Falece Manuel Domínguez, presidente da Asociación de Emigrantes Retornados “Marusía”

Manuel Domínguez Rial naceu en Cambados en 1946 e emigrou antes de cumprir a maioría de idade a Euskadi, onde pasou sete anos en Bilbo e deslocouse a comezos da década dos setenta a Suíza, a onde chegou na compaña da súa parella, sen papeis, traballando como mecánico durante vinte e tres anos naquel Estado. Como comentaría repetidamente aos seus próximos, a súa “foi unha emigración forzosa, por forza maior”, marchou da súa vila fuxindo do mar, ao observar a dureza da vida dos seus maiores.

A mediados da década dos noventa retornou a Galiza, na compaña da súa compañeira e dos seus dous fillos, instalándose en Santiago de Compostela, unha cidade a medio camiño entre o seu Cambados natal e o Curtis da súa parella, para converterse nun picheleiro máis.

Manolo Domínguez, como o coñecían todos os que o trataban, significouse desde moi novo polo seu intenso compromiso social e político. Moi marcado polo ambiente que lle tocou de vivir en Euskadi, colaborou coas actividades da UPG en Suíza, fixo parte do grupo fundador da Asemblea Nacional Popular Galega en Xenebra e foi elixido responsábel da ANPG para todo o Estado helvético o 25 de setembro de 1977.

A súa militancia nas filas do nacionalismo levouno a participar na fundación do BNG após a disolución da ANPG, mantendo vivo durante anos, nunhas condicións organizativas moi precarias polo escaso número de afiliados, a chama nacionalista nos círculos emigrados de Suíza. Á súa volta a Galiza mantivo intactos os seus compromisos políticos, for asumindo responsabilidades orgánicas na organización comarcal do BNG e da UPG de Compostela, for facendo parte das candidaturas municipais dos nacionalistas.

Emigrantes retornados

O traballo de Manuel Domínguez nas diversas entidades dos emigrantes retornados será inxente. Como exemplos, a loita polos dereitos sanitarios plenos dos retornados ao comprobar que determinadas enfermidades recoñecidas en Suíza, como a fibriomialxia, aquí carecían de soporte legal; a fundación da Asociación de Emigrantes Retornados “Marusía”, como espazo de encontro entre aquelas persoas que volveran a Galiza despois de moitas anos na diáspora, pero tamén como ferramenta para facer valer os intereses do colectivo e por suposto a resposta á decisión de goberno central de sancionar e cobrar retroactivamente aos emigrantes polas pensións recibidas dos países aos que marcharan a traballar.

Manolo Domínguez converteuse nun dos rostros máis coñecidos deste conflito, percorrendo todo o país para explicar esta problemática e encabezando moitas das mobilizacións que se deron naquela altura na Galiza.

Manolo Domínguez é desa persoas que deixa pegadas. A súa bonhomía, o seu falar pausado, o seu carácter desprendido, o seu interese por todo o que pasaba ao seu arredor, a súa preocupación polos problemas dos máis ficarán sempre presentes. Ao tempo, a súa ausencia deixará un pouco máis orfos a todos aqueles que o coñeceron e tamén as causas ás que se entregou, como a dos dereitos dos emigrantes, el que non se cansaba de repetir aos mozos “que non emigrasen, que os cartos están ben, pero hai cousas máis importantes como o país, o idioma, a familia e os amigos”.

 

[Nota de edición: Por un erro da Redacción, facíase alusión a "anos de loita contra o cancro", cando eran meses de loita]