Urxen aumentar os recursos para afrontar o coidado de persoas con dano cerebral adquirido
Garantir o dereito a unha vida digna. Esa foi a mensaxe que centrou nesta terza feira os actos convocados en diferentes cidades do país con motivo do Día do Dano Cerebral Adquirido e que culminaron coa lectura dun manifesto na praza do Obradoiro de Compostela.
Unha das principais reivindicacións dos colectivos convocadores é a elaboración dun censo das persoas que padecen estas doenzas, para o que instan a crear unha categoría diagnóstica de "dano cerebral" que non se perda após recibir a alta hospitalaria.
"Ao non termos datos exactos non podemos dar unha dimensión ao problema, que é esencial para ofrecer os recursos precisos", sinala a Nós Diario o presidente da Federación Galega de Dano Cerebral (Fegadace), Luciano Fernández, que estima en "perto de 35.000" as persoas con estes danos na Galiza, malia que estes datos se desprenden da enquisa que publica o Instituto Nacional de Estatística (INE) "cada catro ou cinco anos", polo que afirma que a cifra podería achegarse aos 50.000 casos. A meirande parte dos casos derivan de accidentes de tráfico ou, sobre todo, de accidentes cerebrovasculares como o ictus.
Fernández apunta que as maiores dificultades que atopan as familias veñen tras abandonar o hospital. "Moita xente di... E agora, que? Os milagres non existen e un dano cerebral non se pode curar, mais si podemos traballar na rehabilitación e en manter as capacidades recuperadas. Moitas familias empobrécense ao afrontaren o custo dos coidados, que seguen a recaer sobre todo nas mulleres, as primeiras en abandonar o traballo cando pasa isto", di.
Os recursos, concentrados nas grandes cidades
A Xunta incrementou o pasado ano a 125 as prazas públicas en centros para persoas con dano cerebral adquirido, un servizo só dispoñíbel nas grandes cidades galegas. "Hai un gran contraste entre a 'AP-9' e o resto da Galiza, xa que no rural estes recursos non existen", explica o presidente de Fegadace.
Mais acceder aos recursos tampouco é unha tarefa doada para moitas persoas que viven nas cidades. "As prazas en centros públicos non son suficientes e nin tan sequera están dispoñíbeis en todas as urbes, mais o principal problema é que estes servizos non se lles ofrecen a todas as familias; a moitas danlles unha axuda económica para exercer os coidados na casa, que pode parecer unha boa opción, pero o proceso de rehabilitación non ten a efectividade que tería nun centro especializado", afirma.
O director-xerente do centro residencial Alento de Vigo, Gonzalo Mira, incide neste punto: "Todas as persoas merecen unha segunda oportunidade. Quen ten cartos pode custear un centro privado, mais quen non o pode permitir e ve como as prazas públicas tardan en chegar polo laborioso proceso normativo e de tramitación ten que renunciar á súa vida e ao seu traballo para coidar unha persoa, e non podemos deixar que todo o peso caia nas familias".
Asesoramento e atención especializada
Así as cousas, Mira salienta a importancia de contar cun profesional sanitario de referencia "que leve da man a familia" durante todo o proceso: "Todo o relacionado coa orientación e información ás familias é moi importante, para que non teñan que estar investigando como acollerse á Lei de dependencia ou como atopar unha praza nun centro público".
Pola súa banda, Luciano Fernández demanda unha atención especializada para cada doente, xa que "cada caso é distinto" porque "hai tantos danos cerebrais como persoas". "A Administración non entende que hai que rehabilitar todas as funcións do cerebro —cognitivas, sensoriais, de conduta, etc.—, porque moitas veces nos centramos nos tratamentos traumatolóxicos e esquecemos que estas persoas non teñen unha doenza muscular, senón que os seus cerebros non envían as ordes para mover unha perna", asegura.