A perplexidade como arma

Ou no mapa de Fontán, que esqueceu pór o seu lugar de nacemento nas cartografías. Ser galego ten esas cousas, ser a "fronteira glacial entre o global e o singular". Melancoholemia, de Antón Reixa / Dirección: Fernando Bernués / Elenco: Antón Reixa e Pedro Brandariz Melancoholemia é un espectáculo que cabalga entre a performance e o recitado, entre o teatro e a poesía. Antón Reixa non renuncia a ser un poeta que, desta vez, se coloca sobre o escenario para pór sobre as táboas a reacción natural ante o mundo: a perplexidade. A actualidade é un campo delimitado polos medios de comunicación –"sen medios de comunicación, non se rexistra vida"–, e os fíos con que nos mantén ocupados –a invasión das velutinas, o xubilado que teima en raiar os automóbiles do seu barrio…– só admite a perplexidade como resposta, a melancoholemia. Desde un armazón narrativo mínimo –unha xornada de portas abertas nunha institución para enfermos mentais–, Reixa desprega obsesións que o veñen acompañando desde os tempos de Rompente: a crítica aos medios como construtores de realidade, a alienación do individuo na representación da Historia, o sentimento de galeguidade como problema. O mapa de Domingo Fontán transfórmase no mapamundi no que se interpretan as grandes ideas que moven o mundo e que, de súpeto, deixan de ser tan grandes para ser obxecto dunha ironía que lle devolve ao mundo un certo sentido, un certo pouso de razón dentro da grande extravagancia que nos arrodea. No linde entre o pesimismo de Beckett e a gargallada descrida de Bukowski, Melancoholemia debuxa unha trama na que somos bonecos movidos por forzas invisíbeis que, con todo, teñen nome: a fábula brechtiana apela ao popular para desvelar as relacións de dominación que nos manteñen ao pé da televisión, ao pé dunha contemporaneidade falsaria que debe ser desmitificada. Por que unha borrasca se chama Judith e non Mari Carme? A resposta permite albiscar até que punto as superstición posmodernas son quen de inventar monstros como a renda per cápita e o Produto Interior Bruto. O protagonista de Melancoholemia, que non pode ser outra cousa que un mamarracho perplexo, polemiza co simulacro do que somos vítima e, así, converte a súa perplexidade nunha arma. O obxectivo está claro: "Mobilizarse para que as nenas fagan a primeira comuñón vestidas de Rosalía de Castro. Seguir mobilizándose. Conquistar a independencia da Galiza e prohibir a primeira comuñón incluso ás nenas vestidas de Rosalía de Castro".