O recoñecemento da vitivinicultura das ribeiras do río Navia, como zona protexida, dá os primeiros pasos.

Coa publicación no Diario Oficial da Galiza (DOG) o pasado 22 de decembro da solicitude de rexistro da Indicación Xeográfica Protexida (IXP) Terras do Navia dou comezo publicamente o proceso de recoñecemento doutra área vitícola galega baixo unha figura de protección, neste caso dunha IXP para os viños. O proceso que queda por diante, até que a Comisión Europea autorice a creación da IXP Terras do Navia e a súa inscrición no rexistro europeo, para ter no mercado viños co seu selo, aínda será longo e cheo de trámites administrativos, pero o primeiro paso foi dado e debe ser motivo de satisfacción para todos ver o primeiro froito tanxíbel de anos de traballo e esforzo de persoas viticultoras deste territorio, que se resisten a perder os viñedos dos seus predecesores e a cultura do viño propia destas terras. No camiño de certo que contaron co apoio de xente boa e xenerosa doutros territorios do país, amantes como eles dos nosos viños e as nosas vides, é xusto recoñecelo e agradecelo pero a carga da responsabilidade do paso dado, e do éxito futuro, descansa plenamente no seu lombo e no acto de amor pola súa terra que supón este compromiso. O territorio que comprende esta nova IXP é a totalidade do concello de Negueira de Muñiz e algunhas parroquias da Fonsagrada (Cereixido, Lamas de Moreira, Monteseiro, San Martiño de Suarna, Vilabol de Suarna e Vilar de Cuiña) e de Navia de Suarna (Pobra de Navia, Barcia, Castañedo, Muñís, Mosteiro e A Ribeira). Os nomes das castes de uvas incluídas nesta IXP xa suxiren a potencialidade dos viños destas terras mentres a nosa memoria recorre outros territorios do universo dos viños galegos. En brancas: Branca Lexítima, Albariño, Caíño Branco, Godello, Loureira, Treixadura e Torrontés En tintas: Albarín Tinto, Mencía, Merenzao, Brancellao, Caíño Tinto e Loureiro Tinto. As principais características dos seus viños, segundo o prego de condicións proposto para esta IXP, é ser viños frescos e suaves en boca, limpos, brillantes con aromas francos e nos que se aprecian as características da materia prima da que proceden, con gradacións alcohólicas moderadas (11,5% en brancos e 10% en tintos), con aromas florais e boa e equilibrada acidez. Poderiamos falar aquí da historia do viño na bacía do Navia, das primeiras referencias documentais no século XIII, da súa tradición de elaboración para autoconsumo e para venda nos veciños territorios asturianos e galegos, das técnicas de cultivo e de elaboración, das vides e esperanzas asolagadas polo encoro de Grandas de Salime, de historias persoais e colectivas..... e con isto achegarnos a unha realidade pouco coñecida, pero que marca a personalidade das súas xentes e dos seus viños. Pero hoxe toca falar do presente, que debe marcar o camiño da construción do futuro. E o presente ten os nomes propios dos que deron o paso para transformar o lagar e a tradición familiar nunha adega onde conxugan a tradición e a modernidade: Manuel Cancio (Adega Panchín) e os irmáns Javier e Rosa Sanromán (Adega Sidrón). Adega Panchín Aló polo ano 2000 Manuel Cancio, da man de seu pai, puxo a andar a Adega Panchín para cumprir o seu obxectivo: manter e recuperar as viñas ancestrais familiares e dar continuidade á tradición familiar de elaboración de viño. Este obxectivo é un sinal de identidade desde o propio nome da adega, en honor de seu bisavó Pancho e da casa familiar. Os viñedos cobren bancais e ladeiras costentas, nun chan de lousa e arxila. O sistema de condución é en espadeira e na elaboración emprega o aceiro e as barricas de madeira de carballo francés. Nesta adega familiar, situada en Negueira de Muñiz, Manuel Cancio elabora dous tintos e dous brancos, todos monovarietais a 100%. —Nesta ourela tinto. Merenzao (Verdello tinto), con catro meses en barrica. —Panchín tinto. Mencía. —Nesta ourela branco. Branca lexítima, con catro meses en barrica. —Panchín branco. Branca lexítima. Adega Sidrón En 2013 os irmáns Javier e Rosa Sanromán fundaron a súa adega a partir do lagar e a tradición familiar do cultivo das viñas e a elaboración de viño para autoconsumo e venda dos excedentes. No lugar de Pieiga de Negueira de Muñiz sitúanse a adega e os viñedos, estes en bancais centenarios de lousa e arxila. No cultivo das viñas aplican medidas naturais de prevención e saneamento, con cero utilización de herbicidas e tratamentos das cepas con produtos pouco agresivos para a fauna. Os viños elaborados son: —DPieiga Branco. Monovarietal de branca lexítima (100%). —DPieiga A Valía. Monovarietal de tinto sorodo (albarín tinto) (100%), con 6 meses en barrica de carballo francés. —DPieiga Tinto. 60% de Mencía e 40% de tinto sorodo (albarín tinto). —DPieiga A Marcada. 55% de Merenzao (verdello tinto), 40% de tinto sorodo (albarín tinto) e 5% de mencía. Auténticos viños de finca, ou terroir, resultado da confluencia da terra, as castes autóctonas, o traballo e a continuidade dunha tradición vitícola nun territorio moi especial, todo isto da man de quen recolle a testemuña dos seus para darlle proxección no futuro. E o bo é que non temos que agardar a que nos aproben a Indicación Xeográfica Protexida para este territorio, xa os temos aí, ao noso alcance, para desfrutar dunha estrela máis do universo dos viños galegos. Saúde!