Hai uns poucos días souben do pasamento de Afonso Paz Andrade. No pasado recente, cando el aínda se ocupaba de organizar as Exposicións Mundiais da Pesca en Vigo e dirixía a revista Industrias Pesqueras, tivemos varias conversas profesionais verbo da pesca de grandes profundidades, das súas oportunidades e os seu perigos. Acolleume sempre con respecto e sempre falamos entre nós en galego. Malia que o mundo empresarial galego teña virado as costas á lingua de noso, el formou parte desas excepcións que confirma a regra. Nunca tivo problema en defender o uso do galego, como proba a súa implicación en varias fundacións culturais de carácter galeguista.
Levábamos algo máis dunha década sen vernos, pois eu deixei de me dedicar a xestión das pescarías de fondo e pasei a traballar nos túnidos, que non era materia do seu interese primario. Coido que foi con ocasión da celebración do día dos océanos en Vigo, cando eu vin ler o discurso en nome do Comisario Borg, cando nos vimos por última vez. Eu escribira o discurso en inglés (non crerán aínda inocentes que os xefes escriben os seus discursos?). Resultou que o Comisario non puidera vir por outro compromiso. Daquela pedín permiso ao seu gabinete para traducir o texto acordado ao galego e así foi que lin no acto de Vigo. Fun o único orador que falou en galego e iso fixo acordar a solidariedade de Afonso, que rematado o discurso, que por certo pechei cun par de liñas de Alba de Gloria de Castelao, acudiu pronto a felicitarme, cousa que non fixeron os outros oradores, todos eles expresándose en castelán, incluíndo o alcalde de Vigo, como submiso servo do centralismo lingüístico. Foi algo que lle agradecín e lle agradecerei sempre a Afonso, a súa continuidade como galeguista, malia formar parte da elite do capital galego.
Se todos os pasamentos son unha mágoa para as súas familias, non todos o son para a sociedade no seu conxunto. Este éo, pois perdemos os desterrados na terra, un dos nosos valedores.