José Tomé: "Desde o inicio da pandemia, Feixoo non chamou nin unha soa vez"

A Deputación de Lugo está centrada neste momento na resposta á crise do coronavirus. Que destacaría das medidas adoptadas en relación coa pandemia? Estamos moi centrados en todas aquelas accións nas que poidamos colaborar cos concellos, porque, obviamente, nós non tempos competencias sanitarias. Tamén estamos con ese mesmo traballo nas residencias públicas da Deputación de Lugo. Afortunadamente, non tivemos ningún caso de Covid-19 en ningunha das cinco e iso foi porque fomos moi exixentes cos protocolos e superamos as recomendacións tanto do Ministerio como da Consellaría. Neste sentido quero agradecer o traballo das directoras e de todo o persoal porque fixeron un labor magnífico e grazas ao seu esforzo e ao protocolo posto en marcha podemos dicir que nas residencias da Deputación de Lugo non houbo ningún sobresalto. A chave está tamén nese carácter público e de atención moi personalizada, pois son residencias pequenas, non masificadas, de 30 usuarios e onde hai 25 traballadores en cada equipamento. Iso é o que marca a diferenza fronte ás privadas ou a outras públicas non tan ben dotadas. A negativa da Xunta a concertar prazas nas residencias de Deputación sorprende, dada a escasa oferta. Cal é a nota que pon ao comportamento da Xunta en relación coas demandas da Deputación? O comportamento da Xunta neste caso é inaceptábel, pois na propia Lei de servizos sociais da Galiza fálase directamente de conveniar con concellos ou outras institucións residencias en lugares onde se estime necesario e é no rural onde fan máis falla. Si, podemos levar os maiores a 100 quilómetros, a outra residencia, mais entón estariamos a desarraigalos. Queremos que as residencias sexan centros non masificados e conservar as persoas do seu contorno, pois se os quitas del, sofren un baixón grande. A respecto da nota que poría á Xunta: un suspenso claro. En todo este tempo, desde marzo do ano pasado, cando saltou a pandemia, o presidente non me chamou nin unha soa vez para preguntarme como está a situación en Lugo nin para me trasladar ningunha información. Eu vexo que el pide constantemente cogobernanza ao Goberno do Estado, que me parece moi ben, pois se formamos parte dun Estado descentralizado hai que facelo, pero iso tamén ten que trasladarse cara a abaixo e, polo menos, o presidente ten que ir ás deputacións, ás grandes cidades e á Fegamp para explicar e recoller as opinións e propostas. Por outro lado, do diñeiro que recibe a Xunta do Estado e da Unión Europea para a pandemia, os concellos e as deputacións non vemos un euro. Neste contexto, o que non pode facer a Xunta é pedir á Administración local que achegue diñeiro. A competencia é súa e os fondos tenos vostede. Nós non nos negamos a colaborar, mais que sexa de maneira proporcional. Non nos poden pedir pagar o 30% cando eles non pon nin o 1%, e enriba con fondos que lles chegan de fóra. Eu respecto o presidente de todos os galegos, que foi elixido nunhas eleccións -aínda que penso que se viu beneficiado pola pandemia e que os resultados serían outros se fosen antes-, mais aquí os galegos non estamos para coidar o culete ao Sr. Feixoo. Aquí as administracións estamos para atender a cidadanía. O país non é el afortunadamente. Unha das cuestións que ten provocado diverxencias entre as deputacións da Coruña, Ourense e Lugo e o Goberno galego é o plan de axudas á hostalaría. Como está arbitrando a Deputación as axudas ao sector e cales son os motivos que levaron a Xunta a non destinar o 1% do seu orzamento á hostalaría tal como lle demandaban? A Xunta leva moita demagoxia con todo isto. Hai uns meses dixo que sacaba un plan de entre 2.000 e 7.000 euros a estabelecementos e a media das axudas foron de 1.500 euros. Unha cousa é o que se di e outra o que fai e aquí estase a facer unha política de campaña, pero non unha política real de axuda. As deputacións pedimos que a Xunta achegase o 1% do orzamento -110 millóns-, porque só puxera o 0,43; nós poríamos o 1% -no noso caso sería 1 millón en números redondos-, os grandes concellos igual e a iso sumaríamoslle outros 15-20 millóns para repartir conxuntamente nunha bolsa única, como o Plan Valencia. Alí quen dá as axudas son os concellos, mais o PP aquí non quixo, porque das grandes cidades non goberna ningunha. A pandemia aumentou as necesidades dos concellos e tamén mudou en certa medida as súas urxencias. Cales son as liñas de axuda aos concellos que están priorizando? Os recursos son finitos e cada deputación e cada concello ten un límite de orzamento, no noso caso son 92 millóns, incluídos 2 millóns de achega ao Consorcio de Bombeiros. Habilitamos liñas para que os concellos destinen axudas aos comercios e á hostalaría, no marco do Plan único, que sobe a 21,5 millóns. Ademais, adiantamos os fondos que achegamos aos concellos para dotalos de liquidez e incrementámoslle a teleasistencia e as campañas de axuda ao consumo. Por outra banda, estamos con representantes das asociacións de hostalaría vendo programas para impulsar campañas de promoción. PSOE e BNG levan gobernado na Deputación de Lugo, aínda que de maneira interrompida, desde 2007. Cales son as chaves do funcionamento deste pacto? Teño que felicitarme e felicitar os socios de Goberno polo bo funcionamento que estamos tendo. Falta a primeira gota de diverxencia no noso goberno e isto baséase en ser leais e na confianza mutua, en ter un acordo claro de cales son as competencias de cada un. Somos un Goberno modelo para outras institucións. Enténdome perfectamente con Maite [Ferreiro, a vicepresidenta], e as relacións dos dous socios son modélicas. Espero continuar así e que ao final do mandato alguén se fixe para outras posibilidades e non repitamos o que ocorreu na Xunta nalgún momento porque ao final iso dá mal resultado. Na súa condición de referencia dos socialistas en Lugo, que valoración fai da resolución da Audiencia onde se arquiva a causa aberta por Pilar de Lara contra o ex alcalde de Lugo, Xosé López Orozco, e o ex presidente da Deputación, José Ramón Gómez Besteiro? Para min foi unha satisfacción que por fin se arquivara este caso, dos moitos que se levan arquivado e dos que fican por arquivar desta xuíza. Estase a demostrar claramente que fixo unha persecución política. Alégrome pola situación persoal de Orozco e Besteiro, aos que non só se lles furtou a súa carreira política, a un como alcalde e a outro como aspirante á Xunta da Galiza. No eido persoal afectoulles moito, quedas dalgunha maneira señalado. É algo que afecta, sobre todo, ao persoal, pois cada un pode retomar a súa vida pública como considere. Sobre todo no plano persoal alegreime moitísimo. Chameinos para felicitalos e para pórme á súa disposición e desexarlles o mellor. Como dirixente moi próximo ao actual secretario xeral do PSdeG, Gonzalo Caballero, que agarda do proceso congresual deste ano? Eu quedo a disposición do partido e hai que ser leais aos compañeiros que están á fronte até que remate o mandato. A partir de aí haberá que valorar quen se presenta e opta aos diferentes cargos e atender ao que diga a militancia. Afortunadamente temos a posibilidade de poder votar, non como noutros partidos da dereita onde sinalan o candidato e dirixente, que parece que ten a beizón dunha man suprema e non o elixen as bases. A día de hoxe non sei quen se vai presentar.