Honras e distincións na Galiza a Franco e 32 ministros da ditadura

Franco presidía os consellos de ministros na ditadura e aínda conserva distincións na Galiza. En Mondoñedo (alcaldía do PP) Franco ten a Medalla de Ouro concedida para "premiar y reconocer servicios muy extraordinarios prestados a la patria, en general, y a Mondoñedo en particular". Concedida "en testimonio de adhesión inquebrantable y reconocimiento de los muy extraordinarios y relevantes servicios prestados a la patria". Tamén recibiu o título de Concelleiro Honorífico e a primeira Presidencia de Honor da Corporación. O BNG pedía nunha moción a retirada desas distincións, que o seu portavoz, Eloi Cabanas, xustificaba así: "Por hixiene democrática e por un compromiso ético coas vítimas da brutal e cruenta represión franquista, a actual corporación no concello de Mondoñedo debe retirar a Medalla de Ouro da cidade o responsábel do período máis negro da nosa historia recente". Tamén solicitaba que, despois de aprobarse a moción, se comunique este acordo aos herdeiros de Franco e a Patrimonio Nacional para que se devolva a medalla. O PP, que ten a alcaldía, negouse a tratar este tema no pleno porque quería constatar que eses datos eran certos e Eloi Cabanas respondía: "Se a alcaldesa ten dúbidas do que afirma o BNG, que vaia ás actas de pleno do 30 de abril do ano 1949 e do 21 xaneiro do 1958 onde primeiro se acorda por unanimidade da corporación a concesión da primeira Medalla de Ouro da cidade a Francisco Franco Baamonde e logo nove anos despois ratifícase o mantemento da distinción outorgada nun regulamento de Honores e Distincións aprobado polo pleno do concello. A medalla de ouro entregóuselle o 16 se setembro do 1958 ao Xefe do Estado no Pazo de Meirás" (La Voz de Galicia, 9 de xaneiro de 2020). Ás veces os concellos non teñen coñecemento das distincións que aínda conserva o ditador Franco e cómpre facer un inventario en toda Galiza. Tamén en Padrón, alcaldía do PP, Franco recibía o 7 de agosto de 1945 a Medalla de Ouro e as distincións de Fillo Adoptivo e Alcalde Honorario. A medalla e os pergamiños correspondentes tiveron un custo de 3.900 pesetas; outras 8.000 pesetas da faixa de alcalde co escudo de Padrón e bastón de mando; mais outras 5.181 pesetas polos gastos de desprazamento a Madrid do alcalde Ramón Pazos Giménez e outros tres membros da corporación municipal, para entregarlle a Franco as distincións o 7 de marzo de 1947, unha fortuna naquela época (datos recollidos polo historiador Eloy Rodríguez Carbia). Ás veces os concellos non teñen coñecemento das distincións que aínda conserva o ditador Franco e cómpre facer un inventario en toda Galiza. En San Sadurniño, alcaldía do BNG, descubriron casualmente que tiñan o ditador como Alcalde Honorario desde o 1 de xuño de 1939. No primeiro pleno (5 de setembro de 2015) aprobaban, por unanimidade, a retirada desa distinción. En Ourense, por unanimidade, retiraban a Franco a Medalla de Ouro en maio de 2016. E a Deputación de Ourense esa mesma distinción, por unanimidade, en xullo de 2017. Neda retira o título de Alcalde Honorario a Franco, por unanimidade, en setembro de 2017. Tamén Ribadeo aprobaba por unanimidade o 28 de xullo de 2021 retirar a Franco a distinción de Alcalde Honorario, que tiña desde 1938. No Estado aínda existe unha resistencia a retirar as distincións a Franco, que coincide co ascenso de Vox. En 2015 retiraban a Medalla de Ouro, por unanimidade, en Salamanca e Valencia, e tamén en Aranjuez. En Burgos retiraban por unanimidade a Medalla de Ouro en outubro de 2017. Mais en Motril o PP, co apoio da ultradereita, mantiña a Medalla de Ouro a Franco no pleno de agosto de 2020. 32 ministros da ditadura con 73 distincións Na clasificación dos concellos que manteñen distincións figura en primeiro lugar Compostela, goberno do PSOE (20 ministros); seguido por Ferrol, goberno do PSOE (10); Deputación da Coruña, goberno PSOE-BNG (8); Lugo, goberno PSOE-BNG (7); Pontevedra, goberno BNG-PSOE (4); Deputación de Pontevedra, goberno PSOE-BNG (3); Poio, goberno BNG (3); A Coruña, goberno PSOE (2); Betanzos, goberno PSOE (2); Cariño, goberno PSOE (2); Vilagarcía, goberno PSOE (2); Ortigueira, goberno PSOE (2); Deputación de Lugo, goberno PSOE-BNG (1); Vigo, goberno PSOE (1); Pontedeume, goberno PSOE (1); O Carballiño, goberno PSOE (1); Barreiros, goberno BNG (1); Ponteareas, goberno do BNG (1) Ribeira, goberno PP (1); Padrón, goberno PP (1). Pío Cabanillas Gallas. Fillo Adoptivo de Compostela (25-11-1965) e Medalla de Honor cando era Subsecretario de Información e Turismo. Ministro con Carlos Arias Navarro (1974). É tamén Fillo Adoptivo de Poio (13-1-1977) e Ponteareas (11-11-1970). Fillo Predilecto de Pontevedra (20-1-1967) e da provincia de Pontevedra (31-5-1965). Jorge Vigón Suerodíaz. Ministro de Obras Públicas (1957-1967). Fillo Adoptivo de Compostela (13-2-1965), de Ferrol (8-2-1958) e Ortigueira (30-9-1951). José Manuel Lacalle Larraga. Ministro do Aire (1962-1969). Fillo Adoptivo de Compostela (13-2-1965). Manuel Fraga Iribarne. Ministro de Información e Turismo (1962-1969) e ministro de Gobernación e Vicepresidente do Goberno (1975-1976). Medalla de Honor de Compostela (13-2-1965). Fillo Adoptivo da Coruña (24-12-1968), Tui (1968), Pontedeume, Verín (10-8-1968), Cervo (3-12-1964), Xove. O Vicedo, Viveiro, Foz, Barreiros e Riadeo. Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (27-11-1965). Medalla de Ouro de Lugo (27-11-1965). Medalla de Ouro e Fillo Predilecto da provincia de Lugo. Fillo Predilecto de Vilalba (19-7-1949). Ten a Medalla de Prata de Betanzos (11-2-1966) e unha avenida. Unh avenida e un colexio (1972) en Cariño. Déronse pasos para retirar a Manuel Fraga rúas e distincións. Cambados, alcaldía do BNG (1979-1987) retiraba a avenida Manuel Fraga e unha escultura (21-4-2017) con alcaldesa do PSOE. Ferrol (votos a favor de Ferrol en Común, PSOE e BNG) retiraba a Manuel Fraga a distinción de Fillo Adoptivo (25-4-2019). Cedeira aprobaba unha moción do BNG, alcaldía do PSOE, para retirarlle unha avenida (marzo 2020) e a distinción de Fillo Adoptivo (2-10-2020). Blas Pérez González. Ministro de Gobernación (1942-1957). Medalla de Prata de Compostela (30-5-1947). O seu concello natal, Santa Cruz da Palma, cambiou o nome da súa avenida e retirou un monumento. A Deputación de Cádiz (18-4-2018) retiroulle a Placa de Ouro. Vicente Mortes Alfonso. Ministro da Vivenda (1969-1973). Medalla de Ouro de Compostela (13-3-1971). A Deputación de Valencia (presidencia do PSOE) retiraba a distinción de Fillo Predilecto. Paterna (Valencia), con alcaldía do PP, retiraba a rúa en marzo de 2014. Valladolid, alcaldía do PSOE, cambiaba en 2017 a súa rúa por Gloria Fuertes. Fidel Dávila Arrondo. Ministro do Exército (1945-1951). Medalla de Prata de Compostela (11-6-1948). Madrid, alcaldía de Ahora Madrid, retiraba a rúa (28-4-2017). Burgos, alcaldía do PP, retiraba en 2017 a distinción de Fillo Adoptivo. Juan Antonio Suanzes Fernández (Marqués de Suanzes desde 1960). Ministro de Industria e Comercio de 1938 a 1939 e de 1945 a 1951. Medalla de Prata de Compostela (11-6-1948). Medalla de Ouro de Lugo; Fillo Adoptivo de Pontevedra (24-1-1963); Fillo Predilecto de Ferrol (12-5-1952) e Medalla de Ouro, dá nome tamén a unha alameda. O concello de Santiago, alcaldía de Compostela Aberta, retiroulle a distinción. Málaga, alcaldía do PP, retira a distinción de Fillo Adoptivo e a Medalla de Málaga (29-11-2007). As Pontes, alcaldía do PSOE, retiraba a rúa en xullo de 2017. Puertollano (Cidade Real), alcaldía do PSOE, retiráballe a Medalla de Prata e Brillantes (29-3-2019). Carlos Rein Segura. Ministro de Agricultura (1945-1951). Medalla de Prata de Compostela (11-6-1948). O concello de Málaga, alcaldía do PP, retiráballe en 2007 a distinción de Fillo Adoptivo. Alfonso Sánchez Bella. Ministro de Información y Turismo (1969-1973). Medalla de Ouro de Compostela (13-3-1971). José Luis Villar Palasí. Ministro de Educación (1968-1973). Medalla de Ouro de Compostela (13-3-1971) e Medalla de Ouro da provincia de Pontevedra (20-3-1974). Paterna (Valencia), alcaldía do PSOE cambiaba en xuño de 2018 o nome do seu colexio. Tamén Vélez (Málaga), alcaldía do PSOE, cambiaba o nome do colexio. José María Martínez Sánchez Arjona. Ministro da Vivenda (1960-1969). Fillo Adoptivo de Compostela e Fillo Adoptivo de Ferrol (4-12-1967). Joaquín Benjumea Burín. Ministro de Agricultura e Traballo (1939-1941) e Ministro de Facenda (1941-1951). Medalla de Prata de Compostela (11-6-1948). Sevilla, alcaldía do PSOE, retiraba a súa rúa por unanimidade (18-7-2008) e o nome do seu colexio. Eduardo González-Gallarza Iragorri. Ministro do Aire (1945-1957). Fillo Adoptivo de Compostela (12-3-1954) e Fillo Adoptivo de Vigo (25-4-1954). Bilbao, goberno PNV-PSOE, retiráballe (26-2-2015) a Medalla de Oro de la Villa; tamén retiraba todos os títulos, premios e medallas concedidas desde o 19 de xuño de 1937 (día da "Liberación" de Bilbao polo exército franquista) até abril de 1979, que se celebran as primeiras eleccións municipais democráticas. Alberto Monreal Luque. Ministro de Facenda (1969-1973). Medalla de Ouro de Compostela (13-3-1974). Francisco Regalado Rodríguez. Ministro de Mariña (1945-1951). Medalla de Prata de Compostela (30-5-1957). Alberto Martín Artajo. Ministro de Asuntos Exteriores (1945-1957). Medalla de Prata de Compostela (11-6-1948). Raimundo Fernández Cuesta. Ministro de Agricultura (1938-1939), Ministro de Xustiza (1945-1951) e Ministro Secretario Xeral de FET e das JONS (1948-1956). Medalla de Ouro de Lugo (1949). Juan José Espinosa San Martín. Ministro de Facenda (1965-1969). Fillo Adoptivo de Compostela (21-10-1969). A Deputación de Cádiz, presidencia do PSOE, retiráballe a Placa de Ouro (18-4-2018). Antonio Carro Martínez. Ministro da Presiencia (1974-1975). Fillo Adoptivo de Compostela (21-11-1965), de Lugo e de A Fonsagrada (18-11-1971). Pablo Martín Alonso. Ministro do Exército (1962-1964). Fillo Predilecto de Ferrol (7-6-1961). Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (5-1-1937). Pedro Nieto Antúnez. Ministro de Mariña (1962-1969). Fillo Predilecto de Ferrol (3-5-1961). Compostela retiráballa a distinción (19-7-2018). A Deputación de Pontevedra (goberno PSOE-BNG) retiráballe a distinción de Fillo Adoptivo da provincia en xullo de 2016 e tamén Cedeira, alcaldía do PSOE (2-10-2020). Salvador Moreno Fernández. Ministro de Mariña (1939-1945 e 1951-1957). Fillo Predilecto de Ferrol (2-5-1949). Fillo Predilecto da provincia da Coruña (29-8-1951) e Fillo Adoptivo de Pontevedra (1942). Cedeira, alcaldía do PSOE retiráballe a distinción de Fillo Adoptivo (2-10-2020). Gonzalo Fernández de la Mora. Ministro de Obras Públicas (1970-1974). Fillo Adoptivo e Medalla de Prata de Ferrol. Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (19-5-1973). Fillo Adoptivo de Pontevedra (7-12-1972) e de Poio (2-12-1972). Medalla de Ouro de Lugo. Medalla de Ouro e Fillo Adoptivo da provincia de Pontevedra (15-12-1973). O concello de Compostela, alcaldía de Compostela Aberta, retiroulle a distinción de Fillo Predilecto (19-7-2018) e Cedeira, alcaldía do PSOE, o título de Fillo Adoptivo (2-10-2020). Ten tamén unha rúa en Poio. Camilo Alonso Vega, que foi ministro de Gobernación (1957-1959), ten unha escultura no hospital Juan Cardona de Ferrol como "Hijo Ilustre de la ciudad. Soldado Heroico. Gobernante ejemplar. El Ferrol del Caudillo agosto de 1974". Manuel Lora Tamayo. Ministro de Educación (1962-1968). Fillo Adoptivo de Ferrol (4-4-1967). Compostela retiráballe a distinción (19-7-2018). Fernando Suárez de Tangil y Angulo (Conde de Vallellano). Ministro de Obras Públicas (1951-1957). Fillo Adoptivo de Ferrol (3-1-1952). Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (25-5-1952). Medalla de Ouro de Vilagarcía (22-2-1954) e rúa desde 1956. Fillo Adoptivo de Ribeira (19-7-1952). Ten unha rúa en O Carballiño. Camilo Alonso Vega. Ministro de Gobernación (1957-1959). Ten unha escultura no hospital Juan Cardona de Ferrol como "Hijo Ilustre de la ciudad. Soldado Heroico. Gobernante ejemplar. El Ferrol del Caudillo agosto de 1974". Fillo Adoptivo de Betanzos (18-1-1961). A Coruña retiráballe a distinción de Fillo Adoptivo (1-3-2010). Ferrol cambiaba en 1981 o nome do parque Camilo Alonso Vega por Alexandre Bóveda e a praza Camilo Alonso Vega por praza de Galicia en 1983; tamén retirou unha escultura, coñecida como o "Cabezón". José Ibáñez Martín. Ministro de Educación Nacional (1939-1951). Fillo Adoptivo e Medalla de Ouro de Lugo. Medalla de Prata de Padrón (5-8-1965). Coruña retiráballe a distinción de Fillo Adoptivo (1-3-2010). Julio Salvador Díaz Benjumea. Ministro do Aire (1969-1974). Fillo Adoptivo de Lugo. José Antonio Girón de Velasco. Ministro de Traballo (1941-1957). Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (25-9-1950). Fillo Adoptivo de Ortigueira (12-2-1951). O concello de As Pontes, alcaldía do PSOE, retiroulle a Medalla de Prata en xaneiro de 2009. Os concellos da Coruña (1-3-2010) e de Cedeira (2-10-2020) retiráronlle a distinción de Fillo Adoptivo. Ferrol cambiaba en 1981 a rúa José Antonio Girón de Velasco por Ricardo Carbalho Calero. Cirilo Cánovas García. Ministro de Agricultura (1957-1965). Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (26-10-1959). Valencia retiráballe a distinción de Fillo Adoptivo (28-7-2016). Laureano López Rodó. Ministro de Planificación e Desenvolvemento (1965-1973). Fillo Adoptivo da Coruña (15-5-1972) e Fillo Adoptivo da provincia da Coruña (27-1-1965). Compostela, alcaldía de Compostela Aberta e votos a favor do PSOE e BNG, retiroulle a distinción de Alcalde Honorario e Fillo Adoptivo (19-7-2018). Os 32 ministros acumulan un total de 73 distincións en 20 institucións de Galiza: 17 concellos e as deputacións da Coruña, Lugo e Pontevedra. Destas institucións, 18 están gobernadas pola esquerda, PSOE ou BNG, e dúas polo PP. Cando acabaremos con esta vergoña? Intelectual do réxime Gonzalo Fernández de la Mora foi o principal teórico da tecnocracia. Ministro de Obras Públicas durante a ditadura (1970-1974), durante a transición foi un dos fundadores de Alianza Popular, da que se afastou por disentir coa organización sobre a aprobación da Constitución de 1978 á que se opuña rotundamente. González de la Mora foi un dos intelectuais do franquismo. Na década de 1950, os dous sectores culturais máis significados do réxime estaban enfrontados: por unha banda, algúns intelectuais de procedencia falanxista (Laín Entralgo, López Aranguren, Antonio Tovar, Dionisio Ridruejo...), acolléndose ao relativo aperturismo do ministro Ruiz-Giménez, evoluían cara ao liberalismo democrático. Por outra, os tradicionalistas, a maioría deles membros do Opus Dei. Fernández de la Mora, aínda que nunca pertenceu ao Opus Dei, alineouse con este sector, xunto con Rafael Calvo Serer e outros.