A insuficiencia dos investimentos déixase notar na calidade da asistencia ofrecida ás persoas maiores. Segundo os datos do Rexistro Único de Entidades Prestadoras de Servizos Sociais da Consellaría de Política Social, Galiza dispón de 21.944 prazas para maiores, incluíndo xeriátricos e pisos tutelados. A cifra está por baixo dos estándares requiridos pola Organización Mundial da Saúde (OMS), que aconsella tres prazas por cada 100 persoas maiores de 65 anos e obrigaría a contar con 33.643 prazas. Neste sentido, Galiza sitúase á cola do Estado en prazas de residencia de carácter público.
Os centros de maiores de xestión privado son o único recurso asistencial para moitas familias. Actualmente, 22,8% das prazas de residencia da Galiza son de titularidade pública e 77,2% de xestión privada, malia a ser propiedade os inmóbeis en moitos casos do Goberno galego, quen entregou a Administración das mesmas aos grandes operadores do sector. Así, entre estas sinálanse aqueles grupos controlados por grandes fondos de investimento, como DomusVi, con máis de 29 establecementos na Galiza e a Fundación San Rosendo, xestor de máis de 3.200 prazas e ligada a igrexa Católica.
A pandemia deixou ao descuberto as carencias do sistema de atención aos maiores na Galiza. Segundo os datos fornecidos pola Administración galega, os xeriátricos foron un dos principais focos de contaxio durante a primeira onda da pandemia rexistrando, naquela altura, case 40% de todos os falecementos. Precisamente aqueles centros de maiores con maior incidencia do virus, correspondéronse con dotacións sinaladas por falta de medios no informe do Consello de Contas de 2017.
As residencias privadas concentraron 90% dos falecementos con Covid-19 na Galiza. A este respecto, a deputada do BNG, Olalla Rodil, sinala a Nós Diario que “entre as vítimas rexistradas en centros de titularidade pública, 80 persoas, a metade tiveron lugar en residencias privatizadas cuxa xestión desenvolve DomusVi”. Ao tempo, lembra que “a taxa de positividade e porcentaxe de falecementos foi maior nos grandes centros residenciais, especialmente naqueles de máis de 100 prazas”.
O Parlamento da Galiza debate hoxe unha proposición de lei do Bloque Nacionalista Galego onde se defende unha nova normativa para os centros de maiores. A proposta lexislativa marca como obxectivos “garantir o dereito a unha vellez digna”, “despregar un sistema público de coidados forte” e “situar as persoas no centro das políticas”.
