Concellos: medio ambiente próximo

Os problemas ambientais globais teñen causas e solucións en ámbitos que nos son alleos. A unha escala próxima, podemos pensar que boa parte dos problemas que temos en Galiza son debidos a esa combinación letal, cociñada polos sucesivos gobernos da Xunta, que mestura a barra libre para determinados grupos, o desleixo, a incompetencia e a covardía. Pero ao medio ambiente xógase tamén en campo local, nos concellos. Se falamos de cambio climático tamén falamos da súa mitigación. A creación de áreas verdes contribúe de xeito decisivo a iso mais moitos concellos executan proxectos duros nos que se cobre o chan con cemento ou asfalto, cando cada centímetro cadrado de terra é un pequeno tesouro. Por iso sería bo que os concellos non cortasen máis árbores urbanas cando o que deberían facer é plantar todas as posibles en parques, xardíns e rúas e mellor se son árbores froiteiras. Non hai mellor medida ante o aumento das temperaturas. Sería bo que os concellos non cortasen máis árbores urbanas cando o que deberían facer é plantar todas as posibles A pé e sen ruído A mobilidade nos concellos é clave para diminuír as emisións de gases de efecto invernadoiro (GEI). Todas as accións posibles pasan por retirar o coche de cidades e vilas. Contamos con espazos accesibles e servizos próximos para camiñar ou ir en bicicleta, con bos transportes públicos, planificados e económicos? É o contrario a crear centros comerciais, que destrúen a posibilidade de camiñar e acaban co comercio local de tal xeito que é complicado ir ao cine ou mercar un reposto sen coller o coche. Incluso hai quen pensa que construír máis aparcadoiros é unha boa idea no canto dunha incitación ao transporte privado. Cómpre preguntarse polas necesidades reais para evitar o emprego masivo de combustibles fósiles e o tributo ás grandes construtoras, do formigón ou dos automóbiles. A vivenda é clave tamén na mobilidade. Deberiamos poder vivir próximos aos centros de traballo ou estudo sen vernos forzados a residir a quilómetros e inda por riba con deficientes transportes públicos. Os concellos deberan actuar xa sobre os pisos turísticos e a súa influencia sobre o alugueiro. O tráfico xera ruído con efectos sobre a saúde e a biodiversidade. Necesitamos concellos nos que poidamos charlar sen alzar a voz e escoitar o canto dos paxaros en primavera, indicador claro de calidade de vida. Convivir coa biodiversidade é ter unha vida rica e plena. Fomentala, unha obriga, e isto distáncianos, por exemplo, deses concellos que se acollen irreflexivamente á moda das mascotas na que os únicos animais que contan son gatos que depredan sobre a fauna salvaxe (inda que próxima). Modas caras, contrarias ao coñecemento científico e que xeran ademais problemas de saúde pública. Os concellos tamén poden emitir ordenanzas contra a proliferación do eucalipto, loitar contra especies exóticas invasoras e mesmo promover espazos naturais de interese local. Mercados próximos A seguridade alimentaria é o subtexto do noso tempo. Poucos territorios no chamado primeiro mundo, e Galiza non é ningunha excepción, son capaces de alimentarse a si mesmos. A maior parte do que comemos vén de lonxe, combustibles fósiles mediante, e explotando terra, biodiversidade, auga e poboación nunha nova versión do colonialismo. A creación de hortas urbanas debera pasar da anécdota por barrios a ser unha opción ao alcance de todas: dereito a unha horta básica que, xunto con mercados locais, debera transformar a realidade. Aínda que nos agrada pensármonos alleos á seca, iso non se corresponde coa realidade. Os concellos poden abordala desincentivando o emprego masivo de auga, a comezar polos propios usos: ninguén necesita que parques e xardíns sexan regados constantemente. Podémonos preguntar ademais que concellos contaminan aínda rías e ríos con augas residuais. Aforro enerxético Négansenos as estrelas coa contaminación luminosa que inflúe, de novo, sobre a saúde e a biodiversidade. A iluminación de baixo consumo pero con tons amarelos que dispersan menos a luz é outro reto para os concellos, ao igual que o aforro enerxético. Non podemos esquecer a quen durante o nadal instalan iluminacións delirantes co fin de fomentar, supostamente, o consumo e o turismo. É precisamente o turismo, con Xacobeos e outras ocorrencias á cabeza, outra actividade depredadora de combustibles fósiles e de recursos naturais nas que os concellos deben intervir para ir diminuíndo a nosa dependencia paulatinamente. Finalmente, o lixo séguese a enterrar e a incinerar. Incidir na redución, na compostaxe e asegurar a reciclaxe real é imprescindible en calquera entidade local. Nos concellos podemos transformar as nosas vidas e o noso mundo.