Rock and roll á sombra de Bertolt Brecht

Brecht pensaba que o teatro didáctico era non só unha ferramenta para interpretar o mundo senón tamén para mudalo. Buscaba para iso un público activo, atento, que empregase a función teatral como un laboratorio para experimentar novas ideas. O distanciamento funcionaba como unha estratexia escénica que suspendía todo elemento emocional para que a razón discriminase e reflexionase sobre as accións desde unha perspectiva crítica. Malasombra parece apuntarse a esa idea de laboratorio para visualizar un principio de distopía que explique a necesidade de frear o avance da ultradereita, e substitúe o distanciamento clásico polo emprego dun xénero musical -a ópera rock- que disolve o principio naturalista para mostrar a representación como un artefacto que hai que observar e analizar. Nese sentido, cabe apuntar que a frontalidade con que se aborda a posta en escena converte a función nunha sorte de oratorio que redunda neste propósito. A trama é sinxela e parte da decepción dun cidadán ante a falta de capacidade dos partidos políticos "ortodoxos" para transformar a realidade. Perdida a fe no sistema democrático, sucumbe aos cantos de serea dunha nova organización antisistema que promete devolver á sociedade os valores tradicionais perdidos, e cuxa vitoria provoca, previsibelmente, a conversión da democracia nun sistema autoritario no que a eliminación de calquera disidencia se transforma en norma. De entrada, hai que celebrar que unha compañía privada faga un complexo esforzo de produción, con doce persoas en escena, un escenario sofisticado -que, por certo, lembra o do Galicia Canibal de Antón Reixa, a obra musical que ten o rock como horizonte que serve de referencia- e cun armazón técnico que funciona. O empeño vese favorecido por unha música grata e variada, e un elenco con competencia para interpretala, que facilita que o público se enganche ao discorrer do espectáculo. A peripecia xa é mais discutíbel: o musical non pretende un elevado grao de complexidade, mais o libreto de José Prieto cae por veces nunha simpleza que desmente a vocación de análise. Se cadra, o didactismo e as concesións á actualidade pesaron máis que a pretensión de pescudar no que falla nas democracias liberais do presente: advírtese contra a ameaza, mais non se afonda nas causas da súa aparición. En todo caso, a intención do espectáculo é de intervención rápida, de admonición, e desde ese punto de vista funciona: a atmosfera distópica da segunda parte da obra está moi ben conseguida con poucos recursos, e alude certeiramente a varios tópicos singularmente aterradores do fascismo hispánico, como o seu montaraz fanatismo católico.