben. Esta é unha enfermidade silenciosa, como un iceberg, de aí a importancia de detectar o maior número de asintomáticos para cortar as cadeas de transmisión. A Organización Mundial da Saúde di que facendo un esforzo importante de busca, cando o número de asintomáticos diminúe por baixo de 5%, a enfermidade está camiño de ser controlada. Aínda estamos moi lonxe.
—Co outono, a circulación do coronavirus vai coincidir coa doutros virus e bacterias que cada ano causan problemas respiratorios. Podémonos preparar para reducir o risco de contaxio?
As medidas de prevención non farmacolóxicas son as mesmas. Non sabemos que vai pasar coa gripe. Se ocorre o mesmo que no hemisferio sur, onde non circulou, será unha boa nova. Na pandemia de gripe de 2009, durante a onda de outono, só circulou o virus pandémico. Cando a vaga minguou, circulou o virus sincitial respiratorio que acostuma a preceder o da gripe. Isto non quer dicir que non poida circular aquí, posibelmente despois de que baixe a onda da gripe, por iso todos debemos vacinarnos fronte a gripe.
Houbo tempo para organizar o rastrexo dos casos e non está funcionando ben.
—Que uso debemos facer dos espazos fechados?
Debemos evitar os espazos fechados, sobre todo en presenza doutras persoas, pasar neles o menor tempo posíbel e evitar aqueles nos que a ocupación sexa elevada. O teletraballo debe ser a primeira opción sempre que se poida elixir. Hoxe sabemos que o SARS-CoV-2 se transmite non só por gotas senón tamén por aerosois. Para a prevención é moi importante a ventilación dos locais. Non é suficiente coa máscara e coa distancia de seguridade, é preciso ventilar ben os locais, abrigándonos se é necesario para non pasar frío.
—Todas as máscaras son boas?
O uso de máscaras por toda a poboación é fundamental, pois dificulta que o virus circule e protexe a comunidade cun "efecto rabaño" como o que procuran as vacinas. Hai uns día publicouse no British Medical Journal unha interesante hipótese que fala de que o enmascaramento colectivo dificulta que o virus chegue en gran cantidade ás persoas, pero si permite que poda facelo cunha carga viral baixa o que faría que esas persoas sufrisen unha infección asintomática producindo nelas unha inmunización similar á variolización que se empregou en Europa no século XVIII fronte a varíola. Fronte aos aerosois, as máscaras cirúrxicas non garanten protección total, as que protexen son os filtros de partículas FFP2 e FFP3.
[Podes ler a entrevista íntegra no Nós Diario, á venda nos quiosques, ou ben para a súa lectura na nube nesta ligazón. Se aínda non es subscritora ou subscritor, subscríbete]