Beijing e a dependencia rusa

O pasado 20 e 21 de marzo o presidente chinés Xi Jinping realizou unha histórica visita a Moscova, tratándose do primeiro líder dunha potencia en manter un cume con Vladimir Putin en territorio ruso desde o inicio da invasión rusa de Ucraína en febreiro de 2022. O encontro produciu a Declaración Conxunta da República Popular China e a Federación Rusa sobre a Profundización da Asociación Estratéxica Integral de Coordinación para a Nova Era, unha nova volta de porca na proxección dunha posición aliñada fronte ao que consideran intentos de dominación global dos Estados Unidos, e en defensa da nacente orde multipolar, remarcando a idea dunha "cooperación ilimitada" entre ambos os dous países. A posición chinesa O cume serviu tamén para que Xi Jinping puidese reivindicar a posición chinesa de doce puntos para unha solución negociada á guerra en Ucraína, que non deixan de ser un compendio de principios e propostas expostas por Beijing desde febreiro de 2022. É pouco probábel que nin Ucraína nin os EUA os acepten, especialmente debido a que o cesamento do fogo que expón sería beneficioso para Rusia, para a cal unha "conxelación" indefinida do conflito nas liñas actuais sería un escenario desexábel. Por iso, nun contexto de crecente competición e confrontación entre Washington e Beijing, a posición chinesa ten sentido en tanto que lle permite proxectarse como actor razoábel para Europa, especialmente de Francia e Alemaña. Do mesmo xeito, busca mostrarse como unha potencia responsábel e favorábel á paz e á resolución negociada do conflito fronte ao denominado "sur global", en xeral non aliñado, fronte a uns EUA percibidos como actor activamente implicado en apoio dunha das partes. Unha liña de actuación que concorda con iniciativas como a mediación para facilitar un acordo entre Irán e Arabia Saudita para o restabelecemento de relacións entre ambos os países. O illamento de Rusia A Beijing non lle interesa unha escalada do conflito, e moito menos o uso de armas nucleares, unha posibilidade que considera unha liña vermella. Tampouco unha hipotética derrota militar de Rusia. Pero a continuación dunha guerra de baixa intensidade ten unha serie de vantaxes para China, en tanto que obriga os EUA a seguir dedicando importantes esforzos a nivel de intelixencia e de apoio armamentístico ás forzas ucraínas, reducindo parcialmente as capacidades que pode dedicar á contención de China en Asia-Pacífico, especialmente en relación a Taiwán. Doutra banda, o enfraquecemento como potencia e progresivo illamento de Rusia respecto a occidente como consecuencia da guerra e das sancións comerciais e financeiras empúxaa a profundar a súa reorientación estratéxica cara a Beijing, incrementando de forma substancial as súas exportacións de hidrocarburos a China (a prezos moi inferiores dos das súas exportacións aos países europeos), e a importancia das importacións chinesas de bens tecnolóxicos, tamén para uso industrial (incluíndo compoñentes de dobre uso que poden ser utilizados para a fabricación de armamento e municións), así como dos investimentos de empresas chinesas en Rusia. Os esforzos para avanzar cara a unha desdolariza-ción da economía incrementan a vinculación monetaria de Rusia e China. O crecente uso do Yuan para as transaccións comerciais entre ambos os países, especialmente polo que respecta á enerxía, e a promoción do uso do Yuan a nivel interno en Rusia, até o punto de superar xa o dólar como principal moeda no mercado de divisas, van na mesma dirección. Parte dos esforzos para avanzar cara a unha desdolarización da economía a nivel global, o certo é que incrementan a vinculación monetaria de Rusia co seu veciño oriental. Aliñamento estratéxico Coa agresión militar de Rusia contra Ucraína como catalizador, está a fraguarse unha nova relación de dependencia que non é nin moito menos entre iguais, reflexo do crecente leverage chinés sobre Rusia, a cal para Moscova é unha cuestión de necesidade que potencialmente pode acabar comportando unha redución da súa capacidade de actuar como potencia plenamente soberana no ámbito internacional, algo que para Putin é e foi unha prioridade desde que chegou á presidencia rusa no ano 2000. Factor crucial na nova orde global que se está configurando, a nova vinculación ruso-chinesa representa á súa vez un mal negocio para os EUA. En contra da política triangular que defendía Henry Kissinger, Washington continúa alimentando o aliñamento estratéxico dos seus dous principais rivais xeopolíticos, neste caso para xúbilo de Beijing.