Reflexión e sensibilidade

“A vida sen propósito é moi complicada”, afirma Abe Rábade na presentación que precede ás catro pezas que constitúen Piano solo entre árbores, un proxecto audiovisual no que o pianista ofrece obras ideadas e traballadas durante o confinamento e que se pode ver no Portal da Lingua Galega e tamén en YouTube. No audiovisual, gravado unha noite de novembro no medio dunha carballeira, Rábade interpreta os temas “Liberación”, “Desexo”, “Han-Dan. Improvisation” e “Freixo” nunha soidade que evoca un outro confinamento que ten algo de liberador, de encontro consigo mesmo ou con ese propósito que deberiamos perseguir para outorgarlle un sentido á vida. O músico de Lugo desenvolve unha metáfora moi efectiva para definir o jazz: é unha ponte que se vai construíndo a medida que a atravesas. Mais para iso, os piares deben ser sólidos, e Rábade demostra que se apoia en conviccións firmes: se ben estas pezas soan novas e frescas, non perden a esencia dunha carreira que xa debuxa moi solidamente unha personalidade singular e poderosa. A música introdúcese na soidade dos bosques dende a calma, desenvolvendo con parsimonia temas que repite, sen obsesionarse, mais coa perseveranza xusta para extraer deles toda riqueza harmónica que conteñen. Dalgún xeito, flota no ambiente unha lembranza dos solos de Keith Jarret, mais sen o exhibicionismo do pianista de Allentown: hai aquí unha exasperación contida que facilmente se pode asemellar a eses momentos de aceptación da circunstancia. As versións para piano solo de “Fleurett africaine” de Duke Ellington non andan moi lonxe de moitos momentos que posúen esa ingravidez na que se funden tensión e contemplación. A expresividade e a capacidade de recrear os fundamentos do jazz máis ortodoxo acada aquí unha elocuencia digna dos mellores. Dos que non entenden de fronteiras nin de estilos. Aos poucos, dun xeito ondulante, o piano logra introducirnos en terreos a cada máis complexos, cunha intensidade que vai medrando con case imperceptibles cambios de rexistro para, a seguir, volver ao sosego onde comenzou. A sonoridade do piano de Rábade é cada vez máis bela, redonda e profunda. Dota de vida o bosque que o arrodea cunha delicadeza que acompasa coa beleza da contorna. Rábade remata cun cambio que desencadea o torrente do blues e da improvisación sen complexos, da intensidade en fraseos nerviosos. É un estourido emocional que lle pon o contraste ao ton máis reflexivo dos outros temas e que consegue lembrarnos que a versatilidade do pianista non se pon límites. A expresividade e a capacidade de recrear os fundamentos do jazz máis ortodoxo acada aquí unha elocuencia digna dos mellores. Dos que non entenden de fronteiras nin de estilos. O vídeo engádelle outro valor á obra: as mans de Rábade móvense con axilidade sobre o teclado mentres o seu corpo se retorce, talvez tratando de “sintonizar” co bosque que envolve a música. Nada do que sae desas mans é superfluo, todo suma e todo semella estar estrañamente no seu sitio. A proposta deste Piano solo entre árbores é arriscada e diferente: obriga a escoitar e a prestar atención. E colócanos no punto en que a música se erixe en valedora da reflexión, dunha introspección dende a que podemos ver a nosa propia traxectoria como ouvintes cunha perspectiva máis tridimensional: a concentración non é sinónimo de esquecer a sensibilidade ante o que nos circunda.