A lista de espera para operarse aumentou en oito persoas ao día e xa supera as 46.000

O Consello Económico e Social (CES) é un órgano consultivo da Xunta da Galiza que entre as súas funcións ten a de elaborar unha memoria anual sobre a situación económica e social dao país para remitir ao Goberno galego. O presidente do CES, Agustín Hernández —ex conselleiro con Núñez Feixoo e ex alcalde de Santiago de Compostela— presentou onte a memoria correspondente a 2022, unha extensa análise na que as políticas do actual Executivo non sempre saen ben paradas, como en sanidade. Así, o documento constata como a situación nas listas de espera sanitarias continúa a ser preocupante. O número de persoas en lista de espera cirúrxica estrutural —a lista oficial, que non contempla as esperas "non estruturais", por exemplo, as persoas pendentes de cita ou asignación de data— no Sergas ascende no último ano até as 46.161 persoas, 2.967 máis que no exercicio anterior, 2021. Desas e deses pacientes, un terzo (tres de cada 10) ten que agardar entre tres e seis meses para se operar. "Colapsos", "fechamentos" e falta de recursos: as "perlas" da sanidade galega ás portas do verán No caso das patoloxías máis graves (aquelas de prioridade 1), o seu tempo medio de espera nos hospitais do Sergas aumentou até os 21,4 días fronte aos 19,4 días do ano anterior. Tempo en aumento e listas "inadmisíbeis" O CES advirte destas "elevadas" listas de espera do Sergas, cun tempo medio de espera de 75,4 días en 2022, mentres que antes da pandemia eran 53,9 días, con 91 xornadas para unha proba radiolóxica e 76 días en patoloxías de prioridade 2. Por iso, solicita medidas que "permitan evitar as graves consecuencias que se derivan destas situacións". Cualifica de "inadmisíbeis" as listas de espera existentes ante o incremento das enfermidades mentais e esixe, "de maneira urxente, a súa drástica redución mediante un protocolo similar a outras enfermidades". O Ministerio de Sanidade e as comunidades avalan o fin da máscara en hospitais, farmacias e residencias O CES refírese a esperas de 59,1 días en Neuroloxías e de 50,4 días en Psiquiatría. E resalta é que os suicidios subiron na Galiza de 305 no ano 2020 a 337 en 2021. Tamén, e sempre no capítulo da sanidade, avisa o Consello Económico e Social dunha "perda de calidade da Atención Primaria", nomeadamente nos centros das zonas rurais; e o seu informe recolle como entre 2009 e 2022 perdeuse na Galiza 8% das camas hospitalarias: 10.581 había no ano no que Alberto Núñez Feixoo chegou á Presidencia da Xunta da Galiza fronte ás 9,818 actuais. No que respecta ao persoal, en 2022 exerceron na Galiza 473,4 médicos e 509,9 profesionais de enfermaría por cada 100.000 habitantes; ratios por baixo en ambos os dous casos da media estatal, que se sitúa en 504,8 médicos e médicas e 617,8 enfermeiros e enfermeiras por cada 100.000 habitantes. Mais a Memoria non se centra só na situación da sanidade. Repasa diferentes sectores e campos, nun amplo abano que abarca desde a produción económica á cultura, o despoboamento, a pobreza social ou a competitividade e o medio ambiente. Privatización da sanidade galega: promotores e consecuencias Pobreza entre a mocidade O Consello Económico e Social advirte dos "datos altamente preocupantes" de pobreza entre a mocidade. O CES apunta que se ben houbo unha redución da pobreza e dos índices de desigualdade en 2022, aínda é "preciso fortalecer esa tendencia mediante medidas que permitan promover o crecemento dos ingresos". Chama a actuar "de maneira urxente para cambiar a realidade" da pobreza entre as persoas máis novas. O informe sinala que "a faixa de idade tamén determina a existencia de diferenzas no risco de pobreza. Na Galiza a poboación entre 16 e 24 anos é a que rexistra unha maior incidencia, de modo que 25,6% destas persoas estarían en risco de pobreza ou exclusión social situándose en 20,3% para as persoas de entre 50 e 64 anos e en 22,7% para as menores de 16 anos". Igualmente, fai fincapé no crecemento da inflación en 2022, un ano "que se caracteriza por unha importante desaceleración do ritmo de crecemento do PIB" galego. O crecemento interanual do PIB en 2022 foi de 3,8%, case punto e medio inferior ao rexistrado no ano anterior (5,2%), o que contrasta co acontecido na economía española onde o ritmo de crecemento do PIB mantense ao redor de 5,5% Aínda que o órgano consultivo identifica un mercado laboral positivo en termos xerais, o Consello móstrase "preocupado" en temas como a calidade do emprego, a fenda de xénero, un aumento da taxa de temporalidade (tamén no sector público) e a fuga de talentos, unha cuestión que cualifica como "prioritaria" de resolver. O documento tamén pon o foco sobre a caída do peso do sector industrial na Galiza, precisamente un sector con emprego de calidade, cunha perda de dous puntos da industria manufactureira entre 2008 e 2022. A isto únese unha falta de substitución xeracional en diversas ramas de actividade, apunta. Tamén se apela ás Administracións a tomar medidas ante o "fundamental" reto demográfico, cunha constatación do envellecemento na Galiza, único territorio en 2022 —canda Estremadura— que non incrementa poboación. "Desde o inicio da crise económica de 2008 até agora a Galiza perdeu 93.705 habitantes, o que supón unha redución de 3,4%, o que contrasta co incremento de 1,3 millóns de habitantes (2,9%) no conxunto do Estado", resume o informe do CES a situación.