Os servizos de información á muller adoecen
O CIM é un recurso esencial. «Pero non abonda con que exista, hai que dotalo de recursos para que sexa un servizo eficaz», afirma Montserrat González, secretaria de Asocim, a asociación das profesionais que traballan nos Centros de Información á Muller da Galiza.
O decreto de creación dos CIM data de 2004. O texto orixinal fixa tres figuras indispensábeis para cada centro: unha directora, unha psicóloga e unha asesora xurídica. Na actualidade, a maioría dos centros contan exclusivamente con estas tres profesionais, que en «99% dos casos se reducen a dúas traballadoras porque a norma permite que, ben a psicóloga ben a avogada, asuman a dirección do centro».
Os CIM de hoxe en día non son os de hai 20 anos. De feito, en outubro de 2016 modificouse o decreto para atribuírlles novas funcións «pero non se fixo ningún cambio no capítulo de recursos mínimos, non se atenderon as nosas demandas, e daquela xa era evidente que a realidade á que agora debemos facer fronte é outra. É terríbel e estamos desbordadas».
Máis profesionais
Tamén no CIM de Pontevedra. «Estamos saturadas», recoñece Rosa Campos, directora e pisóloga do centro municipal de atención á muller. «O número de usuarias que buscan información e acompañamento multiplicouse. Xa non fican agochadas. Coñecen mellor os seus dereitos e os recursos dos que dispoñen para facelos valer”.
En Pontevedra, contan, ademais, cunha auxiliar administrativa, máis cun axente de igualdade que se encarga de coordinar toda a programación que deseña o centro. «Sen estas dúas profesionais sería imposíbel sacar o traballo adiante, xa que o volume de usuarias excede moitas veces a nosa capacidade».
Cada Goberno local fai o que cre que ten que facer, pero hai distintas formas e graos diferentes de facelo. Existe un forte desequilibrio en materia de igualdade.
Con todo, ninguén queda sen asesoramento. O que perseguen en cada CIM é axustar os recursos á realidade da súa contorna, ás demandas en materia de xénero e a outros perfís profesionais, como os de educadora e traballadora social, que mellor poden contribuír a un servizo de calidade. Pero a súa presenza, ao cabo, depende da vontade -e do investimento- de cada concello, que son os que deciden en materia de igualdade. «Cada Goberno local fai o que cre que ten que facer, pero hai distintas formas e graos diferentes de facelo», apunta Montserrat González. «Polo tanto, existe un forte desequilibrio en canto a execución de políticas de igualdade».
Desde Asocim critican as dificultades do rural para acceder en igualdade de condicións aos recursos dispoñíbeis. «Nas provincias atlánticas é doado atopar un CIM cada 10 Km. A dispersión da poboación nas provincias de Lugo e Ourense faino imposíbel. Nin sequera os centros mancomunados conseguen corrixir unha eiva asistencial que afecta especialmente ás máis débiles, que son as mulleres do rural e as maiores de 65 anos».
Violencia económica
A estes déficits, Montserrat González suma as «novas formas de violencia que castigan mulleres de todas as clases». Á violencia física, emocional e psicolóxica, engade a violencia económica. «Mulleres fóra das contas bancarias dos seus maridos, que non saben o que fan cos cartos; mulleres que teñen que pedir diñeiro para ir á compra. A min é a violencia que máis me conmove», asegura.
Pacto de Estado
Montserrat González apela a un cambio urxente das políticas e das normas que afectan as persoas en materia de igualdade. «É importante dotalas económicamente pero tamén desenvolvelas desde o punto de vista social». Coincide Rosa Campos, que ve unha oportunidade no funcionamento dos CIM e no deseño de campañas e proxectos educativos apegadas á comunidade.
A tranformación social pasa por formar as xeracións máis novas, pero tamén os colectivos que traballan directamente coas vítimas de violencia machista: avogadas, xuízas, médicas, policías. As profesionais dos CIM botan en falta unha formación especializada que para elas é obrigatoria, ademais dun traballo de coordinación agora deficiente que debilita a calidade asistencial.
Neste sentido, láianse da parálise que sofre a execución do Pacto de Estado contra a violencia de xénero, que recolle axudas específicas para compensar a dispersión poboacional e romper o desequilibrio actual entre territorios; ou a creación de xulgados de violencia de xénero específicos que garantan o acceso igualitario á xustiza de todas vítimas independentemente de onde vivan.
Redestribución das axudas
O salario da liberdade -600 euros mensuais durante un ano- non é suficiente para quen non ten a opción de volver traballar. «Estas mulleres necesitan axudas por máis tempo e máis cantidade» para deixar de ser dependentes dunha situación de violencia, di a secretaria de Asocim, que tamén reclama unha redistribución dos recursos en función das necesidades específicas que de cada muller.