Galiza, ao igual que outros territorios do Estado, segue sen recuperar a totalidade dos servizos ferroviarios de viaxeiros minguados ou anulados durante a pandemia da Covid. O estado de alarma, as restricións de mobilidade e a caída da demanda levaron a Renfe a suprimir liñas e frecuencias que non volveu repor.
Hai un ano, a operadora pública prestaba 65% dos servizos de media distancia previos á pandemia. Segundo recoñeceu esta quinta feira o seu presidente, Isaías Táboas, os servizos comerciais "repuxéronse todos, excepto o tren hotel", mentres que os públicos atópanse perto de 70%.
Malia a viraxe da situación epidemiolóxica, o titular de Renfe volveu fiar a recuperación progresiva dos servizos ferroviarios a unha mellora das condicións sanitarias. Mais tamén a un incremento da demanda por parte das viaxeiras para xustificar ese gasto ante o Ministerio do Transportes. Neste sentido, chamou ás usuarias a utilizar menos o coche particular para "incentivar" á compañía "a pór máis trens", dado que os de servizo público deben gozar de "certa ocupación" que acredite un aumento de frecuencias.
Servizo antes que demanda
Para o voceiro do sector do ferrocarril da Confederación Xeral do Traballo (CGT), Juan Sánchez Losada, tacha os argumentos de Isaías Táboas de "perversos" porque sen trens nin frecuencias suficientes é imposíbel consolidar a demanda das usuarias. "Se non tes tren a primeira hora da mañá para ir traballar, de nada serve telo á tarde para regresar. A xente colle o coche". Por iso, di, urxe restabelecer as circulacións que coincidan coas horarios laborais ou estudantís das usuarias.
"Se non teño o servizo ferroviario que preciso non collo o ten e se non collo o tren, Renfe di que non hai demanda". Sánchez Losada defende a garantía dun servizo público que "hai que prestar e adaptar á ocupación que se vaia dando agora que a situación sanitaria tende á normalidade, e mais en 2021, nomeado pola Unión Europea como o ano do ferrocarril.
Desde a CGT estiman que Galiza perdeu, e aínda non recuperou, 45% da circulacións de trens de media distancia, a maioría no rural, fronte á mellora dos servizos no eixo atlántico, operativos nun 75%.
Servizos pendentes
Con todo, non son suficientes. O sindicato denuncia que a oferta de Renfe no ámbito do corredor Vigo-Santiago-A Coruña non cobre a demanda existente as sextas feiras e os domingos. "Os trens van completos e hai ducias de viaxeiros, nomeadamente estudantes que fican fóra por falta de prazas".
Ademais, sinala Sánchez Losada, permanece suspendido o tren Vigo-Santiago con saída de Guixar ás 6.58 horas, así como os trens que circulaban por Redondela, Arcade, Catoira, Pontecesures e Padrón.
Tampouco se recuperaron os trens de proximidade que facían Vilagarcía-Santiago-Vilagarcía e que "sextas e domingos asumían unha importante ocupación, liberando prazas nos trens de media distancia entre eses dous puntos e aliviando presión sobre os trens completos que impiden viaxar de Vigo e Pontevedra até Santiago e A Coruña.
A pandemia e Renfe tamén deixaron Tui sen conexión de viaxeiros por tren, tras suspender as liñas entre Vigo e Valença. No norte, reclaman o restabelecemento das cinco liñas entre A Coruña e Ferrol previas á pandemia. Agora só funcionan tres. E cara ao interior, a reposición do tren das 6.45 Ourense-Santiago mais das dúas frecuencias diarias que operaban na liña do Miño, dado que só manteñen unha.
"Falamos dun tren esencial que vertebra o rural coas cidades de Vigo, Ourense e Monforte, unha das capitais máis castigadas polos recortes de trens cara ao Carballiño ou Santiago, mais tamén cara a Monforte, Sarria e Lugo. E afectada ademais polo desdobramento do tren entre Ponferrada e Vigo, que obriga as viaxeiras a baixar na cidade "e esperar dúas horas e media para continuar a viaxe", sinala Juan Sánchez Losada.
O voceiro da CGT chama a impulsar o transporte de viaxeiros por ferrocarril e a facelo rendíbel fronte ao transporte por estrada. E potencialo, di, exixe recuperar liñas esenciais para as usuarias, mais tamén implantar bonificacións nos aparcadoiros das estacións que sumen ao aforro que xa supoñen os bonos de viaxes.
