A cultura e o público

Lense demasiadas hipóteses sobre como será o teatro posterior á pandemia, sobre o papel dos medios electrónicos nas artes escénicas a partir da COVID-19, sobre o cambio na relación entre artistas e público na "nova normalidade". Nestes casos, un tende a concordar co filósofo Alain Badiou, que se sorprendía polos "sospeitosos laios e estupideces revoltos nas redes sociais". No caso da pandemia, o único sensato é seguir as pautas aconselladas polas autoridades sanitarias e esperar a que escampe. O cal non exclúe a posibilidade de quitar conclusións a partir do sucedido. E no campo das artes escénicas –e, en xeral, da cultura– esas conclusións apuntan ao extremadamente feble do tecido profesional, cun sistema de produción moi fragmentado, con ducias de compañías sen apenas capacidade de supervivencia, cuns circuítos de distribución sen obxectivos definidos, cunha proxección exterior nula e cuns centros institucionais (Centro Dramático Galego e Centro Coreográfico Galego) caídos na máis absoluta irrelevancia, cando non desaparecidos. Un sector abandonado e condenado á precariedade e, en definitiva, á desaparición. As causas habería que buscalas no esquecemento do dereito da cidadanía á cultura, que ten a súa orixe no adelgazamento de todo o que fose público a partir da actuación do famoso dúo cómico Reagan-Thatcher (aquilo si que foi dar paso a unha "nova normalidade"). No noso país, por razóns abondo estudadas, contamos co agravante duns gobernantes que non consideran que a cultura propia sexa merecedora dunha protección especial, como si ocorre no resto de Europa. Daquela, a única novidade con potencial transformador será a convicción sobre a necesidade do público e a reafirmación do acceso á cultura como un dereito fundamental. E como calquera outra esfera do público, o teatro precisa dunha planificación a medio e curto prazo, de obxectivos claros e avaliábeis e dun diálogo permanente coa sociedade á que vai dirixido. Quizais a cara positiva desta crise sexa a constatación de que é precisamente a sociedade a que reclama a volta do teatro e da danza, a ávida demanda de artes escénicas coa que se están atopando os teatros e festivais. Temos por diante un mes de xullo ateigado de programacións e festivais e a mellor forma de amosar o noso compromiso é xustamente coñecer de primeira man o que preocupa ás creadoras galegas. E si, tamén hai eleccións.