A segunda crise da socialdemocracia e a caída do réxime
Segundas partes nunca foron boas. Os resultados electorais do pasado domingo e a convocatoria de eleccións xerais anticipadas por parte do presidente do Goberno supuxeron unha recaída na crise do réxime que moitos daban por superada. A proba á que se acaba de someter o Goberno socialista e os seus socios do espazo da esquerda estatal foi un verdadeiro desastre que pon de relevo a gravidade da crise de Estado.
A crise de 2008 provocou un movemento sísmico que implosionou os tres grandes partidos do réxime do 78. O PP coa caída de Raxoi e Casado, o PSOE coa súa crise interna e a recomposición ao redor de Pedro Sánchez, e a descomposición da antiga CiU en PdCAT e en Junts.
Se tras o 15-M se puxeron de moda as análises que incorporaban o concepto de crise, crise orgánica, crise do réxime do 78, a oposición española de esquerdas tratou de ocultar esta palabra unha vez que a solución á crise do Estado español pasaba por un acordo progresista co PSOE. Os esforzos de toda unha parte da nova esquerda española, catalá e valenciana dirixíronse a recompoñer unha fronte progresista desde 2014 en diante.
Isto fixo que, a partir dese momento a esquerda española prometese unha solución á crise do réxime cuxo final viría determinado por unha serie de Gobernos de coalición entre distintas forzas progresistas e o PSOE en Barcelona, Valencia, Zaragoza e outras cidades do norte. Isto foi moito máis complicado en todo o sur onde o PSOE é o partido postfranquista.
Andalucía, Estremadura, A Mancha ou Canarias
Tras un cogoberno en Castela-A Mancha en 2015, Podemos desapareceu fulminantemente en 2019. Moi parecido ao que pasou no cogoberno de IU-PSOE entre 2011 e 2015. IU pasou de 12 en 2011 a 5 en 2015, fronte a 15 de Podemos. Os cogobernos no sur anunciaban o que habería de pasar no centro e no levante. Unha lexislatura durou a coalición entre as esquerdas e o PSOE, baixo o liderado de Carmena. En 2019 perdeuse o Concello de Madrid, Zaragoza, Santiago, A Coruña e só sobreviron Cádiz, que pasaría a ser gobernada pola escisión andalucista de Adiante, e Barcelona. Ambas caeron en mans da dereita do PP e de Trias. Ademais, en Catalunya, Vox pasa de 3 a 126 concelleiros. Os resultados do 28-M foron un fracaso para todos aqueles que puxeron a súa esperanza en pactos co PSOE. Se o primeiro ciclo de cambio naceu desde a impugnación, o segundo ciclo do cambio fundamentouse en cogobernos co PSOE. A esquerda de Magariños sae ferida de morte nas eleccións municipais.
A convocatoria de eleccións por parte de Sánchez alértanos de que a crise do réxime volve ser un problema de Estado. Unha dereita que preme desde a ingobernabilidade e unha esquerda esgotada que non consegne nin a ilusión nin a adhesión das masas. Todo o que caeu nestes días, foi o que se sostivo sobre a hipótese dunha esquerda española que podería rexenerar a vida política estatal e as súas institucións.
Pedro Sánchez, non dubidou en dinamitar os seus aliados. Ademais dobra a aposta nun contexto de exigua maioría do bloque de investidura. Tan só un puñado de votos a un ou outro lado podería cambiar a correlación parlamentaria. Co engadido de que Cidadáns non concorrerá e a dereita non perderá demasiado voto. Isto leva a que en setembro poida que o Estado español estea gobernado pola dereita con Ministerios dirixidos polos fascistas que libraron a batalla policial, xudicial, mediática e cultural contra o feminismo, contra o soberanismo, contra as persoas migrantes e contra a conquista de dereitos das clases traballadoras.
Catalunya, País Valencià e Andalucía deben aprender da experiencia da última década na Galiza.
Pero as eleccións municipais déixannos, outra liña. A liña dos procesos de construción nacional e popular que se están producindo na Galiza e en Euskal Herria desde a última década liderados polas forzas que resistiron o envite destrutivo da esquerda española, dependente do PSOE, institucionalista e presa do compromiso histórico coas elites do Estado. Hoxe a batalla concéntrase nas periferias. O cerco ao fascismo determínase nas marxes, onde se constrúen bloques populares de oposición ás políticas neoliberais e fascistas que serán desenvoltas nun Goberno da dereita española nuns meses, ou en moi poucos anos. Reverter a tendencia de fascistización, é aprender de quen soubo evitar os camiños curtos, as trampas televisivas e as dopaxes mediáticas. As eleccións xerais supoñen a segunda volta das eleccións do pasado domingo. A crise que vén é tamén a segunda volta da crise producida entre 2008 e 2013.
Fórmulas para combater a reacción xa se puxeron sobre a mesa: soberanía, territorio, comunidade, defensa do público, cultura, e políticas redistributivas. Catalunya, País Valencià, Andalucía deben aprender da experiencia da última década na Galiza ou Euskadi a construír retagarda desde atrás e desde abaixo. Ou iso, ou a crise de réxime deixaranos sen alternativa.