Lembranzas da navegación coa compañía dos crepúsculos de abril

Viaxamos mentalmente no tempo até o próximo 9 de abril, sexta feira. O Sol sae ese día cando pasa un minuto das oito da mañá e culmina sobre o horizonte sur ás 14.35, o mediodía en sentido astronómico. A partir desa hora a estrela empezará a perder altura camiño do solpor, que sucederá arredor das 21.10. Mais a luz do día persistirá no ceo aínda algún tempo, durante os crepúsculos, en plural. A primeira fase, o crepúsculo civil, esténdese dende a posta até que o Sol baixa 6º por debaixo do horizonte, media hora durante a cal o ceo loce cores azuis e non chegan a distinguirse máis ca as estrelas moi brillantes. Na seguinte fase, o crepúsculo náutico, o Sol descende durante outra media hora outros seis graos de altura, desde -6º até -12º. O ceo escurece devagar e empeza a encherse de estrelas, mais fica aínda luz ambiental como para recoñecermos formas na distancia. Cando a navegación dependía do coñecemento astronómico este era un bo momento para facer cálculos e comprobar rutas tendo á vez as estrelas no ceo e a liña do horizonte como referencia. Ao longo do crepúsculo astronómico o Sol baixa outros 6º. Despois diso xa non hai resto ningún de luz solar no firmamento: entramos en noite cerrada, que empeza o 9 de abril un pouco antes das once. Polo oeste vai de retirada o hexágono do inverno, co planeta Marte de visita na constelación do Touro, non lonxe da estrela Aldebarán coa que rivaliza en cor. Durante unhas semanas máis poderemos seguir gozando da espectacular presenza de Orión e do Can Maior, con Sirio como líder celeste, mais a primavera é sempre a época de lles dicir adeus até que, ao final do verán, reaparezan na madrugada alta para dominar de novo a paisaxe dos meses fríos. Mirando o norte temos o Carro da Osa Maior enriba da Polar, coa W de Casiopea abaixo e á esquerda desta. Paga a pena reparar en como cambian as súas posicións ao longo da noite, o sinal máis evidente das voltas que dá o ceo arredor dun punto fixo. Paga a pena, tamén, prestarlles atención ás outras constelacións circumpolares, o Dragón que serpea entre as dúas Osas e o pentágono polo que distinguimos ben Cefeo. Precisaremos fuxir o máis posíbel da contaminación luminosa para recoñecer as rexións do Lince, da Xirafa ou do León Menor. Deixaremos pasar unhas horas para que se sitúen en mellor lugar as constelacións que agora están asomando. A iso das 2:30 experimentaremos o centro da noite, o punto medio entre o ocaso e o abrente, a xenuína medianoite. Se queres seguir coa lectura desta reportaxe só tes que mercar o Nós Diario que sae publicado mañá en calquera quiosque ou na nosa loxa en liña. Non queres perder máis pistas sobre a observación do ceo? Fai agora mesmo a túa subscrición.