"O maquinista non é deus". Un experto en estatística analiza as posibilidades de erro humano no xuízo do Alvia
O catedrático Enrique Castelo Ron, que elaborou un estudo para avaliar a probabilidade dun accidente como o do tren Alvia de xullo de 2013 por encargo do perito xudicial Juan Carlos Carballeira, subliñou que habería que protexer xa non só a de Angrois, senón "todas as curvas" da rede ferroviaria, debido á posibilidade de erro humano.
Así se pronunciou onte noxuízo polo accidente do Alvia durante unha comparecencia que se desenvolveu nuns termos de "debate científico", en palabras da xuíza, Elena Fernández Currás, motivo polo que a maxistrada chamou a atención en numerosas ocasións tanto o experto como os avogados, para pedirlles que se centrasen en cuestións xurídicas.
"Nunca na miña vida me encontrei cuns peritos tan característicos", chegou a sinalar.
Máis alá do debate sobre "a taxa" de seguridade e as particularidades do modelo desenvolvido por este catedrático para medir a probabilidade de accidente, trazos que a xuíza viu irrelevantes para determinar eventuais responsabilidades penais por ausencia de prevención de riscos na liña, Castelo Ron afirmou que o sistema de control da velocidade 'ERTMS' é "moi superior" ao 'Asfa'. "Que ninguén o poña en dúbida", dixo.
Tamén advertiu que habería que protexer a curva, porque "dicir que [o maquinista] é deus e que non se equivoca nunca non pode ser". "El equivócase, como todos", sentenciou.
Pola súa parte, a xuíza dixo ter "máis clara", ao ser "máis sinxela", a imprudencia que se atribúe ao maquinista, pero apuntou que "a razón fundamental do axuizamento" do outro acusado, o ex director de seguridade de Adif, é "en esencia" a "falta de previsión" que supuxo a adopción de "medidas de seguridade que protexesen esa curva".
A probabilidade de erro humano
Castelo Ron desenvolveu un modelo tras o encargo do perito xudicial Juan Carlos Carballeira que analiza o erro humano (posibilidade de descoido, cansazo, etcétera) en relación cos distintos elementos existentes na liña, que poden servir para que recupere a atención ou non.
O seu estudo estima unha probabilidade de oito sinistros por cada millón de viaxes, o cal "significa que a probabilidade de que ocorra algunha vez é alta", tendo en conta que "é transcendente para a vida das persoas".
A este respecto, o avogado do maquinista preguntoulle se algún deses elementos que el interpreta que axudan a recuperar a atención (carteis e sinais en vía libre, entre outros) o obrigaban a reducir a velocidade.
Sobre esta cuestión, o especialista chegou a recoñecer que os puntos hectométricos "non os consideraría" como elementos con "poder" para facer o condutor recuperar a atención, xa que "son mínimos".