Comeza o Fito de Ourense despois de recibir o premio Rodolfo Prada

O Festival Internacional de Teatro de Ourense (FITO) vén de ser galardoado co Premio Rodolfo Prada á xestión cultural na edición 2021, un premio dirixido a persoas, proxectos ou colectivos que desenvolvan iniciativas culturais vinculadas a Galiza. O FITO, que iniciou onte a súa XIV edición e que se prolongará até o 24 de outubro, vén de pasar por unha época de incerteza, creada polo anuncio do Concello de Ourense, o ano pasado, de que retiraría as axudas ao encontro. A compañía Sarabela, organizadora do festival, conseguíu soster a continuidade cunha “programación de resistencia" que pretendía manter a súa "vontade de servizo á cidade de Ourense”. Na edición do ano pasado, o conflito coas autoridades municipais lideradas por Gonzalo Perez Xácome chegou ao seu máis alto nivel. Primeiro, o Concello insistiu en tramitar as axudas da Agadic (Axencia Galega de Industrias Culturais) para festivais de Artes Escénicas, mais fíxoo fóra de prazo, o que se traduciu na perda duns 25.000 euros cos que a organización do festival contaba para poñer en marcha a cita. A continuación, veu a decisión de non apoiar economicamente o FITO, un festival que en poucos anos conseguira un elevado prestixio dentro e fóra da Galiza. “Nestes momentos, non podemos asegurar a continuidade do Fito”, chegaron a declarar naquela altura os compoñentes de Sarabela. Sabela Gago, membro da compañía, explica, en conversa con Nós Diario, que a situación permanece sen cambios: "Seguimos en permanente diálogo co Concello, pero a Alcaldía é absolutamente refractaria a calquera solución. Simplemente considera que a cidade de Ourense non precisa dun festival como o FITO. Esperamos que continúe, como o ano pasado, a colaboración para a MOTI [Mostra de teatro Infantil de Ourense, que se celebra en decembro], mais no referente ao FITO a cerrazón é absoluta". Esta actitude do alcalde afecta outras manifestacións culturais da cidade. Desmanteláronse espazos e iniciativas que foron chave na vida cultural da cidade como a Casa da Xuventude, o festival de danza na rúa Corpo (a) terra ou o Outono Fotográfico. Pechouse o Auditorio. Houbo conflitos co Festival de Cine... Mais, en todo caso, a vontade da compañía é resistir e seguir organizando o festival. "Fixémolo o ano pasado, cando as cousas estaban moito peor, e seguirémolo facendo da forma que poidamos", di Gago. De feito, o FITO saca peito e logra mesmo convocar unhas bolsas para creación de microespectáculos que, baixo a denominación de 67 graos. Ourense fervescénica -nome que fai referencia á temperatura coa que sae a auga do cano grande da Burga- tenta promover e activar a vida cultural ouresá. "Movémonos con orzamentos pequenos mais, na medida das nosas posibilidades continuaremos tratando de que as artes escénicas e a cultura continúen medrando na cidade", explica Gago. "E non debemos facelo tan mal cando nos dan un premio pola xestión cultural", engade entre risas. "De feito, a dotación económica do premio servirá para reforzar o orzamento do FITO que, como é lóxico, quedou moi mermado por culpa deste conflito". Emerxencia A XIV edición do FITO conta de novo con teatro, teatro de rúa, danza e clown, entre outros xéneros, e recupera a programación internacional coas actuacións de Compañía Viejas Promesas (Madrid), Imaginart Teatro (Castilla y León), Paula Malik (Colombia), Boca de Cao (Portugal), ademais das galegas Artesacía, Cía Nuria Sotelo, Teatro do Atlántico, Producións Teatrais Excéntricas e Marta Alonso. O festival desenvolverase este ano no Teatro Principal -dependente da Deputación de Ourense-, nas rúas e nos centros de ensino (institutos e Universidade) "para que o FITO volva a formar parte do día a día de Ourense". Mais non poderá contar cun espazo tradicional da mostra como o Auditorio, que depende do Concello. "A verdade é que o Teatro Principal é un espazo marabilloso", di Gago, "mais non ten moito sentido que o Concello vete o uso dun espazo tan importante para a cidade como é o Auditorio. A nivel organizativo tamén implica problemas: temos que estar buscando espazos onde se poidan representar as funcións. Non parece razoábel esta postura de Xácome a respecto do festival nin, en xeral, da cultura". A actitude do alcalde deu lugar a Emerxencia Cultural Ourense, un movemento de defensa dos dereitos culturais dos habitantes da cidade ante a figura "dun alcalde histriónico, ignorante e grosero e ante o desmantelamento dramático de infraestructuras e institucións culturais da cidade". Sarabela fai parte deste movemento e, na gala de entrega dos últimos premios María Casares, denunciou que Ourense padece "unha emerxencia cultural total e absoluta; emerxencia porque é dramático o que está pasando e emerxencia porque imos seguir emerxendo constantemente".