A improvisación, nas estremas da liberdade extrema

Para as que non estaban entre as 60 privilexiadas que puideron escoitar en directo a presentación da Orquestra Galega de Liberación, chega agora un disco homónimo que compila o evento único que tivo lugar o 12 de setembro de 2020, no marco do festival de artes performativas Plataforma. Para a fame dos corpos en directo, nesta época de crecente virtualidade, algúns dos nomes máis representativos da escena galega do jazz ofrécennos a memoria dun intre efémero, que neste caso destaca polo extra que lle outorga a dimensión improvisada, como esencia da composición. Así, das sinerxías do intre nacen dez temas instrumentais (principalmente) que nos deixan acoller por diferentes atmosferas, cos protagonismos dos instrumentos cambiando segundo o momento, sempre integrados na partitura común. Orquestra Galega de Liberación / Orquestra Galega de Liberación / 2021 / Dez pezas / 15 euros O disco abre entre os aplausos suaves do Teatro Principal de Compostela con "A Chamada", unha primeira faixa que nos arrastra, arroladas pola vibración, con suavidade a un universo sonoro de sensacións fluídas, no que as fronteiras de música e ruído esvaen sen maior prexuízo. A posibilidade de perderse, de confundirse, de facer da música unha viaxe emocional nun panorama non exento de alarma, xorde así como un convite absorbente. E como guía de escoita, atoparemos agora uns títulos das pezas reveladores, como "O que garda sempre ten", "Apuntamentos sobre o distanciamento social" ou "Be music, my friend". Cun material arranxado para a ocasión, trabállanse técnicas de improvisación dirixida, como o soundpainting, unha linguaxe de signos que se aplica á composición multidisciplinar en tempo real. Creada nos anos 60 en Nova York, o director da orquestra, o recoñecido contrabaixista Xacobe Martínez Antelo, aprendeuna e perfeccionouna directamente do seu creador, Walter Thompson. Un mecanismo que, por certo, é un dos eixos sobre os que se constrúe o último filme de Fon Cortizo, 9 fugas, estreado o pasado ano, partillando coa Orquestra Galega de Liberación algunhas protagonistas. Xunto a Antelo toman o escenario outras 15 intérpretes residentes na Galiza, vencelladas á música de vangarda, e con traxectorias que percorreron desde a música clásica até a performance: Max Gómez (batería), LAR Legido (batería), Javier Pereiro (trompeta), Olivier Cano (saxo alto), Xosé Miguélez (saxo tenor), Diego Alonso (saxo tenor), Rosolino Marinello (clarinete baixo), Rubén Fernández (voz), Sheila Patricia (voz), Antonio Bravo (guitarra), Manuel Cebrián (guitarra), Elena Vázquez (violín), María José Pámpano (viola), Macarena Montesinos (violoncello) e Saúl Puga (contrabaixo). Os seus nomes serían xa case sós unha escusa ineludíbel para explorar as reviravoltas desta singradura.