A biblia da música popular galega

Pronto comezou no Courel unha recolleita por todo o país recompilando máis de 300 horas de gravacións que foron ordenadas e clasificadas, xunto ao lingüista e catedrático Antón Santamarina, no denominado Cancioneiro Popular Galego, a biblia da música popular galega. Dorothé na vila / Alejandro Gándara e Olaia Tubío / Galiza / 2020 / 85 min O filme Cold War, de Pawel Pawlikowski, comezaba cunha muller e un home realizando un traballo de recollida musical polas aldeas máis recónditas de Polonia. Unha subtrama de apenas un par de secuencias e ambientada nos anos 50, pero, quizais, a achega cinematográfica máis semellante ao que fixeron Dorothé e Antón a principios dos 80. Non existían obras cinematográficas de ficción ou non ficción sobre as súas vidas... até agora. Unha débeda cinematográfica que Alejándro Gándara e Olaia Tubío saldan, por fin, con este pequeno gran documental de divulgación e investigación que destila veracidade, honestidade e humildade... o mesmiño que Dorothé Schubarth. E é que en todo o documental hai unha sorte de paralelismo entre a forma de narralo e o que narra. Os narradores (Álex e Olaia) e a historia (Dorothé e o seu legado) acaban diluídos e mesturados de tal forma que chega un momento no que non sabemos moi ben onde comeza un e remata o outro. Olaia e Álex, dous mozos afeccionados á música tradicional “que cantan e bailan”, picados pola curiosidade da historia de Dorothé e que apenas fose coñecida máis aló de círculos específicos, deciden seguir os seus pasos polas aldeas seguindo as anotacións do Cancioneiro e intentando contactar coas persoas que ela gravou. Moi emotivo presenciar como as persoas maiores, algunhas moi anciás, acaban recuperando o brillo nos ollos simplemente ao escoitarse cantar. Algunhas delas mesmo se veñen arriba e lánzanse a cantar coplas, case sempre, lembrando perfectamente a letra. Verdadeiramente Álex e Olaia, ademais de homenaxear o legado de Dorothé, levaron vida e alegría alá por onde pasaron. E que as cántigas eran iso, un momento de alegría. Cantadas en calquera lugar e situación. No campo, cociñando, despois de comer, na taberna... Calquera lugar era bo para botar unhas coplas, retrousos e improvisacións. Hoxe en día iso perdeuse case por completo, por iso o traballo de documentación e gravación de Dorothé Schubarth e Antón é tan importante... E por iso Dorothé na vila é tan importante.