Investigación

Un proxecto galego contra a resistencia bacteriana gaña os Premios Zendal 2023

Instalacións do Grupo Zendal.
Os galardóns teñen como obxectivo "visibilizar, promocionar e recoñecer" novos proxectos de investigación no ámbito da saúde humana e animal.

O proxecto galego contra a resistencia bacteriana do Grupo de Investigación Traslacional e Multidisciplinar do Instituto de Investigación Biomédica da Coruña, liderado por María del Mar Tomás, foi galardoado polo grupo Zendal no ámbito da saúde humana. Ademais, o grupo entregou outros premios no ámbito da saúde animal, a sustentabilidade e un Premio Homenaxe.

Zendal celebrou a IV edición dos seus premios anuais esta quinta feira en Vigo cunha gala á que asistiron máis de 250 persoas. Este ano presentáronse 95 traballos, procedentes de ata sete nacionalidades, "todos eles de alta calidade investigadora". Os galardóns teñen como obxectivo "visibilizar, promocionar e recoñecer" novos proxectos de investigación no ámbito da saúde humana (premio de 40.000 €) e animal (25.000 €). O evento contou coas intervencións de Martín Barreiro, físico e experto en Meteoroloxía, e de Nerea Irigoyen, viróloga na Universidade de Cambridge. Ambos abordaron a emerxencia climática e a súa influencia na saúde humana e animal.

O fracaso dos antibióticos é actualmente unha das maiores preocupacións no ámbito da saúde. "Este problema está ocasionado non só por bacterias resistentes aos antibióticos, senón tamén por patóxenos tolerantes e persistentes, o que repercute en que xa hai moitas infeccións que se están volvendo difíciles de tratar", explica o grupo nun comunicado. Entre os novos esforzos terapéuticos que se están explorando está o uso de "fagos", virus que matan bacterias.

Neste sentido traballa o proxecto galardoado, baseado no desenvolvemento de liñas de innovación en fagoterapia, coa estratexia anti-persistencia bacteriana como principal mecanismo de defensa das bacterias contra a infección por fagos. Os obxectivos céntranse na mellora da eficacia dos fagos líticos naturais mediante a súa combinación con tratamentos potenciadores, e desenvolvemento de fagos sintéticos. O equipo do hospital coruñés colaborará con importantes grupos de investigación nacionais e internacionais do proxecto 'A Medicina de Precisión contra a resistencia aos antimicrobianos', co fin de obter innovadores resultados.

Na categoría de saúde animal, o galardón foi para o proxecto do centro de innovación americano Dalan Animal Health, que desenvolve a primeira vacina mundial contra a loque das abellas, a enfermidade bacteriana máis devastadora para a especie. A única forma de conter a súa propagación é destruír as colonias infectadas, así como o uso de antibióticos. Isto supón importantes perdas económicas para os apicultores, polo que a proposta "prevé un impacto positivo para a protección desta especie crave na supervivencia de moitos ecosistemas".

Ademais, "Dalan proporcionou un enfoque seguro e non químico na protección desta especie vital para manter a nosa subministración de alimentos", argumentan. Actualmente estase realizando un ensaio de campo a gran escala que será obxecto de seguimento durante dous anos para avaliar os efectos da vacinación en criterios como o fluxo de mel, a supervivencia durante o inverno e a resistencia ás enfermidades.

Outro dos galardóns entregados esta quinta feira foi o Premio Homenaxe, que recaeu na doutora Inmaculada Ibáñez pola súa traxectoria na investigación contra o cancro. Esta doutora en bioloxía molecular é a directora do grupo de Terapias Experimentais e Novos Biomarcadores en cancro de IdiPAZ e xefa do laboratorio de Epixenética do cancro do Instituto de Xenética Médica e Molecular do Hospital Universitario A Paz. É considerada unha das mulleres máis influentes de España no ámbito de investigación e clínica.

O Grupo Zendal tamén concedeu o accésit á mellor iniciativa á Sustentabilidade, ao equipo de científicos dirixido, por Víctor Guallar, do Barcelona Supercomputing Center, o CSIC e a Universidade Complutense de Madrid, polo desenvolvemento dunha encima con capacidade para degradar micro e nano partículas de PET. Os resultados obtidos indican que esta nova proteína ten unha eficacia de degradación de micro e nanoplásticos de PET entre 5 e 10 veces superior ás actualmente dispoñibles no mercado.