Países amazónicos abordan a fin da deforestación

Representantes dos oito Estados que conforman a Organización do Tratado de Cooperación Amazónica (Bolivia, o Brasil, Colombia, o Ecuador, Güiana, o Perú, Surinam e Venezuela), OTCA, incluídos cinco xefas e xefes de Estado, participaron a terza feira en Belém, a capital do Estado brasileiro do Pará, na primeira xornada da Cimeira da Amazonia, que remata a cuarta feira. Tamén forman parte da xuntanza delegacións de Alemaña e Noruega -principais doantes do Fondo Amazonia, un fideicomiso impulsado por Brasília para financiar políticas públicas que eviten o avance da minaría e das explotacións agrícolas e gandeiras-, así como de Indonesia, a República do Congo e a República Democrática do Congo, que contan con grandes reservas de selva. O presidente brasileiro, Lula da Silva, subliñou na apertura do evento o seu obxectivo de desenvolver na cimeira un novo modelo de desenvolvemento sostíbel, “combinando protección ambiental con empregos dignos”, amais do estudo de medidas para fortalecer a OTCA e os países que posúen bosques tropicais no marco da comunidade internacional e da axenda global. “Nunca foi tan urxente reactivar e ampliar” a cooperación entre os países que comparten a selva amazónica, proclamou Lula, que incidiu en que se trata da primeira reunión de líderes da entidade “no contexto do severo agravamento da mudanza climática”. O titular de Exteriores do Brasil, Mauro Vieira, comunicou que na declaración final, que foi obxecto de negociacións entre os Estados da OTCA no último mes, incluirán “instrucións” concretas para que cadanseu Executivo implemente “novas metas e novas tarefas”. Na xuntanza hai dous temas chave, o combate contra a deforestación e contra o crime organizado que opera na Amazonia. O Proxecto Seguimento da Amazonia Andina revela que a selva perdeu xa 13% da súa superficie orixinal, após o importante avance da deforestación durante o Goberno de extrema dereita de Jair Bolsonaro no Brasil entre 2019 e 2023. No primeiro semestre do Executivo do progresista Lula da Silva os datos gobernamentais indican unha caída na deforestación de máis de 40%, o que alimenta o obxectivo brasileiro de acabar coa deforestación en 2030. No que atinxe ao crime organizado, o mandatario brasileiro recalcou antes do cumio que será a “primeira vez” que “de forma conxunta e cohesionada” os membros da OTCA “asuman a responsabilidade de combater” o crime na selva, logo de coincidir hai un mes co seu homólogo colombiano, Gustavo Petro, en que o contrabando de armas, o narcotráfico e a minaría ilegal constituían os maiores problemas para preservar a Amazonia. Outra das propostas chaves, segundo trasladou Brasília, é a creación dun organismo científico compartido para pór en común as investigacións referentes á Amazonia que axude a desenvolver políticas sostíbeis con independencia dos Gobernos e determine onde se sitúa o punto de non retorno para a selva, colapso que segundo un estudo citado por G1 pode chegar xa en 2029 de non adoptarse políticas para evitalo. A elección do Estado do Pará para organizar a cimeira non é casual, pois máis de 40% da deforestación da selva tivo lugar no seu territorio, espazo que foi substituído por 27 millóns de cabezas de gando, o principal motivo de deforestación no territorio brasileiro, que acumula 60% da selva. Alí, os pobos indíxenas, que para a Organización das Nacións Unidas son chave para a preservación da selva pola súa xestión territorial sostíbel, agardan que os Estados pacten na cimeira a demarcación dos seus territorios, destacou Toya Manchineri, que encabeza a Coordenação das Organizações Indígenas da Amazônia Brasileira. Financiamento internacional Agárdanse ao tempo peticións de financiamento á comunidade internacional, para que cando menos asuma o pago dos máis de 90.000 millóns de euros prometidos en 2009 para ese fin, e que até o de agora non foron entregados. En paralelo, hai que ter en conta que “a deforestación non é unicamente responsabilidade dos países amazónicos, está fixada nunha agroindustria global que xera beneficios no norte global”, apunta a profesora da Universidade de Antioquia (Colombia) Paola Arias, que insistiu en que “esas conexións máis remotas a Europa, Australia, Norteamérica, deben formar parte do debate”. De feito, a situación da Amazonia non afecta só aos países amazónicos, pois “ao deforestala estamos acelerando o cambio climático”, explica Luciana Gatti, do brasileiro Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais, coautora dun estudo que corrobora que o leste da selva, moi deforestada, deixou de absorber carbono e comezou xa a emitilo. Debate sobre os hidrocarburos A principal discrepancia entre os países da OTCA é a explotación de hidrocarburos na selva, con Colombia reclamando que se elimine calquera explotación destas características. Malia que no Brasil non hai pozos na Amazonia, o Goberno debate no seu seo a explotación de petróleo submarino no mar perto da desembocadura do río Amazonas. Nese sentido, máis de 80 entidades en defensa do medio ambiente asinaron a petición "Amazônia Livre de Petróleo e Gás".