Cristina Rodríguez, astrofísica: "A vida non ten porque estar baseada no carbono e no exíxeno como aquí na terra"
Cal é a transcendencia de descubrir esta superterra?
A día de hoxe coñécense ao redor duns 4.000 exoplanetas que non pertencen ao noso sistema solar e orbitan ao redor doutras estrelas na nosa galaxia. Superterras descubertas hai moitas xa mais é unha categoría que non existe no noso sistema solar. Serían exoplanetas que teñen entre 2 e 10 masas terrestres aproximadamente. No caso do que acabamos de descubrir, ao que se lle puxo o nome de Gliese 486b, atopamos que ten 2,8 masas terrestres.
A particularidade, neste caso, é que a estrela que orbita o planeta está moi cerca, a 26 anos luz de distancia. A pesar de estar situado moi perto da súa estrela anfitrioa, Gliese 486 b, conservou probabelmente unha parte da súa atmosfera orixinal.
Como se levará a cabo o seu estudo?
Por un lado a través das velocidades radiais, que foi o que primeiro se detectou co espectógrafo Cármenes que está no observatorio de Calar Alto en Almería.
A maioría dos exoplanetas que descubrimos son por métodos indirectos. Hai algúns que se coñecen por imaxe directa cunha fotografía a través dun telescopio. Este das velocidades radiais lógrase cando o planeta está orbitando a estrela e esta móvese igual que o planeta. O planeta xira ao redor da súa estrela anana vermella nunha traxectoria circular en tan só un día e medio, a unha distancia de apenas 2,5 millóns de quilómetros.
A pesar de estar situado moi perto da súa estrela anfitrioa, Gliese 486 b, conservou probabelmente unha parte da súa atmosfera orixinal. Sobre todo, contamos que desde a Terra teremos a sorte de ver a este exoplaneta transitar, é dicir, pasar diante da súa estrela, como un mini-eclipse. Por este motivo, Gliese 486 b é un candidato ideal para examinar a súa atmosfera e o seu interior coa próxima xeración de telescopios espaciais e terrestres.
Os telescopios seguiran a ter un papel importante neste tipo de investigacións?
A instrumentación mellora cada vez máis. Cando se descubriu o primeiro exoplaneta en torno a unha estrela semellante ao sol foi en 1995 e a precisión dos espectógrafos chegaba a 10 metros por segundo. Agora estamos en Carmenes ten 1 metro por segundo. Xa temos algúns con centímetros por segundo, é impresionante. Eliminan toda a influenza atmosférica e para estas estrelas que son vermellas é moito mellor.
Que é o que lle gustaría descubrir nas súas observacións?
Non é un desexo persoal, coido que é de todas e todos que estamos neste proxecto, meu mais na próxima década o que vai primar é caracterizar os planetas que temos, ver as atmósferas. Neste campo o gran descubrimento sería atopar vida noutro planeta, algo que parece moi lonxano. Máis que de vida, diría eu, a emoción virá cando se comece a observar xa de maneira masiva as atmosferas dos exoplanetas e busquemos un desequilibrio entre elas.
Na nosa, por exemplo, hai un exceso de oxixeno e de nitróxeno e estamos a facer unha listaxe de moléculas que poderían ser biomoléculas, a vida non ten porque estar baseada no carbono e no exixeno como aquí na terra. No momento en que se empecen a detectar concentracións anómalas de compostos moleculares que poderían ser de orixe biolóxico ou xeolóxico.
Será moi emocionante ver, segundo a cantidade de sistemas planetarios que existen e que por agora non hai un semellante ao noso, a cantidade de atmosferas distintas que atoparemos e que información nos darán.