Un disco ateigado de ideas

O pianista Leo Genovese, que vén de gañar o Grammy ao Mellor solo improvisado polo seu labor Endangered Species -disco en vivo que en 2017 gravou xunto ao histórico saxofonista Wayne Shorter-, ten en común a nacionalidade arxentina co contrabaixista Demian Cabaud, a quen coñecemos ben na Galiza polo seu delongado traballo en Portugal, especialmente coa Orquestra Jazz de Matosinhos, coa que leva tocando case vinte anos. Ambos coñecéranse no Berklee College of Music de Boston hai máis de 20 anos, e colaboraron en rexistros como Trippeiros (2017) ou Ritual (2022). Mais o disco que publican agora, Estrellero, editado por Sunnyside Records, é talvez o que mellor sintetiza o seu desexo de buscar novos horizontes musicais sen deixar de lado o patrimonio jazzístico máis tradicional. Acompañados do batería Marcos Cavaleiro, outro vello coñecido do público galego -puidemos velo no último Festival de Jazz de Cangas acompañando ao ourensán Xosé Miguélez-, os dous músico alternan as composicións dun e outro para mover os marcos do xénero e crear unha especie de ponte entre o bop e o free pasando pola música latina máis escondida. O disco comeza con "Qom", unha peza de Cabaud que se inspira na lingua dun pobo natal do nordeste arxentino, que exhibe escintilantes e discordantes frases de piano mantidas no rego polo punzante baixo de Cabaud. Segue, contrastando, "Stone Believer", a peza máis "ortodoxa" e identificábel co repertorio dun trío. "Always" posúe algo de música para alcanzar un trance e "Árbol negro", meditativa e contemplativa, semella propulsarse desde ese estado xa conseguido. "Estrellero", a peza que dá título ao disco, resucita un vello e esquecido harmonio, agochado no estudio de gravación, o que lle outorga un sentido de solemnidade salvaxe a unha canción cuxa brevidade non lle resta calado. Despois, "Aquel Lugar", retoma o que parecía deixar abandonado o tema inicial para iniciar unha especie de danza entre os tres instrumentos que crea atmosferas cambiantes a medida que a peza evoluciona. "Un río" adquire tons entre sentimentais e cinematográficos inspirándose nun baile tradicional da Arxentina. O disco remata con dúas pezas que definen moi ben a tónica xeral do álbum, "La Cueva Del Viento" e "Día de la Madre", pezas nas que, malia posuír un fío recoñecíbel, semellan estar compostas por solos simultáneos dos tres instrumentistas. Iso transforma este álbum nun traballo desafiante e vertixinoso, ateigado de ideas musicais que transitan todos os estilos, apurándoos todos até o extremo.